Een opera over het meervoudig persoonlijkheidssyndroom, kan dat wel? De Pools-Nederlandse componist Hanna Kulenty (1961) en de Canadese librettist Paul Goodman (1955) waagden het en oogstten veel lof met The Mother of Black-Winged Dreams. Deze opera beleeft volgende week zaterdag 6 augustus zijn Nederlandse première tijdens de NJO Muziekzomer, in een coproductie met Dutch National Opera Academy. Waanzinnige heldinnen, de gangbare operaliteratuur wemelt…
Afgelopen woensdagnacht, 27 juli overleed Einojuhani Rautavaara in zijn huis in Helsinki, ten gevolge van complicaties bij een operatie. Hij werd 87 jaar oud en gold algemeen als de ongekroonde troonopvolger van Jean Sibelius (1865-1957), die rond 1930 zijn laatste noten schreef.
Drie dansers en drie dansproducties zijn genomineerd voor de Zwanen 2016. Op vrijdag 7 oktober laten Daphne Bunskoek en Art Rooijakkers in Maastricht tijdens het Openingsprogramma 2016 van de Nederlandse Dansdagen weten wie de winnaars zijn. Maar je kunt alvast een paar conclusies trekken uit het lijstje van genomineerden.
Enorme passagiersslurven, zoals op het vliegveld, liggen kruislings opeengestapeld op het toneel in het Amsterdamse Bos. Deze immense uitdragerij vormt het decor van Romeo & Julia van William Shakespeare in de uitvoering van het Amsterdamse Bostheater. Regisseur Ingejan Ligthart Schenk ensceneert Shakespeares klassieker modern, met acrobatiek van de groep Tent Circustheater en muzikale inbreng van De Veenfabriek.
De Amerikaans-Nederlandse violist Joseph Puglia is een hartstochtelijk pleitbezorger van eigentijdse muziek. Vorig jaar gooide hij hoge ogen met zijn vertolking van het Vioolconcert van Anders Hillborg, samen met de jonge musici van het NJO Symfonieorkest. Hij is eerste violist van Asko|Schönberg, waarmee hij eerder dit jaar de wereldpremière presenteerde van het speciaal voor hem gecomponeerde vioolconcert Roads to Everywhere van Joey Roukens.
Het is een nieuwe en belangrijke trend binnen de programmering van internationale dans- en performance festivals in Nederland: niet alleen relevant werk van internationale choreografen tonen, maar ook uitdrukkelijk aandacht besteden aan dansmakers verbonden met de Nederlandse danspraktijk. Spring Utrecht opende in mei met Nicole Beutler en sloot af met Jan Martens, terwijl tijdens Julidans Pere Faura de spits mocht afbijten met sin baile no hay paraíso (no dance, no paradise).
Nadat in januari van dit jaar bekend werd dat Jan Willem de Vriend aan het eind van seizoen 2016/2017 vertrekt, liet het Orkest van het Oosten weten geen haast te maken met een opvolger. Men zou gaan werken met ‘gerenommeerde gastdirigenten’. Iets meer dan een half jaar later, enkele maanden voor het vertrek van interim-directeur Bart van Meijl, wordt er alsnog een opvolger gepresenteerd. Dat deze opvolger, Ed Spanjaard, de titel ‘vaste dirigent’ krijgt, lijkt vooral een semantische kwestie.
Overdonderende eindvoorstellingen van de dansvakopleiding van het Koninklijk Conservatorium en de Nationale Ballet Academie werpen een blik op jong talent. En op de opleidingen zelf.
Abbas Kiarostami (1940-2016) zette de Iraanse cinema op de kaart met diep doorleefd humanisme in een minimalistische vorm.
In de Kunsthal in Rotterdam is een grote overzichtstentoonstelling van het werk van Fernando Botero (1932) te zien, onder de titel Botero: Celebrate Life! De drukte van de opening van zo’n tentoonstelling kost hem energie, maar gek genoeg put schilderen hem nooit uit, vertelt hij in zijn atelier in Monaco. ‘Ik heb nooit iets ervaren wat vervullender is dan schilderen of beeldhouwen. Schilderen haalt je uit de dagelijkse realiteit. Je vergeet je lichaam – zelfs je bestaan. Het is intens, maar tijdens het schilderen voel ik geen enkele vermoeidheid, ook na zeven of acht uur werken niet. Terwijl ik op een cocktailparty al na een halfuur doodop ben.’
Nederland herdenkt deze maand de ramp met de MH17. Twee jaar na dato is de schuldvraag nog steeds niet eenduidig beantwoord. De hoofdpersoon van Pieter Waterdrinkers roman Poubelle heeft daar minder moeite mee: die houdt vooral zichzelf verantwoordelijk. Een gesprek met correspondent-romancier Waterdrinker: over de moderne Europese geschiedenis, de Russische mentaliteit, de Grote Literatuur en de stront van het hedendaagse Europa.
Er zijn veel redenen om niet op vakantie te gaan. Het kost geld, je komt gestresster terug dan je ging, het eten deugt niet, het kost tonnen CO2 en het vergroot het onderlinge begrip tussen landen ook al niet. Reden genoeg dus, om gewoon hier te blijven en van de vrije tijd te genieten die je van de baas, of van jezelf, als je zzp’er bent, gekregen hebt. Zonder afgeblaft te worden door luchthavenpersoneel.
‘Ik voel me bekocht’, zei de man naast mij toen we om tien voor half tien de zaal verlieten. Hij was helemaal uit Tilburg naar de Stopera gekomen voor het concert waarmee het vijftigjarig jubileum van de Nationale Opera woensdag 29 juni werd afgesloten. ‘Ik rij er nog langer over dan het concert heeft geduurd, inclusief pauze’, mopperde hij. Ook over het gebodene zelf was hij weinig te spreken. En dat terwijl rondom ons het publiek op de stoelen stond om de internationaal vermaarde sopraan Eva-Maria Westbroek toe te juichen.
