French-Austrian theatre maker Gisèle Vienne (1976) and Japanese composer Ryuichi Sakamoto (1952) have been appointed associate artists for the 2021 Holland Festival.
Beide kunstenaars zijn bijzonder veelzijdig en hebben een brede belangstelling voor kunst in uiteenlopende disciplines, zoals ook blijkt uit hun vele samenwerkingen met andere makers wereldwijd – van Hollywoodregisseurs tot techno-artiesten, beeldend kunstenaars en rockbands. De twee associate artists delen een grote belangstelling voor elektronische muziek en voor Japan en de Japanse cultuur. Van beide kunstenaars presenteert het festival nieuw of recent werk.
Viennes nieuwste werk L’Étang, een coproductie met het Holland Festival, gaat in november in Frankrijk in première. Het is gebaseerd op een kort stuk van de Zwitserse schrijver Robert Walser en wordt uitgevoerd door Adèle Haenel (bekend van Portrait de la Jeune Fille en Feu) en Ruth Vega Fernandez (Kiss me). Sakamoto werkt samen met multidisciplinair artiest Shiro Takatani aan Time, een onconventionele opera eveneens in coproductie met het Holland Festival.
‘Elk jaar brengt het Holland Festival in nauwe samenwerking met de makers een programma dat past in de huidige tijd. Deze associate artists bieden met hun actuele werk, hun brede interesses en grote netwerk veel waardevolle ingangen ter verdieping en verbreding van de programmering voor deze editie. Het festival verkent samen met hen de beste mogelijkheden om vernieuwend en relevant werk live te presenteren in dit komende festival.’ – Emily Ansenk, directeur Holland Festival
Theatermaker Gisèle Vienne (1976, Charleville-Mézières) woont en werkt in Parijs. Na een studie filosofie volgde ze een opleiding tot poppenspeler aan l’École Supérieure Nationale des Arts de la Marionnette. In haar werk spelen steeds veranderende, mensachtige figuren, zoals: marionetten, mannequins, maskers en poppen, een centrale rol. Maar ze werkt ook steeds vaker met acteurs en dansers, aan wie ze een zekere mate van kunstmatigheid meegeeft. Op die manier geeft Vienne handen en voeten aan filosofische ideeën, waarbij tegengestelde verlangens – naar schoonheid, liefde en destructie – vaak dichter bij elkaar liggen dan gedacht. Ze kruipt daarmee onder de huid van de toeschouwer. Vienne is sterk beïnvloed door de elektronische muziekscene in Berlijn, begin jaren 90, waar ze drie jaar woonde.
Sinds 2004 werkt ze veel samen met de schrijver Dennis Cooper en de musici Peter Rehberg en Stephen O’Malley (mede-oprichter van de experimentele metalband Sunn O))). De afgelopen 20 jaar heeft ze in Europa getoerd en regelmatig opgetreden in Azië en Amerika, onder meer met I Apologize (2004), Kindertotenlieder (2007), Jerk (2008), This is how you will disappear (2010), LAST SPRING: A Prequel (2011), The Ventriloquists Convention (2015) in samenwerking met Puppentheater Halle en Crowd (2017). In 2020 creëerde ze samen met Etienne Bideau-Rey een vierde versie van Showroomdummies , (oorspronkelijk gemaakt in 2001) in het Rohm Theater Kyoto. In het Holland Festival was in 2013 haar werk The Pyre te zien, en in 2017 het werk Crowd. Ook exposeert Vienne regelmatig foto’s en installaties.
Ryuichi Sakamoto (1952, Tokio) leeft al bijna 70 jaar lang vele muzikale levens. Als toetsenist en songwriter in Haruomi Hosono’s Yellow Magic Orchestra droeg hij bij aan de vorming van de technopop. Zijn solo-experimenten, waarbij hij wereldwijde genres en diepgaande studies van het klassieke impressionisme samenvoegde, zorgden ervoor dat hij componeerde voor bijna veertig films, waaronder Nagisa Oshima’s Merry Christmas, Mr Lawrence (1983), Bernardo Bertolucci’s The Last Emperor (1987), The Sheltering Sky (1990), en de Academy Award-winnende film The Revenant (2015) van Alejandro González Iñárritu.
Alleen al in de afgelopen twintig jaar schreef hij een multimedia-opera, maakte hij van een glazen gebouw een instrument en reisde hij naar het noordpoolgebied om het geluid van smeltende sneeuw op te nemen. Die onderzoekende geest loopt door Sakamoto’s album van 2017, async, dat een audioportret schetst van het verstrijken van de tijd op aanwijzing van zijn herstel van keelkanker. Muziek, werk en leven hebben allemaal een begin en een einde,’ zei Sakamoto begin 2019. ‘Wat ik nu wil maken is muziek die bevrijd is van de beperkingen van de tijd.’
Sinds halverwege de jaren 90 besteedt Sakamoto veel tijd aan milieu- en pacifistische doelen, wat ook een weg vindt in zijn werk, zoals in de opera LIFE (1999). Ook lanceerde hij liefdadigheidsorganisaties en organiseerde hij vanaf 2012 het jaarlijks terugkerende muziekevenement NO NUKES, waaraan veel bekende kunstenaars, waaronder Kraftwerk, deelnamen om te protesteren tegen kernenergie na de ramp in Fukushima.
Voor zijn werk kreeg hij onder meer een Academy Award, twee Golden Globes, een Grammy, de Orde van de Cavaleiro Admissão van de regering van Brazilië en de Ordre des Arts et des Lettres van de regering van Frankrijk. Sakamoto was met Alva Noto te zien op het Holland Festival 2005 met Insen.
Annual cooperation
Sinds 2019 werkt het Holland Festival jaarlijks samen met een of twee associate artist(s). Het festival belicht behalve hun werk ook thema’s die voor hen van betekenis zijn, evenals aan hen gerelateerde kunstenaars. Naast dit programma met en rondom de associate artists brengt het Holland Festival werk van andere spraakmakende en relevante kunstenaars. Eerdere associate artists waren Bill T. Jones in 2020 en Faustin Linyekula en William Kentridge in 2019.
De 74ste editie van het Holland Festival vindt plaats in juni 2021.