Ga naar de inhoud

IDFA 2011: Ramon Gieling, Frank Scheffer en de magie van muziek

Toeval? De twee Nederlandse documentaires in de hoofdcompetitie van het documentairefestival IDFA onderzoeken allebei wat muziek voor mensen kan betekenen. Twee films die elkaar bovendien op perfecte wijze aanvullen – de een gaat uit van het perspectief van de luisteraar, de ander van de musicus. Ramon Gieling schetst in About Canto de ingrijpende invloed die Simeon ten Holts Canto Ostinato op het leven van een aantal mensen heeft gehad. Frank Scheffer volgde de Iraanse componist en dirigent Nader Mashayekhi bij zijn poging Mahler in Teheran te introduceren. Beide films beleefden zaterdag hun première.

About Canto

Gieling past in About Canto ongeveer dezelfde werkwijze toe die hij ook gebruikte voor Johan Cruijff en un momento dado (2004), waarin Spanjaarden hun liefde voor de Nederlandse voetballer bezingen, en Joaquin Sabina (2008), waarin de Spaanse zanger geëerd wordt door vrienden en fans. Ook About Canto is zo’n groepsportret. Een uitvoering van het beroemde stuk voor vier piano’s in het station van Groningen fungeert losjes als raamwerk, waarbinnen mensen van zeer verschillende pluimage vertellen over de vaak volkomen onverwachte en verpletterende invloed die het stuk op hen had. Dat varieert van het bezweren van de angst en pijn bij een geboorte tot het overwinnen van een depressie. Een wetenschapper ziet zelfs overeenkomsten met het gedrag van automobilisten op een rotonde. Het is een bedrieglijk eenvoudige, ontroerende film waarin gelukkig weinig getheoretiseerd of uitgelegd wordt. Canto Ostinato is als de liefde. Heel soms kan het een leven ingrijpend veranderen.

Gozaran - Time Passing

Ook ogenschijnlijk eenvoudig, maar minstens zo indrukwekkend is Scheffers Gozaran – Time Passing, waarin de filmmaker de overpeinzingen van de Iraanse componist Mashayekhi vermengt met close-ups van zijn leerlingen, veelal gehoofddoekte jonge vrouwen die zich met een combinatie van ernst, toewijzing en plezier op Mahler storten. Scheffer, die veel bekendheid verwierf met zijn portretten van moderne componisten, waaronder Varèse, laat zien hoe Mashayeki, die lange tijd in Oostenrijk woonde en werkte, in 2006 met een koffer vol dromen naar Teheran vertrekt om vier jaar later met een koffer vol scherven terug te keren. Heel mooi is ook hoe door die bespiegelingen over muziek en poëzie toch ook een soort politieke draad loopt, zonder dat het ooit zo wordt genoemd. Maar het gevoel dat jonge mensen moeten hebben als ze door muziek een wonderbaarlijke nieuwe wereld zien opengaan, ligt dicht bij die andere hoop op verandering.

Leo Bankersen

Leo Bankersen

Leo Bankersen schrijft over film sinds Chinatown en Night of the Living Dead. Recenseerde als freelance filmjournalist lange tijd voor de GPD. Is nu, onder andere, een van de vaste bijdragers aan De Filmkrant. Breekt graag een lans voor kinderfilms, documentaires en films uit niet-westerse landen. Andere specialiteiten: digitale zaken en filmeducatie.View Author posts

Klein Lidmaatschap
175€ / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360€ / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50€ / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands