Veel fervente lezers zullen ervan dromen dat hun favoriete schrijver op een dag bij hen aan tafel aanschuift, om te vertellen over haar werk. Misschien evenveel fervente lezers zullen hun droomauteur meenemen op een ommetje, lam willen drinken op een caféterras of meenemen naar een darkroom. Of naar een klassiek concert in het Concertgebouw. Kan allemaal. Sommigen zullen zelfs alleen aan het boek genoeg hebben (het moet niet gekker worden).
Toch kom je meestal uit in een zaal van een literatuurfestival waar de schrijver met een of meer gesprekspartners aan een tafel zit. Lui en onderuitgezakt, met restless legs, of op het puntje en hyperalert. Naast een plant. Of een decorstuk van een ontwerper die iets mocht voor 0 budget.
In boekenprogramma’s op tv gaat het meestal ook zo. Al doet Brommer Op Zee, het nieuwe programma waarmee de VPRO de literatuur probeert te laten overleven in de kijkcijferterreur van de NPO een dappere poging tot meer leven.
Niet zitten!
Het presentatieduo, Ruth Joos en Wilfried de Jong, heeft alvast mijn eerste tip van het jaar ter harte genomen: Blijf Staan! 5 tips voor het nieuwe boekenprogramma van de VPRO. Maar daarna gaan ze toch zitten. Dat is kennelijk onvermijdelijk als je het over boeken wilt hebben, of misschien worden de auteurs er zenuwachtig van (niet erg, een beetje zenuwen maakt elk persoon actiever).
Om toch nog een beetje leven in het programma te houden oefent De Jong tijdens de uitzending voor zijn favoriete Marathon, wat een beetje raar is, want zijn collega blijft een beetje karig achter aan haar tafeltje. Dat lijkt op ghosten tijdens een date en dat is geen goed voorbeeld. Beter zou het zijn als zíj nu eens een keer iets beters te doen heeft, en daardoor Wilfried een ommetje moet gaan maken. Creativiteit is gewenst.
Promenade
Met één onderdeel hebben zij van de VPRO mijn hart echter gewonnen, en dat is het deel waarin Wilfried dus een schrijver bezoekt die in een glazen hok opgesloten zit. Kan een leuke verwijzing zijn naar de OSM-hitshow Promenade, waarin moppentrommel Ton Kas zichzelf om veiligheidsredenen ook in een telefooncel opsloot, en het werkt dus. Niet vanwege dat glazen hok, maar vanwege het idee.
Want schrijvers zijn op de wereld om te schrijven. Niet om tv-personality te worden, al schijnen de meeste uitgevers momenteel te denken dat alleen tv-personality’s boeken mogen schrijven, maar dat is een ander verhaal. In Brommer op Zee mag de schrijver in het schrijfhok ter plekke doen waarvoor ze is geboren: schrijven. Een simpele vraag aan het begin, een mooi geschreven – en door de auteur zelf voorgelezen – antwoord aan het eind. Briljant idee.
Alleen daarom mag die brommer nog wel even op zee blijven.