Ga naar de inhoud

MUZIEK

Oud of nieuw, klassiek of modern, minimaal of wereld. Pop. Tonaal en atonaal.

Seizoen 2018-19: Concertgebouw pakt vrouwenhandschoen op die Concertgebouworkest laat liggen

Joel Fried, artistiek directeur van het Koninklijk Concertgebouworkest schrikt zichtbaar even op. Ik vroeg hem of er in seizoen 2018-19 werkelijk maar één vrouwelijke componist staat ingepland. Tijdens de presentatie op maandag 26 februari in het Concertgebouw hoorde ik namelijk alleen de naam van Lotta Wennäkoski. Inderdaad blijkt de Finse als enige de eer van componerende vrouwen te moeten verdedigen.… 

Baltische zielen door Cappella Amsterdam: Estland 100 jaar wel/niet onafhankelijk

Hoewel Estland bijna 4000 vierkante kilometer groter is dan Nederland, heeft het amper meer inwoners dan de provincie Utrecht. Eeuwenlang betwistten grootmachten als Denemarken, Duitsland, Rusland, Zweden en Polen de heerschappij over dit land aan de Oostzee. Door zijn geografische ligging vormde het immers een belangrijke verbinding tussen Oost en West. Pas in 1918 werd een eigen staat uitgeroepen, maar… 

Fanny Mendelssohn: in de schaduw van Felix

Fanny Mendelssohn (1805-1847) was de vier jaar oudere zus van Felix Mendelssohn. Ze kregen beiden een gedegen muzikale opleiding, waarbij ze hem in virtuositeit aan de piano nog overtrof. Haar relatie met Felix was intens, maar ook verstikkend. Door zijn toedoen slaagde Fanny Mendelssohn er niet in een zelfstandige carrière als componist op te bouwen. Tot op de dag van vandaag… 

Publiciteitsbeeld Gesualdo. Foto: Sofie Knijff

Mackenzie zet bij het Holland Festival de deuren open voor een nieuwe avant-garde onder het publiek.

Het keurige echtpaar naast me, op de eerste rij bij de persconferentie van het Holland Festival, had er even niet op gerekend. Vier leden van het Nederlands Kamerkoor die zich een voor een tot op hun piemelende nakie beginnen uit te kleden. Een giechel, een kleine kuch, maar hee, dit is het Holland Festival, zeiden ze tegen elkaar. Dus ook… 

Vertelconcert over Shostakovich: hier hoor je hoeveel menselijkheid, karakter en scheppingsdrang het communisme probeerde te doden.

Hoe groter de weerstand die moet worden overwonnen, des te groter de prestatie. Deze wrange wijsheid wordt uitgesproken in het Russisch vertelconcert ‘Leven onder een tiran’. Celliste Lidy Blijdorp voegt met dit programma rond het levensverhaal van de componist Shostakovich weer een mooie, persoonlijke en originele aflevering toe aan haar serie Cello 020. Ze treedt in dit concert op samen… 

#Grammy voor Barbara Hannigan & Ludwig Orchestra, Reinbert de Leeuw grijpt mis

De verwachtingen waren hooggespannen. Zowel Reinbert de Leeuw als Barbara Hannigan was genomineerd voor een Grammy Award 2018. Hannigan was voorgedragen voor Best Classical Solo Vocal Album, voor haar opnames van muziek van Berg, Gershwin & Berio. De Leeuw dong mee in de categorie Best Classical Compendium met zijn compilatie van alle gedirigeerde koor- en ensemblestukken van György Kurtág. Hannigan… 

Silvia Colasanti: ‘Mijn strijkkwartet gaat over de schoonheid en nostalgie van Rome’

Of het nu gaat om vloeiende melodieën, stuwende ritmes of dichte klankenwolken, de muziek van Silvia Colasanti (Rome, 1975) is altijd lyrisch. Op maandag 29 januari brengt Quartetto di Cremona de wereldpremière van haar strijkkwartet Ogni cosa ad ogni cosa addio in Muziekgebouw aan’ t IJ Amsterdam. Het concert is onderdeel van de Strijkkwartet Biënnale, die plaatsvindt van 27 januari… 

Psalmensymfonie Igor Stravinsky: weg met romantisch sentiment

Het Nederlands Kamerkoor presenteert woensdag 24 januari een avontuurlijk concert in Muziekgebouw aan ’t IJ als aftrap van een korte tournee. Op de lessenaars staan zelden gehoorde muziek van Lili Boulanger en Ton de Leeuw. Klapstuk is de beroemde Psalmensymfonie van Igor Stravinsky in een versie voor koor en piano vierhandig van Dmitri Sjostakovitsj. Ralph van Raat en Bobby Mitchell tekenen… 

