The National Theatre prevented Stopera from becoming The National Theatre

It would have been so nice: The National Ballet together with The National Opera in The National Theatre, as you have in the capital of any self-respecting country. But so that didn't happen. The home of our National Opera and Ballet clubs is now called 'Nationale Opera en Ballet'. The National Theatre made sure of that, which, like the Nederlands Dans Theater, is not in our capital Amsterdam, but in its residence in The Hague.

Een woordvoerder van Het Nationale Toneel verklaart desgevraagd: ‘Er is destijds sprake geweest dat ze de naam het Nationale Theater wilden gaan dragen. Uiteraard hebben ze toen contact met ons gezocht en wij hebben daar geen toestemming voor gegeven. Het theater heet daarom ook niet het Nationale Theater. Met de Nationale Opera en het Nationale Ballet hebben wij geen problemen. En inderdaad met de naam zoals het theater dat nu heeft, kunnen wij wel leven.’

Hoe twisten uit het verleden tot ingewikkelde diplomatie in het heden leiden. Want het gedoe tussen ‘Nederlands’ en ‘Nationaal’ is ontstaan door afscheidingen en ruzies. Het soort ruzies en compromisoplossingen dat ook leidde tot de scheiding tussen hoofdstad Amsterdam en regeringszetel Den Haag. Uniek in de wereld.

The Nederlands Dans Theater ontstond toen dansers en choreografen hun wens tot modernisering niet kwijt konden bij het Nationale Ballet. Het  Nationale Toneel ontstond toen artistiek leider Hans Croiset in 1986 zijn lang gekoesterde wens om baas te blijven van ’s lands eerste gezelschap niet gehonoreerd zag worden. Dat gezelschap, Het Publiekstheater, was ontstaan toen Actie Tomaat in 1969 een einde maakte aan – jawel – de Nederlandse Comedie. Dus vluchtte hij naar Den Haag, waar hij de Haagsche Comedie omtoverde tot Het Nationale Toneel. Het Publiekstheater ging door als Toneelgroep Amsterdam.

En nu zit Het Nationale Toneel dus in de Koninklijke Schouwburg tegen te houden dat het Nationale Ballet en de Nationale Opera samen in het Nationale Theater zitten. Ook omdat die andere Haagse Club, Het Nederlands Danstheater, waarschijnlijk niet zat te wachten op een naamsverandering van Het Nationale Ballet naar Het Nederlandse Ballet. De naam Het Nederlandse Theater op de gevel van de Stopera, dat zag helemaal niemand zitten.

Of  ‘Opera en Ballet Amsterdam’ de revue zijn gepasseerd, en wat Toneelgroep Amsterdam daarvan vond, daarover wellicht later meer.