Controversieel en een doorn in het oog van velen: Forum Groningen. Het heeft de gemoederen flink bezig gehouden de afgelopen jaren. Vrijdag 29 november werd het cultuurcentrum in Groningen eindelijk geopend voor het grote publiek. De interesse voor Forum is er zeker, want de teller stond dinsdagmorgen al op 50.000 bezoekers.
Het prestigeproject dat de Groninger aardig wat belastingcentjes heeft gekost is, zoals we dat nu zeggen, ‘hot en trending’. Forum Groningen presenteert zich als een cultuurcentrum voor iedereen: laagdrempelig. De vraag is of de gemiddelde Groninger, degene die niet onder de indruk is van de technische snufjes, er werkelijk gebruik van kan en gaat maken. Het gebouw is overweldigend en de ‘elitaire’ elementen kunnen mensen weerhouden van een bezoek.
Indrukwekkend of intimiderend.
Negatief commentaar op Forum wordt gelijk afgestraft op sociale media, want een dergelijk (visueel) hoogstandje kan en mag alleen maar bejubeld worden. Tijdens de perspreview was ik erg onder de indruk. Dit betekent niet dat ik de mindere punten blindelings negeer. Tien verdiepingen hoog. Immens groot. Forum is ruim en licht, maar het voelt niet klinisch aan.
Wat als eerste in het oog springt, zijn de enorme roltrappen. Deze deden mij denken aan de bewegende trappen in Harry Potter’s Zweinstein. De langste roltrap transporteerde mij mentaal naar de drukke ‘underground’ van Londen. Daar was ook er één die zo enorm steil was, dat het voelde alsof ik achteroverleunend naar boven werd vervoerd. Mensen met hoogtevrees worden hier niet blij van. Neem dus de lift.
Voor de ‘tech’-liefhebbers en kinderen is het een hemel op aarde: er is een SmartLab (kennismaken met nieuwe technieken), Storyworld (museum voor strips, animatie en games) en een Medialab met een ‘green screen’ waar je alles rondom het creatieve proces van beeldcultuur kunt leren en ervaren. Ook zijn er ruimtes voor exposities. Kortom, er is van alles te zien en doen. Progressief en innovatief, zoals de stad Groningen zich graag profileert. Voor degene die niet warm loopt voor technische snufjes is er qua entertainment een bibliotheek en bioscoop.
Mysterieus en uitnodigend.
De bioscoopzalen zijn ruim, maar niet te groot. Zo houd je een gevoel van intimiteit. De inrichting is mooi, maar leidt niet af. Het biedt wel de optie, mocht je je vervelen tijdens een arthouse film, om uit te zoeken hoeveel blokken de zaal heeft. Volgens directeur Dirk Nijdam is Forum ‘geen Pathé’. Hij is geen fan van de bioscoopketen. Wat ik wel een plus vind, is dat de stoelen goed zitten, er genoeg beenruimte is en dat er een bekerhouder aan jouw eigen armleuning vastzit.
Naast vier reguliere zalen is er ook een kleine, chique bioscoopruimte. Deze is een succes bij alle Forum bezoekers die ik tot nu toe heb gesproken. Hij biedt ruimte aan 31 mensen, heeft onder andere leren ‘loveseats’ en is uiteraard uitgerust met een bar. Mocht je de ruimte willen afhuren? Dat kan. De sfeer deed mij denken aan de Common Room in Trinity College in Dublin. Dezelfde ‘Britse’ ambiance was ook te vinden in een ruimte die ik het beste kan beschrijven als een ‘ gentlemen’s club’. Een biljarttafel, prachtig leren meubilair, opgezette kraai en een karaf met sterke drank. Daarnaast spotte ik een Cluedo bordspel. Mysterieus, warm en vintage. Heerlijk. Dus dames, pak een keu en een glas whisky en leef je uit!
Verdwalen.
Ronddwalen in de bibliotheek tussen alle boeken en dan thuis komen met titels waarvan je niet wist dat je er naar op zoek was. Ik ben sinds kinds af aan dol op de bibliotheek. Tot nu toe ben ik niet blij met de nieuwe opzet in Forum. De diverse categorieën bevinden zich op (te veel) verschillende etages. Niet ronddwalen, maar verdwalen. Een vrouw die ik sprak tijdens de opening, gaf aan dat men dit misschien had opgezet om zo de mensen vertrouwd en bekend te maken met het gebouw. Dat het over een aantal jaren weer praktischer zou worden ingedeeld. Ik deel haar hoop niet.
Machtig en prachtig.
Er is een ruim aanbod aan studieplekken. Sommige met zo’n indrukwekkend uitzicht over de stad Groningen, dat je je kunt gaan afvragen of de studenten wel aan studeren toe gaan komen. De stoelen zijn ook toegankelijk voor mensen die zich, met een kop koffie of thee, willen overgeven aan het weidse Groningse panorama. Het is overigens geen probleem als je zelf een thermoskan koffie of thee meeneemt. Uiteraard kan de bezoeker voor consumpties ook terecht bij Forum: in het gebouw bevindt zich een STACH café en het restaurant NOK.
Een oordeel over de kwaliteit van het eten en drinken kan ik jammer genoeg nog niet vellen. Echter, het uitzicht vanuit NOK is allemachtig prachtig. Verder functioneert het bijbehorende dakterras ook als ‘rooftop cinema’. Wel ben ik er al achtergekomen, dat het niet verstandig is om het terras te bezoeken als het heeft gevroren; de gladde stenen kunnen leiden tot gevaarlijke valpartijen.
Voor iedereen?
Vóór de opening was er veel commentaar op Forum. Nog steeds trouwens. Om maar een paar te noemen: “Vervuiling van de oude binnenstad,” “Miljoenen voor een gebouw dat je niet eens goed kunt zien” en niet te vergeten, “ De Puist”. Zelf vind ik de buitenkant lijken op een buitenaardse versie van een Egyptische piramide.
Na de perspreview vroeg ik mij af of de gemiddelde Groninger een verbinding zal voelen met Forum, dat toch wel een elitaire uitstraling heeft. Een journalist die ook bij de opening aanwezig was, vroeg zich hetzelfde af. Laagdrempelig? Ik moet het nog zien. Op dit moment lijkt een bibliotheekbezoek meer op een soort van expeditie. Normaal gesproken liep ik spontaan even langs om tussen de boeken te neuzen, maar nu niet. Ik betrapte mijzelf erop dat ik geen zin had om op zoek te gaan naar mijn favoriete afdelingen. Al die etages. Jammer.
Schoonheid is niet altijd praktisch.
Voor Forum is er in sommige gevallen gekozen voor uiterlijke schijn in plaats van gebruikersvriendelijkheid. Een kennis die ik sprak gaf aan dat haar zoon bijna zijn hoofd stootte bij de bovenste roltrap, omdat er ineens een wand opduikt. Daarnaast vond ze het jammer dat er geen boekenbus meer aan de buitenkant zit en dat de reserveringen zich “ergens in een verdomhoekje” bevinden. Landelijk en internationaal zal Forum Groningen zeker scoren: het is innovatief, progressief en een visueel en architectonisch hoogstandje. Het is een aanwinst, dat is duidelijk, maar voor wie?
Een bezoek aan Forum Groningen is nu eigenlijk een verplicht nummer geworden. Love it or hate it, het is een gebouw dat je gezien moet hebben. Alleen dan kun je erover oordelen.