Gooische Vrouwen verslaan Hobbit. Bioscoopjaar 2014, griezelig stabiel, met vijf kanttekeningen

Stabiel, stabiel, stabiel. Dat refrein klonk telkens weer bij de bekendmaking van de jaarcijfers van de bioscoopbranche op de nieuwjaarsbijeenkomst in Tuschinski. Hajo Binsbergen, vice-voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Filmdistributeurs, liet weten dat in 2014 de gang naar de bioscoop met het hoge aantal van 30,8 miljoen bezoekers vrijwel gelijk was aan 2013. Het Nederlandse marktaandeel was met opnieuw ruim 20% van de recette tevredenstemmend, en ook vrijwel alle andere cijfers weken weinig af van die in 2013. 2014 is weer een topjaar. Geweldig, of zijn toch kanttekeningen te plaatsen?

(De kerncijfers van 2014 zijn hier te downloaden. Diverse toplijsten kunnen hier worden gedownload.)

1. De topfilms

Dit is de top 10 van alle films in 2014, naar bezoekersaantal.

1. Gooische vrouwen 2 (1.182.335)

2. The Hobbit: Battle of the Five Armies (3D) (833.448)

3. The Hunger Games: Mockingjay part 1 (673.659)

4. The Wolf of Wall Street (670.755)

5. Rio 2 (3D) (580.222)

6. Toscaanse bruiloft (557.200)

7. Hoe tem je een draak 2 (3D) (529.575)

8. Maze Runner (508.679)

9. Soof (470.719)

10. 22 Jump Street (448.811)

En dit zijn de vijf best bezochte Nederlandse films:

1. Gooische vrouwen 2

2. Toscaanse bruiloft

3. Soof

4. Pak van mijn hart

5. Hartenstraat

Opvallend is dat de meest succesvolle Nederlandse titels allemaal romantische komedies zijn, op de voet gevolgd door jeugd- en familiefilms die, aangevoerd door Mees Kees op de planken, dit jaar de plaatsen 6 t/m 12 bezetten. Een beetje eenzijdig is het wel.

2. Amerikanen

Afgezien van vijf Nederlands titels bestaat de top 20 geheel uit Amerikaans product, wat overigens niets nieuws is. Overigens was het Amerikaanse aandeel in de totale bioscooprecette met 66% ietsje later dan de 70% in 2013. Ook het aandeel van de top 20 is iets aan het slinken, wat op meer spreiding duidt. Positief, zou ik zeggen.

3. Herhalingssucces

Zoals de Nederlandse film steunt op romkoms en jeugdfilms, zo vertrouwen de Amerikaanse studio’s op blockbusters en vervolgfilms. Bijna de helft van de titels in de top 20 borduurt voort op eerder succes. Men ziet graag wat men al kent. Conservatief dus.

4. Plafond in de bioscoop?

Een blik op het bioscoopbezoek in de afgelopen tien jaar laat zien dat de gestage stijging abrupt tot stilstand komt in 2011. Ondanks dat nieuwbouw en verbetering van zalen (belangrijke oorzaak van toenemend bezoek) onverdroten voortgaat. Gaat de regel meer doeken-meer publiek niet meer op? Het lijkt er sterk op dat de markt verzadigd is, wat sommige investeerders ongetwijfeld enige zorg zal baren.

5. China is de nieuwe markt

Dat in Nederland de omzet in de bioscoop op peil blijft is internationaal gezien helemaal niet slecht. Amerika beleefde juist een mager jaar met een daling van de recette van ruim 5%. In China daarentegen explodeert de omzet met een stijging van 36%. Wereldwijd is dat de groeimotor, ook voor Hollywoodfilms. We kunnen dus verwachten dat de Amerikaanse studio’s hun product meer en meer op die markt zullen afstemmen. Nog grotere nadruk op veilige blockbusters en superhelden? Nog meer actie-inferno’s en komedies met kindmannen? Geen aanlokkelijk vooruitzicht.