Ga naar de inhoud

youtube

Mouse on Mars kit alles dicht met botoxmuzak. #HF17

De schaduw van de ideeën (De Umbris Idearum … The Acousmatic Memory Palace) is de titel van een van de stukken die elektronica-duo Mouse on Mars speelt met Ensemble Musikfabrik. De schaduwen schieten inderdaad tegen de schrootjes van het Muziekgebouw aan. Ideeën echter, hebben zich nog niet gevormd. Aanzetten daartoe daveren loos door de ruimte. Transporteren naar elders Akoesmatische muziek… 

FLEXN. Foto: Hayim Heron.

Geweldige dansers uit Brooklyn in een onduidelijke regie van Peter Sellars #HF17

Flexing is een streetdance-stijl uit Brooklyn, New York. Dertien mannen, drie vrouwen sterk is de formatie die in verschillende gedaantes (HyperActive, MainEventt, Ringmasters) furore maakte in Amerika, van de lokale talentenshow Flex in Brooklyn naar America’s Best Dance Crew. Nu is de crew onder leiding van pionier Reggie (Regg Roc) Gray op wereldtournee met een voorstelling, die ze met de… 

Rito de Primavera, José Vidal & Cía., Festival de Marseille. Foto: Fabian Cambero.

Rito de Primavera: spectaculair, maar ook een berg kitsch, het Holland Festival onwaardig

Rito de Primavera, begin deze week te zien tijdens het Holland Festival, is een groepschoreografie voor vijftig jonge dansers. Choreograaf José Vidal heeft zich losjes gebaseerd op Sacre du printemps, het stuk van Stravinsky en Nijinsky voor de Ballet Russes uit 1913. Flarden van de muziek van Stravinsky zijn door DJ Jim Hast in 4-kwart beetz omgezet, terwijl Vidal het rituele aspect van het offer, essentieel voor de vele versies die er in de loop van de twintigste eeuw gemaakt zijn (naast de oerversie van Nijinsky, o.a. Massine, Béjart en Bausch), tot een minimum heeft teruggebracht.

Wat overblijft is een overweldigende visuele ervaring van een uit het donker opdoemende gigantische massa dansers. De coördinatie van de groep, die nu eens wild door elkaar danst, dan weer in lange optocht over het podium cirkelt, is indrukwekkend. Het levert een fascinerende, ogenstrelende esthetiek op, maar de groepsdans vormt op geen enkele manier een uitdaging voor de toeschouwer. Je zou het een berg kitsch kunnen noemen, of opium voor het volk. In ieder geval is het een vorm van spektakel, die ik het Holland Festival onwaardig acht.

Schoolreisje

De voorstelling begint als een schoolreisje. Nabij de kassa worden toeschouwers in groepjes voorbereid op wat komen gaat. Vriendelijk wordt hen verzocht om bij binnenkomst van de theaterruimte de schoenen uit te trekken, om vervolgens op blote voeten, hand in hand met medetoeschouwers, een wandeling door het donker te maken. Regelmatig roept er iemand luid om stilte, de voorstelling is namelijk al begonnen. Ook de zenuwachtige manier waarop het publiek, dat zich na de instructies in rijen dient op te stellen, wordt weggemarcheerd naar de voorstellingsruimte twee panden verder, heeft iets ongemakkelijks.

De inwijding van de bezoekers gaat verder in de Zuiveringshal, wanneer zij hand in hand met het koele zand aan hun voeten door het pikkedonker gaan. Het levert één van de weinige ambigue momenten op tijdens Rito de Primavera. Waar gaat dit heen? Welk sprookje worden wij hier binnengeleid? Van welke toeristenboot zijn we afgevallen, om nu de rituelen bij te wonen van welk volk ook al weer?

Naakt!?

Aanvankelijk krijgt de totaal-ervaring, waar zoveel hedendaagse attractieparken naar op zoek zijn, werkelijk gestalte. Een half uur lang staar ik naar een podium in het donker. Ik zie en voel dat daar heel veel mensen zijn, ik denk naakt want soms is er een uitgekiende flits van zacht licht, maar het dominante duister belet mij er grip op te krijgen. Etherisch gezang, gecomponeerd door Andrés Abarzúa – één enkel akkoord klinkt klaterend uit vele kelen – begeleidt een half uur lang de entree van alle andere toeschouwers.

