Afgelopen vrijdag berichtten we over de nogal mysterieuze en weinig transparante gang van zaken rondom de pilots voor het heropenen van de theaters en musea. De vragen die we in dat artikel stelden zijn nu deels beantwoord dankzij de inspanningen van 3 medewerkers van Follow The Money (FTM), en de antwoorden die ze vonden zijn niet geruststellend.
Even een recap: in januari kondigde de minister een pilot aan met sneltesten voor heropening van musea, evenementen en theaters. Die pilot blijkt volledig buiten de rechtstreekse controle van de ministeries van VWS en OCW te worden opgezet door een particuliere stichting die geen ANBI is, en dus geen stukken openbaar hoeft te maken.
Spoedprocedure
Een en ander zou zijn gedaan om het proces snel te laten verlopen. Een openbare aanbesteding, die logisch zou zijn bij elk ander project waarbij een miljard euro op het spel staat, zou teveel tijd kosten. Tegenover FTM echter verklaart Pieter Kuypers, hoogleraar Europees en nationaal aanbestedingsrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen, dat er juist in dit soort gevallen spoedprocedures bestaan, waar de regering zelfs vorig jaar nog gebruik van heeft gemaakt.
Dat haast geboden is, lijkt logisch. De samenleving staat soort van op springen en enige vorm van sneltesten zal nodig zijn zolang de hele wereld nog niet is gevaccineerd. Er moet dus ervaring worden opgedaan. Dat gebeurt nu wel erg rap, zelfs omdat nog volkomen onduidelijk is wie uiteindelijk moet gaan betalen als ná de pilot de testsamenleving de norm wordt. De 75 euro per test die nu voor particulieren gerekend wordt, kan onmogelijk worden opgebracht door theater- of concertbezoekers, laat staan door musea of festivals.
Werkgevers
Het is daarom misschien ook logisch dat de overheid op afstand staat. De drijvende kracht achter de hele operatie blijkt namelijk werkgeverskoepel VNO-NCW. De enige betrokkene die met FTM wilde praten, bevestigt dat. David van Hartskamp, ceo van Lead Healthcare, vertelt dat de Stichting Open Nederland, waarvan de oud-militair Tom Middendorp baas is, mede door VNO-NCW is opgericht. Statuten zijn echter niet openbaar, waardoor het moeilijk te controleren is.
Pikant detail is dat Lead Healthcare nog geen cent gezien heeft van de miljoenen die nodig zijn om de snelteststraten op te zetten. Dat geld heeft het bedrijf tot nu toe zelf voorgeschoten.