In King’s Landing is het stof nog langzaam aan het neerdalen. En in mijn hoofd ook. Nu de meeste Game of Thrones nerds, -freaks en -liefhebbers de imposante season finale van het zesde seizoen hebben gezien, is het hoog tijd om de balans op te maken en vooruit te kijken. Het lijkt mij haast onnodig te vermelden dat dit hele artikel doorvlochten is met SPOILERS. Wie de afgelopen jaren niet aan bingewatching van de beruchte serie heeft gedaan: lees mee, en leef mee met de nerds.
De vakantie staat voor de deur, dus het wordt tijd om de koffers te pakken. Reisschrijfsters Carolijn Visser en Iris Hannema zijn het liefst het hele jaar door op pad. ‘Nederland is heerlijk hoor, maar na een paar maanden thuis begint het alweer te kriebelen: op reis wordt alles op z’n kop gezet; je denkbeelden over de wereld, de ideeën die je hebt over jezelf.’
Enfin, helemaal letterlijk was het niet, maar hij refereerde er duidelijk aan: Richard III. Geert Wilders, zelf niet al te cultureel onderlegd, citeert Shakespeare in zijn zoveelste pleidooi om Nederland met potdichte grenzen uit de EU te halen. In de tweede kamer. Ik zag het in Nieuwsuur, en u kunt het terugkijken. Op 39′:49″ minuten in de uitzending is hij in debat met zijn grote vriend, de VVD’er Halbe Zijlstra.
Vijand van het Volk is de zomervoorstelling van Theatergroep Suburbia, in de regie van Albert Lubbers. Het stuk haakt aan bij de actualiteit van corrupte bankiers, milieuschandalen en overheidsdienaren die klokkenluiderkwesties in de doofpot stoppen. Deze sterke voorstelling is scherp van toon, polemisch en met vileine humor. Beter dan in eerdere Suburbia-voorstellingen past het vertrouwde dynamische acteerwerk mooi in de theatrale ruimte. Dit keer is dat de grote open schuur op Stadslandgoed de Kemphaan.
Ruth Mackenzie heeft nieuw elan gebracht in het Holland Festival. Niet dat haar voorganger Pierre Audi het slecht deed, maar het Britse organisatietalent heeft wel gezorgd voor actualiteit en urgentie in het programma. Toen zij haar programmathema bedacht, zal ook zij niet hebben kunnen vermoeden dat het begrip ‘Edges of Europe’ zo’n lading zou krijgen. Immers, tegelijk met het laatste weekend van het festival besloot de Engelse bevolking tegen de zin van iedereen behalve de Welsh, de Europese Unie achter zich te laten. Nederland ligt opeens aan de uiterste rand van Europa, met alleen nog zicht op het verre Ierland.
24th of June, 2016. What a day. I spent it at the Dutch Ministry of Education, Culture and Science in The Hague. Speaking with civil servants about the achievements, plans, challenges and dreams of the Dutch National Touring Opera. All in the shadow of something I find difficult to process.
Al bij binnenkomst in het Ketelhuis van de Amsterdamse Westergasfabriek neemt een donker dreunende toon je op in de mistige, ietwat onheilspellende sfeer van ‘Until the Lions’ van Akram Khan Company. Een enorme schijf uit een boomstam, met grillige jaarringen en barsten, zal het toneel worden van een mythische strijd. Inzet is het menselijk lichaam: zwak, sterk, mannelijk, vrouwelijk. Grenzen zullen sneuvelen.
Een bigband, een tikkende klok, samenzweringstheorieën en twaalftonigheid. Mix dat in een theatrale setting en het kan gierend uit de bocht vliegen. Toch weet componist Darcy James Argue er een stuwend en enerverend geheel van te maken, met hulp van regisseur Isaac Butler en filmmaker Peter Nigrihi.
Het Holland Festival zet dit jaar het Rotterdamse theatercollectief Wunderbaum in de spotlights met de herneming van ‘De komst van Xia’, premières van ‘Privacy’ en ‘The Future of Sex’ en de film ‘Stop acting now’. Wunderbaum sluit met deze film hun vierjarige project ‘The New Forest’ af, een ‘Platform voor maatschappelijke verandering’, aldus Wunderbaum, ‘The New Forest verbeeldt de transitie en werpt een…
De kleinste details spreken. Voor de tweede keer tijdens deze editie van het Holland Festival komt de legendarische BBC-serie This Life langs. Richard Cant, die in de voorstelling Stella van Neil Bartlett een loepzuivere hoofdrol speelt, was eerder te zien in This Life, de serie die in 1996 de standaard zette voor de moderne docusoap. Nu dus live, van dichtbij, in de Rode Zaal van De Brakke Grond, de man die ook in Midsomer Murders een stevige rol speelde.
De rust is weergekeerd in het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch. Nadat ruim 400.000 mensen de succesvolle en alom geprezen Jeroen Bosch expositie hebben gezien, is het nu weer licht en rustig in de zalen. Geen openingstijden van ’s ochtends vroeg tot middernacht meer. Gewoon, rust. Hoewel de mozaïeken van Jan Fabre die er nu hangen verontrustend zijn. Mozaïekpanelen 2016 is…
Het is goed dat het Holland Festival zijn nek durft uit te steken, door dit jaar de hier onbekende Olga Neuwirth (1968) tot focus componist te maken. Bij nader inzien had ik overigens liever haar spraakmakende opera Bählamms Fest eens in een geënsceneerde versie gehoord, dan Le Encantadas. Dit vorig jaar gecomponeerde stuk wist de hooggespannen verwachtingen niet helemaal in te…