De tribunes staan rondom het speelvlak. Het zijn enkel de rode en witte fietslampjes van de gidsen van de vele groepjes toeschouwers, die je enige oriëntatie geven in de ruimte. Het heeft iets van Kuifje in Takatukaland. Een publiek dat betaalt om bij een wonderbaarlijk, nog nooit vertoond, voorjaarsnymfen-ritueel te zijn.

Rito de Primavera, José Vidal & Cía. Foto: Fabian Cambero
Rito de Primavera, José Vidal & Cía. Foto: Fabian Cambero

Logica

De kunstmatigheid van de setting geeft een bepaalde spanning. In het duister kun je je als toeschouwer van alles voorstellen bij wat komen gaat. Maar op zeker moment gaan de fietslampjes uit, een teken dat alle toeschouwers zitten, en trekken de dansers allen een broek aan. Het licht neemt toe en de eerste beetz annex stravinsky verdringen het gezang. Als na de onzekere introïtus het eigenlijke spektakel een aanvang neemt, wordt de logica ervan al te duidelijk. Een perfect georganiseerde groepschoreografie neemt over.

In wat volgt wordt niets aan het toeval overgelaten. En dat is ook geen luxe met zoveel dansers in het halfduister, temeer omdat ook nog eens de helft nieuw is in het werk, want van de afdeling Moderne Theaterdans van de Amsterdamse Hogeschool. De groep maakt pulserende bewegingen, dialogeert met een naaste, rent in groepen, begint opnieuw te zingen, posteert zich en heft zo nu en dan een enkeling in de lucht.

Effect-belust

Maar net zoals het duister went, zo went ook de groep. Het zijn allemaal heel jonge mensen, die redelijk ontspannen samen dansen. De onbevangen houding waarmee de gecompliceerde groepschoreografieën worden uitgevoerd is ontroerend. Er spreekt een naïef soort overgave of geloof uit.

Maar gaandeweg gaan de effecten, van de groepschoreografie, van het licht dat de fotografische vergezichten creëert, de repeterende zang en beetz vervelen. De herhaling van zetten is effect-belust, retorisch, zichzelf bevestigend. Nergens een moment van debacle, van hapering. Niemand die een vraag heeft, niet mee kan, zich vergist

Boris Charmatz

Danse de Nuit in de Bijlmer: ‘Natuurlijk willen we de publieke ruimte beïnvloeden.’ #HF17

Boris Charmatz was gedurende vele edities van het Holland Festival te gast met indrukwekkende, provocerende, maatschappelijk geëngageerde, fijnzinnig gecomponeerde en conceptueel sterke dansvoorstellingen: Aatt enen tionon en Con forts fleuve (beide in 2001); 50 years of dance (2010), Enfant (2011) en Manger (2015). Zijn nieuwste choreografie, danse de nuit, ging vorig jaar september in Genève in première. Tijdens het Holland Festival… 

Karlheinz Stockhausen vaart ten hemel met Pinksteren

Vorig jaar barstte een kleine rel los toen het Holland Festival bekendmaakte in 2019 een grootschalig project op te tuigen rond de opera Licht van Karlheinz Stockhausen. Modernemuziekhaters schreeuwden moord en brand, want wie zit er nou te wachten op de akelige piepknor van de Duitse notensmid? Toch ontstond er meteen een run op de kaarten. Ook na zijn dood… 

Oranjewoud Festival: klassieke muziek met koninklijk randje

Sinds 2012 organiseert Yoram Ish-Hurwitz elke zomer het Oranjewoudfestival in Friesland. De even ondernemende als avontuurlijke pianist maakt daarbij de natuur tot onlosmakelijk onderdeel van de muzikale beleving. Van woensdag 1 tot en met maandag 5 juni verrast hij zijn publiek opnieuw met concerten op bijzondere locaties. Verspreid over het gebied spelen ruim 120 Nederlandse en internationale topmusici de mooiste… 

Setan Jawa daagt je uit. Dat alleen is al reden om te gaan kijken #HF17

Wat krijg je als je schaduwspel, Weimar cinema, gamelan en Javaanse mythes combineert? Een mix die veel vraagt van het publiek, maar die een genot is als je je er aan over wilt leveren. De Indonesische regisseur Garin Nugroho maakt geen gemakkelijke films. Vaak zijn ze visueel prachtig, zoals Opera Jawa, maar zit de plot een beetje in de weg… 

Nieuwe kunstenaars krijgen plek in Stijlpaviljoen: ‘Ze moeten wel kunnen boren.’