Ton de Leeuw door Groot Omroepkoor & RFO koperensemble: muziek van het ‘zijn’ versus muziek van het ‘worden’

Eind negentiende eeuw begon de westerse muziek langzamerhand uit haar voegen te barsten. Componisten gebruikten steeds meer dissonanten zodat de vertrouwde tonaliteit nog amper in haar jasje paste. Vanuit een voortdurend verlangen naar nóg meer expressie werd het orkest uitgebreid met almaar nieuwe instrumenten. Dit leidde tot monsterproducties als de ‘Symfonie der Tausend’ van Gustav Mahler, met meer dan duizend… 

Componist Victoria Borisova-Ollas: ‘Muziek heeft geen nationaliteit’

Het meest recente wapenfeit van de Russisch-Zweedse componist Victoria Borisova-Ollas (1969) is Dracula. Deze opera naar het gelijknamige boek van Bram Stoker ging in oktober 2017 in première bij Koninklijke Opera Stockholm. Een ‘kleurrijke en zeer sfeervolle muzikale partituur’, met daarin ‘een van de meest emotionele scènes in de geschiedenis van de Zweedse opera’, schreef een criticus. Zeven jaar eerder… 

José Maria Sánchez-Verdú componeert muzikale Hellepoort voor koor en strijkkwartet

Het strijkkwartet geldt als uitvinding van Joseph Haydn; Goethe beschouwde het als het nec plus ultra van instrumentale muziek. ‘Men hoort vier intelligente mensen die zich met elkaar onderhouden’ zei de dichter hierover. ‘Je gelooft iets van hun conversatie te begrijpen en de eigenzinnigheden van de instrumenten te leren kennen.’ Die mogelijkheid krijgen we volop van 27 januari t/m 3 februari, tijdens… 

Opslaan en vernietigen: aanklacht tegen verkwanseling cultureel erfgoed

Een Saoedische prins betaalt 450 miljoen dollar voor een matig schilderij van Leonardo da Vinci; een Nederlandse politicus looft een kratje bier uit voor een nieuwe compositie. In een notendop vangen deze twee uitersten onze huidige omgang met cultuur. De totale minachting enerzijds en de onvoorstelbare overwaardering anderzijds zijn twee kanten van dezelfde medaille. We beoordelen kunst niet om haar… 

Ensemble 1904: liefdevol cd-portret van vergeten Poldowski

Poldowski re-imagined heet de nieuwste cd van het Franse Ensemble 1904. Poldowski wie?? Tja, net als veel van haar collega’s is deze Pools-Britse componist (1879-1932) zo goed als vergeten. Ook haar naam is problematisch. Geboren als jongste dochter van violist en componist Henryk Wieniawski heette ze officieel Irène Régine Wieniawski. Haar eerste composities publiceerde ze echter als Irène Wieniawska. Na… 

Kate Moore wint Matthijs Vermeulenprijs – als eerste vrouw ooit

Op zaterdag 2 december krijgt de Australisch-Nederlandse componist Kate Moore (1979) de Matthijs Vermeulenprijs voor haar compositie The Dam. Het prijzengeld bedraagt € 20.000, beschikbaar gesteld door het Fonds Podiumkunsten. De prijs werd in 1972 ingesteld en vernoemd naar de Nederlandse componist en criticus Matthijs Vermeulen (1888-1967). Tot nu toe ging hij steevast naar mannen, sommigen kregen hem zelfs twee… 

Aribert Reimann: ‘Ik koester zowel de muziektraditie als moderne ontwikkelingen’

Ondanks zijn hoge leeftijd is de Duitse componist Aribert Reimann (1936) nog altijd zeer actief. In oktober 2017 beleefde zijn opera L’invisible zijn wereldpremière aan de Deutsche Oper Berlin, naar een toneelstuk van Maeterlinck. Op 14 december klinkt alweer de eerte uitvoering van zijn cyclus Die schönen Augen der Frühlingsnacht in Muziekgebouw aan ’t IJ. Hij componeerde deze voor de sopraan Mojca Erdmann en… 

De huidige verdeling van de subsidies over genres en instellingen

Raad voor Cultuur: ‘Geen onderscheid meer tussen hoge en lage kunst.’ (en nog veel meer)

Muzikanten mogen niet langer tegen een hongerloontje optreden. Tenminste, niet als de club waarvoor ze werken, of waarin ze optreden, subsidie ontvangt. De Raad voor Cultuur stelt in een vandaag uitgebracht sectoradvies dat de structurele onderbetaling van werkers in de creatieve sector niet langer te handhaven is. ‘Als dat betekent dat er minder programma’s kunnen worden gemaakt (of dat er… 

The only one – recensie in briefvorm (Waarom Peter Perrett een echte overlever is)

