De eerste blote vrouwenborst die ik in mijn leven bewust waarnam was de vrolijk zwabberende tiet van het meisje in de Fa-reclame. Het moet ergens diep in de jaren zeventig van de vorige eeuw zijn geweest. Dezelfde tijd dat de Pacifisties Socialistiese Partij ook zoiets deed met een koe op de achtergrond.
Nu, een dikke veertig jaar later is de kans dat u via de media met een blote vrouwenborst geconfronteerd wordt, gedaald tot vrijwel nul. Want de media, dat is tegenwoordig vooral facebook. En facebook ziet geen been in afgerukte ledematen, bebloede hoofden, live explosies en groepsverkrachtingen, zolang daarin maar niet de zweem van mogelijke vleselijke lust in herkend kan worden. Meestal in de vorm van een tepel.
Mannenborst
En niet alleen tepels op vrouwenborsten, weten wij hier sinds deze week. Ook mannentepels liggen moeilijk bij het grootste sociale netwerk van de wereld. Deze week werd een verhaal over de vernieuwende choreograaf Jan Martens door facebook ‘achtergehouden’. Vermoedelijk dus vanwege een tepel. Maar dat weet je bij facebook nooit helemaal zeker, want ze hebben geen telefoon.
Het gaat om het verhaal dat Fransien van der Putt schreef als voorbereiding op de GRIP-avonden in het Utrechtse Theater Kikker. Deze GRIP-avonden vormen samen een minifestival waarin choreograaf Jan Martens voorstellingen toont van geestverwanten. En dat zijn dus mensen die de nieuwe wereld van de moderne dans verkennen, die gebruikmaken van technieken uit de popcultuur. Fascinerend en veelbelovend. Over tien jaar mainstream bij SBS6.
Boven het artikel prijkte een foto van een fragment uit Jan Martens stuk ‘Sweat, Baby, Sweat’. Jongen met ontbloot bovenlijf onder, meisje met bh zittend boven. Intense blik. prachtfoto. Veel suggestie, veel zweet inderdaad, maar aanstootgevend? Oordeel zelf:
Dat bleek toch problematisch toen we het stuk indienden voor een promotie op facebook. Dat doen we met sommige stukken waarvan we het idee hebben dat die bij meer mensen binnen moeten komen. Dus stelden we in: laat dit bericht zien aan mensen van 18+, geïnteresseerd in moderne dans.
Niets gehoord
En toen hoorden we twee dagen niets meer van Facebook. Twee dagen, waarin ik me afvroeg wat er mis zou kunnen zijn gegaan. Tot ik besloot te kijken of het misschien de foto was. Ik veranderde de foto in een totaal onschuldig exemplaar, met twee totaal geklede mensen op een meter of vijf van elkaar verwijderd.
De promotie werd binnen een minuut goedgekeurd door de kennelijk erg alerte AI’s van Facebook. Nu er een kleine promotiecampagne met de aangepaste foto draait, kunnen we de oorspronkelijke, veel beter passende foto niet terugplaatsen, hoe graag de auteur ook zou willen. Facebook zou het ons wellicht moeilijk kunnen maken, bij een volgende campagne. En ook als dat misschien niet zo is: dat je er überhaupt al over na moet denken is eigenlijk eng.
Kunstbubbel
Wat leren we hiervan? Allereerst dat Facebook’s oppermacht verder reikt dan we denken. Dat de Amerikaanse moraal wereldwijd heerst: iedereen een machinegeweer en de doodstraf op frivoliteit. En dat het voor kunstenaars en media die daarover publiceren wel heel erg moeilijk wordt om hun verhaal over de schoonheid van het leven en de liefde kenbaar te maken.
Dat je door de algoritmes van Facebook in een bubbel van gelijkgestemden terecht kunt komen, is geen nieuws meer. Dat Facebook wel erg veel bubbels bewust heel klein maakt, is ook geen nieuws meer. Dat dat geen nieuws meer is, en dat het ook de wereld van de kunsten raakt, is allebei dus wel hoogst verontrustend.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
