Er is een rechtstreeks, omgekeerd, verband tussen muzikaal talent en acteervermogen. De technieken die nodig zijn om een muziekinstrument te bespelen zijn totaal andere dan de registers die je – lichamelijk en geestelijk – nodig hebt voor acteren. Hoe beter je je instrument beheerst, hoe slechter dus het acteren. De musici van Klangforum Wien beheersen hun instrument op het aller,…
Anno 2020 bruist de Muziekweek als nooit tevoren. Zelfs corona heeft er nauwelijks vat op gekregen. Hoeveel ‘Mozarts’ er inmiddels zijn opgestaan wil ik in het midden laten, maar het rijke en gevarieerde off- en online aanbod creëert enige keuzestress. Op haar 75e is de organisatie jonger dan ooit: Gaudeamus is the place to be.
Zangeres, harpiste en theatermaker Ekaterina Levental (Tasjkent, 1977) kwam in 1993 als vluchteling naar Nederland, waar zij een succesvolle carrière opbouwde. Samen met haar partner Chris Koolmees maakte ze het drieluik De Weg, De Grens en Schoppenvrouw, waarin zij haar eigen moeizame weg naar geluk bezingt. Met haar pocketvoorstellingen houdt zij ons een spiegel voor: ‘Wij oordelen snel over een…
Woensdag 16 januari presenteert Reinbert de Leeuw in Paradiso zijn cyclus Im wunderschönen Monat Mai. Een unieke kans hem nog eens aan het werk te zien in zijn wereldwijd geloofde meesterwerk. In 2003 verraste hij vriend en vijand met deze op liederen van Schumann en Schubert geïnspireerde compositie. Was dat niet vloeken in de kerk? Arnold Schönberg had de romantiek…
In 1920 beleefde Erich Wolfgang Korngold triomfen met zijn psychologische opera Die tote Stadt. Het werk werd destijds in meer dan tachtig steden gebracht, de kritieken waren unaniem lovend. De opera verdween daarna voor lange tijd van het toneel maar wordt tegenwoordig weer mondjesmaat uitgevoerd. Goed dus dat de Nederlandse Reisopera dit bijna vergeten stuk weer op de planken brengt.…
De Nederlandse componist Klaas de Vries (Terneuzen 1944) paart stravinskyaanse helderheid aan zuidelijke sensualiteit. Hij koestert een liefde voor dichters als Pablo Neruda en Fernando Pessoa en zijn werk blinkt uit in herkenbare melodieën en ritmes. ‘Hoe vernieuwend ook, om communicatief te zijn moet muziek altijd een traditioneel element bevatten’, zei hij hierover. Op 28 en 30 november speelt Asko|Schönberg…
Vaak wordt Arnold Schönberg (1874-1951) ervan beschuldigd met zijn vernieuwingsdrang het publiek de zaal te hebben uitgejaagd. Zijn twaalftoonssysteem sloeg immers het fundament weg onder de tonaliteit, die de luisteraar eeuwenlang een veilige thuishaven had geboden. Beroofd van zijn houvast zou die de eigentijdse muziek voorgoed de rug hebben toegekeerd. Flauwekul, want niet alleen schreef Schönberg fantastische werken, maar ook…
In Polen staat haar naam op straatbordjes en schoolgebouwen en staan beelden van haar in openbare parken. Grażyna Bacewicz (1909-1969) was de eerste Poolse vrouw die als componist internationaal succes oogstte. Haar werk is zelfs te vinden op een van de cd-anthologieën van het Koninklijk Concertgebouworkest. Toch is zij hier te lande nog altijd vrijwel onbekend. Onterecht, want zij schreef…
Een bigband, een tikkende klok, samenzweringstheorieën en twaalftonigheid. Mix dat in een theatrale setting en het kan gierend uit de bocht vliegen. Toch weet componist Darcy James Argue er een stuwend en enerverend geheel van te maken, met hulp van regisseur Isaac Butler en filmmaker Peter Nigrihi.