In het Stijljaar kijken de manifestaties vooral terug op de kunststroming die honderd jaar geleden begon. Toch zijn er ook  hedendaagse initiatieven die vooruit kijken, zoals in Amersfoort. In de Keistad wordt van steigermateriaal het Stijlpaviljoen gebouwd. Twintig hedendaagse, veelal jonge, beeldend kunstenaars geven aan de buitenkant van het paviljoen een eigen invulling. Ze laten zich hierbij inspireren door het gebouw… 

7 manieren om kunst te maken van de Amerikaanse democratie. #HF17

Het theaterstuk La Democrazia in America (op 4, 5 en 6 juni te zien in het Holland Festival) gaat natuurlijk over de democratie in Amerika, maar eigenlijk meer over De Democratie in Amerika. En die twee moeten we niet met elkaar verwarren. De Democratie in Amerika is namelijk een 1200 pagina’s tellend boek van de Franse jurist De Tocqueville. Dit… 

Wedstrijd voor vijf ranja met een rietje. (Zo heet het niet maar zo klinkt het)

Het is donker. Bassen dreunen. Er hangt een bedwelmend zoet vrouwenparfum in de lucht, een kind huilt. AquaSonic is net begonnen, en ik wil nu al weg. Wat bezielt een muzikant om kopje onder te gaan? Onze Deense correspondent ging het uitzoeken. AquaSonic is een ode aan water, gespeeld door Between Music, een collectief van vijf Deense musici. Ze maken… 

Waarom we dankzij ‘digitaal’ steeds meer muziek kwijtraken. #HF17

Voor nieuwe muziek geldt dat de oeruitvoering vaak ook meteen de laatste keer is dat een stuk gespeeld wordt. De partituren wacht het archief of de stoffige lade; opnamen zijn nergens te vinden. David Dramm zoekt naar deze pareltjes van stilgevallen noten. Die presenteert hij in het Weeshuis van het Holland Festival: drie avonden vol vergeten composities uit de rijke… 

Ode aan de kantoormens. De brandmanager is nog steeds een mysterie. #ILFU17

Arjan Peters praat 12 mei 19.30 tijdens het ILFU in Utrecht met Paulien Cornelisse, schrijver van de kantoorroman De verwarde cavia, en Gerd Busse, die de ultieme kantoorroman Het Bureau van Voskuil naar het Duits vertaalde. Daar komen kantoormensen doorgaans niet al te positief in beeld. Hoog tijd om daar verandering in te brengen. Kantoormens en schrijver Suzanne Brink neemt… 

Eierdozen verzamelen! Waarom we een jazzclub als Persepolis nodig hebben.

Wonderlijk verhaal: Utrecht had tussen 1957 en 1967 een beroemde jazzclub. Hij was – inclusief eierdozen op het gewelf – opgericht door jazz-minnende tieners. Daar trad niet alleen de fine fleur van de Nederlandse jazz op, maar ook menige internationale grote naam. In het kader van de Utrechtse Culturele Zondagen werd afgelopen zondag (23 april) in een werfkelder aan de… 

Zo krijg je 10 miljoen jongeren aan het lezen. Het verhaal achter Hooked.

Iets is flink aan het veranderen in de wereld van de literatuur. Bibliotheken sluiten of veranderen in flexplekken voor arme zzp’ers. De verkochte oplage van een gemiddelde succesroman blijft in vier cijfers steken. Jongeren kijken geen tv meer, luisteren niet naar de radio, maar maken zelf hun eigen goed bekeken en ruim betaalde films op YouTube. Of ze zitten de… 

Laat respect niet over aan de vrije markt

Het SER rapport dat vrijdag 21 april verscheen wrijft het er nog maar eens lekker in: de culturele sector staat op instorten. Het is zelfs erger dan een jaar geleden. Waarmee is aangetoond dat het pappen en nathouden door een PvdA cultuurminister de afgelopen vier jaar niet heeft geholpen. Sterker nog: Halbe Zijlstra’s multiplier van ellende doet zijn werk geheel volgens verwachting.… 

In Memoriam Mika Vainio 1963-2017: Elektronische muziek verliest pionier in bezield ultra-minimalsime

Dinsdag 12 april 2017 overleed de Finse pionier in de avant-garde elektronische muziek Mika Vainio. Hij werd 53 jaar oud. Volgens Finse media overleed Vainio bij een ongeval op vakantie in Frankrijk. Shock Mika Vainio geldt als lichtend voorbeeld en inspiratiebron. Veel artiesten uit de elektronische muziekwereld zijn dan ook met stomheid geslagen en reageren op social media vol ongeloof… 

