Radio Nederland Wereldomroep bestaat niet meer. De subsidie werd ingetrokken omdat niemand bij de VVD wist wat dat was: de kortegolf. En omdat de pvv, die destijds ook in de regering zat, alles eng vindt waar het woord ‘wereld’ in voorkomt. Erg voor wie de oproepen van de ANWB alarmcentrale mist bij het ontbijt voor de Alpenkreuzer, nog erger voor expats en andere mensen in den vreemde die blij waren met hun radiocontact met dat kleine landje in het noordwesten van Europa.
En nu is ook het archief ‘opgeschoond’. Vorige week. Het radioarchief is nog wel ergens te vinden, maar alles wat door journalisten is geschreven in de 65 jaar dat de Wereldomroep bestond is tamelijk heftig weggemaakt. We kregen daar vandaag lucht van dankzij twitter. Onze vriend Joop Daalmeijer, nu baas van de Raad voor Cultuur, maar ooit baas van de Wereldomroep, haalde ons erbij, toen een journalist via twitter meldde dat het tekstarchief van RNW verdwenen was.
@WimAEJansen @jacqwess @RNW Kan hier iemand actie tegen ondernemen? @nvj @BeeldenGeluid @Persmuseum @cultuurpers @MinOCW
— Joop Daalmeijer (@JoopDaalmeijer) January 26, 2015
Die vraag van Joop beschouwden we als een uitdaging, en dus even gebeld met de Wereldomroep, die nu geen .nl meer achter de naam heeft, maar .org. Omdat ze waarschijnlijk dat .nl helemaal zat zijn. En geef ze eens ongelijk, met al die Martin Bosma’s van ons.
Enfin. Wachten op antwoord duurde even. Maar toen de voorlichter haar twitteraccount opende in ons bijzijn, werd men toch wakker. En dus kwam er een antwoord, via de mail. Van de directeur. We quoten:
“Vorige week heeft RNW de beslissing moeten nemen om de oude website rnw.nl uit de lucht te halen. Deze website was de laatste die nog verwees naar de ‘oude’ Wereldomroep, die met ingang van 2013 is opgehouden te bestaan. De nieuwe organisatie RNW is vindbaar via de website www.rnw.org en heeft een hele andere inhoud, samenhangend met de huidige missie: het bevorderen van free speech in landen waar de vrijheid van meningsuiting ernstig wordt belemmerd.
De nieuwe organisatie RNW heeft sinds de bezuiniging alle mogelijke moeite gedaan om zijn historie goed onder te brengen. Collecties zoals de muziekbibliotheek en een deel van het audioarchief zijn inmiddels elders ondergebracht. Een deel van het online-archief, waaronder 17.000 engelstalige artikelen maar dus niet alles, is verhuisd naar de nieuwe online-omgeving.
Archieven kosten geld. RNW kan het zich helaas niet permitteren om ten laste van het huidige, lagere budget zijn archieven volledig in stand te houden. Bovendien leidt het tot verwarring over de activiteiten van RNW.
Via de website rnw.nl werd toegang tot een deel van de content geboden en met het sluiten van de site is de publieke toegang tot het materiaal geblokkeerd. Dat spijt ons en dat vinden we naar voor de oud-collega’s die het materiaal hebben geproduceerd, maar het is een direct gevolg van de grote bezuiniging op de organisatie. RNW zal in uitzonderlijke gevallen aan specifieke verzoeken om het beschikbaar stellen van materiaal proberen te voldoen, bijvoorbeeld om wetenschappelijke reden.”
Sinds we internet hebben wordt er meer opgeslagen dan ooit. Maar er gaat ook meer verloren dan ooit. Per dag verdwijnt een equivalent van de mythische bibliotheek van Alexandrië aan teksten, beelden, geluiden, en andere gegevens. Omdat niemand het bestandsformaat meer kent (wordperfect, anyone?), of omdat de schijven waarop ze staan vastlopen.
Is dat erg?
Ja.
Archieven zijn één, toegang is iets anders. Het archief van het Theater Instituut Nederland is behouden, maar niet echt meer onderhouden, en maar lastig toegankelijk. Hetzelfde geldt voor het Nationale Muziek archief. Stapels manuscripten zijn versnipperd of liggen ergens te rotten in een kelder, tot over tweehonderd jaar iemand zich erom bekommert en zal vloeken om onze schaamteloze omgang met ons eigen geheugen.
Gelukkig is er de ‘waybackmachine’ van Google. Ik adviseer de gedupeerden hiervan gebruik te maken en alles daar te kopiëren. Zoeken kan hier:
http://web.archive.org/web/20130101000000*/http://rnw.nl