Afgelopen zondag 24 april overleed de klarinettist George Pieterson in zijn woning in Amsterdam, 74 jaar oud. ‘George was een iconische speler met een groot muzikaal hart’, zegt zijn vroegere student Frank van den Brink. ‘Hij ging er steevast vol in en welke opname je ook beluistert: zijn spel is altijd opmerkelijk. Je hoefde het niet per se met zijn…
Erik Voermans (1958) is zo iemand die opschrijft wat je zelf denkt, maar nooit publiekelijk zou ventileren. De muziekredacteur van Het Parool poseert graag als je argeloze buurjongen, die met verbazing naar de muziekwereld kijkt. Neem het fenomeen opera: ‘Dat is als iemand met een mes in zijn taas een half uur loopt te zingen dat hij doodgaat.’ Als hij…
Mahler op een programma van Asko|Schönberg – hét gezicht van de avant-gardistische atonaliteit, kan dat wel? Voor vaste gastdirigent Etienne Siebens is dit geen vraag: in zijn programma’s zoekt hij graag de grenzen op tussen geliefde klassiekers en nog levende componisten. Op donderdag 4 februari plaatst hij de ensembleversie van de romantisch zingende Vierde Symfonie van Mahler – die met…
Hij zou op 26 maart 91 zijn geworden, maar overleed dinsdagnacht 5 januari in zijn woonplaats Baden-Baden. Pierre Boulez was de laatste nog levende componist van de groep die na WOII de richting van de muziek een nieuwe wending gaf. Zijn collega hemelbestormers gingen hem voor: Karlheinz Stockhausen stierf in 2007, Luciano Berio in 2003, Karel Goeyvaerts in 1993 en…
Dit jaar was het feest rond twee componisten van twee schijnbaar totaal verschillende planeten. De Est Arvo Pärt (1935) werd tachtig, de Fransman Pierre Boulez (1925) negentig. De één is ongekend geliefd bij een groot publiek vanwege zijn welluidende ’tintinnabulistijl’, de ander wordt bejubeld door een select groepje ingewijden om zijn avant-gardistische composities, die het algemene publiek echter ervaart als onbegrijpelijke…
Franz Liszt (1811-1886) werd in eigen tijd vereerd als een ware duivelskunstenaar, die met zijn virtuoze pianospel het hart van menige vrouw op hol deed slaan. Maar vóór alles was hij een vernieuwer, die de ambitie koesterde ‘een speer in de oneindige ruimte van de toekomst te slingeren’. De Concertzender belicht woensdag 2 december twee uur lang leven en werk…
Welke titels schieten je te binnen bij de naam Arvo Pärt? Sonatine opus 1; Symfonie nr. 1; Perpetuum mobile, of Fratres; Für Alina; Spiegel im Spiegel? Ik gok op de tweede reeks, want met dit soort stukken veroverde Pärt eind twintigste eeuw de wereld. Het publiek stroomde in drommen toe om zich onder te dompelen in zijn welluidende klankwereld, maar…
Terezín, 1944. In de meest deplorabele omstandigheden denkbaar voltooit Victor Ullmann de opera Der Kaiser von Atlantis. De kampleiding verbiedt na enkele repetities een eerste uitvoering. De niet mis te verstane allegorie op Hitler en diens ondergang leidt tot een van de zeldzame vormen van censuur in het kamp, dat de nazi’s als een voorbeeld aan het Rode Kruis toonden.…
Volgende week dinsdag 29 september begint het 7 Bruggenfestival in hartje Amsterdam. Het is een initiatief van pianist Edward Janning, drijvende kracht achter het op authentieke instrumenten spelende Erard Ensemble. In vijf concerten voert hij ons langs de Amstelkerk aan het Amstelveld, Museum van Loon en Museum Geelvinck aan de Keizersgracht, het Stadsarchief aan de Vijzelstraat en het Goethe Instituut…
Hij was die avond, 15 september 1945, even naar buiten gegaan om een sigaartje te roken, maar de avondklok was al ingegaan. Toen hij zijn rokertje aanstak vuurde een Amerikaanse soldaat subiet drie kogels af. Dodelijk getroffen strompelde de 61-jarige Anton Webern het huis van zijn dochter en schoonzoon binnen, waar hij ineen zeeg en stierf. De kogel was waarschijnlijk…
Donderdag 20 augustus start in Kerkrade weer het jaarlijkse Orlando Festival. Dit in 1982 door de cellist Stefan Metz opgezette evenement lokt al ruim drie decennia jonge musici naar Abdij Rolduc om zich te bekwamen in de muziekpraktijk. Vernoemd naar het destijds vermaarde Orlando Kwartet, besteedt het festival van oudsher veel aandacht aan strijkers, maar ook andere instrumenten worden niet vergeten.…
Lulu, de opera die Alban Berg bij zijn dood in 1935 onvoltooid achterliet, geldt als een onbetwist meesterwerk, dat veelvuldig wordt uitgevoerd. De opera staat voor de derde keer in dit millennium in het Muziektheater, echter voor het eerst mét de door Friedrich Cerha voltooide derde akte. De Zuid-Afrikaanse kunstenaar William Kentridge tekent voor de regie. Hij en de uitvoerenden werden na de…
Maandag 18 mei 2015 wordt hij gecremeerd in Utrecht: Ton Hartsuiker, onvermoeibaar voorvechter van nieuwe muziek in ons land. De laatste jaren kwakkelde hij met zijn gezondheid, hij zou zijn 82e verjaardag net niet halen. Hij was actief als pianist, muziekpedagoog, conservatoriumdirecteur, bestuurder en radiopresentator. Ook na zijn pensionering in 1998 peinsde hij er niet over te stoppen met zijn…
Hij is de laatste nog levende avant-gardist, en het zal nieuwemuziekliefhebbers niet ontgaan zijn dat hij op donderdag 26 maart 90 jaar werd. Ik bedoel natuurlijk Pierre Boulez, de componist en dirigent die ooit Schönberg doodverklaarde en opperde dat operahuizen misschien opgeblazen moesten worden vanwege hun vermolmde programmering. Dezelfde man brak vervolgens onvermoeibaar een lans voor de muziek van Arnold Schönberg…
Het regent jaarlijstjes en wij doen vrolijk mee. Net zo subjectief als iedereen, niemand ziet immers alles, en over smaak valt altijd van mening te verschillen. Natuurlijk, ook in deze lijst veel voorstellingen in of vanuit de Randstad, maar de helft was nog niet daar te zien. En alle genres door elkaar. Als het maar theater is. Met als enige beperking: geen reprises, excuses Ring en Lohengrin (DNO), Johannes-Passion (NRO). En geen dans, want daarvoor is onze partner danspubliek.
Meer dan een eeuw hebben we moeten wachten, maar eindelijk is Arnold Schönbergs Gurre-Lieder ook te zien. Verwonderlijk is dat niet. Naar verluidt was de componist tegen, want het betreft een cantate. Regisseur Pierre Audi en dirigent Marc Albrecht laten met deze scenische wereldpremière echter zeer overtuigend zien dat Gurre-Lieder een opera verborg die snakte naar het toneellicht.
Nederlands 
English (UK) 
Français
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.