Hey H., Vanavond ging ik met J.P. naar Peter Perrett & Band in Paradiso, Kleine Zaal. Uitverkocht! Over J. heb ik je eerder verteld, hij was de deejay die mij in de Eindhovense Bakkerij een ‘crash course’ in oprechte muziek gaf, toen ik vijftien was (1988). Voordat ik je vertel over Peter Perrett en waarom zijn muziek de moeite waard… 

(Farida & The Iraqi Maqam Ensemble - Foto: Melanie Marsman)

5 Redenen waarom Le Guess Who? het beste festival van de hele wereld is

Tijdens de elfde editie van het Utrechtse festival Le Guess Who? (LGW) vonden in een lang weekend meer dan 150 acts uit 34 landen een thuis in de Domstad. Verbroedering in luisteren beheerst LGW dat definitief de boeken in mag gaan als het beste festival van de hele wereld. En wel om deze vijf redenen. 1. De hele wereld komt… 

Dobrinka Tabakova schrijft dubbelconcert voor Lucas en Arthur Jussen: ‘Het zindert van energie’

Het AVROTROS Vrijdagconcert koestert zowel de gangbare meesterwerken als minder gehoord en nieuw repertoire. In het seizoen 2017-18 staan liefst vijf (wereld)premières op het programma, waarvan drie gecomponeerd door een vrouw. – Kom daar eens om bij de landelijke orkesten. Vrijdag 17 november klinkt het gloednieuwe dubbelconcert Together Remember to Dance van de Brits/Bulgaarse Dobrinka Tabakova. Zij componeerde het op… 

Hartenkreet van Lili Boulanger galmt door TivoliVredenburg

Hoewel Lili Boulanger (1893-1918) geldt als een van de belangrijkste Franse componisten van begin twintigste-eeuw, wordt haar muziek zelden uitgevoerd. Vrijdag 10 november klinkt Du fond de l’abîme in het AVROTROS Vrijdagconcert. Een buitenkans, want deze zetting van psalm 130 is van een keelsnoerende schoonheid. Boulanger voltooide het stuk in 1917, een jaar voor haar dood. De Amerikaanse dirigent James… 

Kill the West in Me – muziektheater over botsing Oost-West

We worden tegenwoordig doodgegooid met opinies over de voor- en nadelen van multiculti. Al naargelang politieke voorkeur zijn mensen bijzonder enthousiast dan wel zeer negatief over de toenemende ‘verkleuring’ van onze maatschappij. Het gamelanensemble Gending, het Doelen Kwartet en Het Geluid Maastricht besloten de koe bij de horens te vatten. Zij baseerden Kill the West in Me op feministische brieven van… 

Goeyvaerts en Oestvolskaja: man en vrouw met hamer

In februari 2017 combineerde Het Collectief de radicale muziek van Galina Oestvolskaja met de hemelse gezangen van Hildegard von Bingen. Minder vreemd dan het lijkt, want beiden waren diep gelovig en componeerden vanuit innerlijke noodzaak. Donderdag 26 oktober plaatst het Spectra Ensemble Oestvolskaja naast Karel Goeyvaerts in Muziekgebouw aan ’t IJ. Oestvolskaja is hier te lande inmiddels genoegzaam bekend, maar wie was… 

Klaas de Vries vindt neotonale hemel: ‘Ik kan het componeren niet laten’

De Nederlandse componist Klaas de Vries (Terneuzen 1944) paart stravinskyaanse helderheid aan zuidelijke sensualiteit. Hij koestert een liefde voor dichters als Pablo Neruda en Fernando Pessoa en zijn werk blinkt uit in herkenbare melodieën en ritmes. ‘Hoe vernieuwend ook, om communicatief te zijn moet muziek altijd een traditioneel element bevatten’, zei hij hierover. Op 28 en 30 november speelt Asko|Schönberg… 

Films op ADE: De rockdoc als IKEA-pakket.

In de marge van Amsterdam Dance Event zag ik twee muziekdocumentaires die blootleggen waarom dit genre vaak problematisch is voor de cinefiel. Beide films hebben zo hun mooie momenten, maar voldoen uiteindelijk niet voor wie meer wenst dan louter informatieoverdracht in televisieformat. Een sympathieke Goth Are ‘friends’ electric? is titel en grote hit (1979) van de Britse synthesizerpoppionier Gary Numan,… 

9 (On)gehoorde platen die je niet mag missen dit najaar

9 Platen vol buitengewoon geluid dat niet onopgemerkt en onbesproken blijft. Fatima Al Qadiri – Shaneera (Hyperdub) Durban taxi techno en Arabische queer cultuur komen samen op deze pompende EP. Want, op deze plaat hoor je hoe kale, koude drums schandalig voortjakkeren onder microtonale of game-achtige synthesizer-melodie. Zwaar in de bassen en los in de onderbuik breekt Al Qadiri gender-hokjes… 

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands