‘De uitgerangeerde Marokkaan en de Vlaming mogen het weer uitvechten’ #WU14

In de rijke traditie van schrijvers die elkaars bloed wel kunnen drinken en de ander schuimbekkend met de pen te lijf gaan, orkestreerde Writers Unlimited een ‘polemiek’. Abdelkader Benali verwoordde in dit debat de stem van het volk, en Saskia De Coster die van de elite. Beiden hakten op elkaar in met hulp van moderator Elsbeth Etty. Resultaat: veel onsamenhangend getreiter.

Voor de gelegenheid mat Benali, geheel in lijn met de titel van zijn nieuwste roman, zich een Bad Boy-imago aan, door veel te joelen en niet op vragen van de moderator of het publiek in te gaan. Maar hij bood met zijn bij vlagen ontregelendende interrupties geen weerstand tegen de zoetgevooisde (want Vlaamse), moorddadig scherpe Saskia De Coster.

Beide hadden bij wijze van aanloopje een tekst paraat als eerste steek richting de ander. Samengevat: De Coster stelde dat het volk de elite nodig heeft, want het mist zelf – “als lethargische kwallen, of amoebes” – de positieve ambitie om te excelleren. Benali had “niet zoveel met de psychologische neuroses en al die nuanceringen van De Coster” en toonde zich een voorstander van het harmoniemodel.

Hét volk,  dat is iedereen. Elite en volk zijn één. Picasso was ook maar een simpele jongen, Francis Bacon werd onder een wastafel geboren. “Dus,” riep Benali, “Laten we samenkomen en elkaar de hand geven.”

Niet bepaald een W.F. Hermans-zet om het debat even lekker op scherp te zetten.

Moderator Elsbeth Etty stak een stokje voor Benali’s volkse annexatiepoging. Na haar verzoek eens een definitie te geven van ‘elite’ en ‘volk’, rolden er bij De Coster een aantal prachtige oneliners uit de mond. Benali weigerde: “Ik laat me niet verleiden tot het geven van definities, maar loop hier de deur uit, en je ziet het volk o-ver-al.”

Benali’s betoog was hilarisch, want onbedoeld zelfondermijnend, vooral omdat hij begon door uitvoerig de zestiende-eeuwse Franse philosophe Michel Eyquem de Montaigne aan te halen en daar tijdens het debat steeds weer op terug te komen. Naast Lucebert. Bepaald niet de eerste keuzes voor de stem van Henk & Ingrid, of, pak ‘m beet, voetbalpatjepeeër René van der Gijp, die door Benali meerder malen werd aangehaald als übervolksjongen – Benali: “Ik HOU van die man! Ik wil met die man op survival!”

Ze kwamen er niet uit. Maar het was ook een onmogelijke opgave, aldus Benali. “Sinds 2008 heeft de elite het verpatst, het volk wil het vooral gezellig houden, en de uitgerangeerde Marokkaan en de Vlaming mogen het weer uitvechten.”