Andriessens De Materie opent World Minimal Music Festival

Woensdag 5 april begint de vijfde editie van het tweejaarlijkse World Minimal Music Festival. Vijf dagen lang wordt het Muziekgebouw aan ’t IJ gevuld met hypnotiserende ritmes, trance-opwekkende melodieën en bezwerende drones. Naast bekende werken van pioniers als La Monte Young en Terry Riley staan nieuwe composities van Kate Moore en Bryce Dessner. Er zijn ook optredens van de Master… 

Drie kilo Raster-Noton over toen, met alvast drie opties voor morgen

Het Duitse platenlabel Raster-Noton bestaat twintig jaar. De verjaardag wordt gevierd met showcases op meerdere festivals en met een drie kilo zware catalogus. Plaatjes voor bij de plaatjes dus en géén boxset met de muzikale hoogtepunten. Een bijzondere aanpak, van een hoogst bijzonder label. Geluid én beeld Een label dat een forse catalogus uitbrengt, dat is geen alledaags verschijnsel. Een… 

Rewire 2017 in 10 shots: Festival voor radicalisme met een glimlach

Doe het. Maak het. Trek je niets aan van anderen. Denk niet na over de consequenties. Dan zit je maar even op de blaren, die helen wel weer. Even honger lijden voor de kunst is ook niet erg. Kies dus je eigen pad en geniet van elke stap. Bovenal: leef in het hier en nu, de hele tijd. Geschiedenis wordt… 

De Passie – niet voor lijdzame volgers

Saai hoor, al die films, reclames en youtube-filmpjes waarin altijd maar weer naar dezelfde (achtergrond)muziek gegrepen wordt. Bij een verstilde scène of zielige docu krijgt de kijker Pärt voorgeschoteld. Spannend klinkt zo,  en als het noodlot toeslaat hoor je dit. Gewoontedieren Ach, ook film-docu-& TV-makers zijn net gewone mensen en grijpen graag naar hetzelfde. Dommage! Want er is zoveel meer… 

Avontuur in Den Haag: 5 redenen om naar Rewire te gaan (zwoele gekkigheid is er 1 van)

Rewire staat weer voor de deur. Van 31 maart tot en met 2 april speelt het festival zich af in de binnenstad van Den Haag. Het jonge festival doet dat met een keur aan kleuren en smaken, (net) buiten de mainstream. Dus: daar waar avontuur en het grote ongewisse juist pré’s vormen – diametraal tegenover Guus Meeuwis op het hoofdpodium.… 

Bruce Nauman op vinyl: als een klap in de nek met een honkbalknuppel

Bruce Nauman geldt als een van de invloedrijkste kunstenaars van het moment. Hij schept werk dat genregrenzen overschrijdt – en er ook mee afrekent – in een verkenning van lichaam, taal en performance die nu al vijftig jaar duurt. Nauman drukt zijn vaak provocerende en steevast innovatieve ideeën uit in een veelheid aan media en materialen. Daardoor is zijn werk… 

Kunstkritiek in tijden van Facebook en Blendle. (Een overlevingsgids.)

In een discussie (op facebook, waar anders) over het vertrek van NRC Handelsblad uit Blendle, liet een redacteur van die krant zich zeer laatdunkend uit over een lezer die 30 cent had betaald voor een van zijn artikelen. In een recent artikel op Frankwatching concludeerde een deskundige dat onderzoeksjournalistiek alleen nog zou kunnen overleven als we kranten zouden gaan subsidiëren.… 

Jan Martens in Utrecht: Bravoure, onbedoelde eerlijkheid en ongegeneerd verlangen

Terwijl het nieuwste werk van Jan Martens, The Common People  (2016), afgelopen weekend in de Amsterdamse Stadschouwburg stond, toont het Utrechtse Theater Kikker deze week twee oudere hits: Sweat Baby Sweat (2011) en The dog days are over (2014). Sweat en Dogdays zijn kaskrakers en toerden reeds de wereld over. In Kikker zijn ze nu te zien als onderdeel van een… 

Let in Boijmans vooral op Leonora Carrington (en word gek van surrealisme)

In museum Boymans van Beuningen in Rotterdam is de grootste expositie in Europa van Surrealisten te zien. Beroemde namen als Salvador Dali, René Magritte, Max Ernst, Man Ray, Paul Delvaux en Roland Penrose. Maar ook minder bekende goden als de voortreffelijke Leonora Carrington en Francis Picabia. In 1970 bezocht de wereldberoemde surrealist Salvador Dali in hoogsteigen persoon het Boymans museum.… 

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands