Helden zijn niet altijd de slimste mensen. Sterker nog, de meeste daden die als heldendaad de geschiedenis in gingen, zijn ondoordachte acties geweest. Die toevallig lukten. Pure mazzel. Tegenover elke heldendaad staat dus een onbekend, maar niet te verwaarlozen aantal zinloze overlijdensgevallen van would-be helden.
De hoofdfiguur van het theaterstuk De Helden, dat ik op 4 augustus in Den Bosch zag, was bijna een van hen geweest. Vlaams meesteracteur Josse de Pauw probeert ons in een uiterst kunstig in elkaar gezet verhaal deelgenoot te maken van de worsteling van deze loser. Want dat is de man die geen held durfde zijn de rest van zijn armzalige leven.
Technische snufjes
We waren het hier in het Nederlandse theater alweer een beetje uit het oog verloren: theater met extreem veel subtiele technische snufjes dat vooral voor het oor een buitengewoon avontuur is. Guy Cassiers introduceerde dat hier toen hij een paar jaar artistiek leider was van het inmiddels in de vergetelheid geraakte stadsgezelschap van Rotterdam. Zijn wereldwijde succes heeft vooral in Vlaanderen veel nachwuchs opgeleverd.
De voorstelling De Helden is gemaakt door de Brusselse KVS en LOD muziektheater en dat is een prachtige combinatie. Componist Dominique Pauwels schreef een score voor een boel stemmen, instrumenten en een trompetterende robot. On stage wordt dat allemaal bijeengesampeld en geremixt door amanuensis Brecht Beuselinck, terwijl de vrij summiere teksten door Josse De Pauw uitgesproken worden.
Invoelbaar
Inhoudelijk en qua design is het ronduit prachtig. De Pauw maakt de vertwijfeling van de man die mede schuldig was aan de verdrinking van een klein meisje invoelbaar. Bij gebrek aan zwemdiploma sprong hij haar niet na in het snelstromende kanaal met kennelijk hoge kademuren. Hij zag haar verdrinken en kon dat beeld niet meer vergeten.
Toch raakte het niet. Dat kwam misschien door al dat vernuft, en al die zichtbare handelingen die nodig waren om dat vernuft ook tot daden te brengen. Misschien kwam het ook door het licht onvoorstelbare karakter van het verhaal, omdat in Nederland zoiets toch minder goed denkbaar is. Hier heeft toch iedere vierjarige bij het betreden van de basisschool al 3 zwemdiploma’s op zak? Of is dat alleen iets dat ik mij herinner uit de gouden tijden van vóór de bezuinigingen op het onderwijs?
Zuiderburen
Feit blijft dat ik teveel gelegenheid had om mijn gedachten naar dat soort zijpaden te laten afdwalen. Dat is jammer. Hoe verbluffend mooi en kunstig alles ook was gemaakt.
Wel ben ik blij dat Theaterfestival Boulevard nog steeds een groot deel van het programma inruimt voor het theater van onze zuiderburen. Zo vaak krijgen we elkaar niet meer te zien. En dat is heel erg jammer. Gelukkig is er tijdens deze editie nog heel veel meer te proeven van het Vlaamse theater, dat hoe dan ook altijd nog wat wereldser, bourgondischer en volkser is dan dat van ons.
Offer!
I look forward to seeing you between 3 and 13 August, on holiday in Den Bosch. And if you can't be there, subscribe to our special, daily updated Festival Boulevard newsletter!
English (UK) 
Nederlands 
Français 
