Van kleine dansscholen tot grote dansgezelschappen, de Nederlandse danswereld durft zich weer op een podium bloot te geven. Dansliefhebbers kunnen dankzij protocollen weer de studio’s of de theaters in, of allebei, en er wordt enthousiast geboekt want veel voorstellingen zijn al uitverkocht. Er gaat immers niets boven danskunst in levende lijve.
Om met dansdramaturg Jochem Naafs te spreken: ‘Als je in de zaal zit wordt je gedwongen te kijken, je te concentreren op de voorstelling. Bovendien hoor je de dansers, voel je de sfeer en de lucht langs je wangen, zie je het moment waarop de dans ontstaat. Je weet dat de danser ook jou opmerkt en erkent. Dans is een uitwisseling – als je zelf danst met anderen én als je gaat kijken.’
Daarom hier een kort overzicht van enkele premières met een extra betekenis.
Endlessly Free
Het was even wachten op NDT waarom het eerste programma na het vertrek van artistiek directeur Paul Lightfoot en Sol León, Endlessly Free heet, maar hier is de reactie van het dansgezelschap:
‘De titel van het programma Endlessly Free staat compleet los van het vertrek van Sol en Paul. De titel van het programma is in samenspraak met Emily Molnar en Medhi Walerski tot stand gekomen en komt voort uit de muziek die Medhi gebruikt in zijn ballet SOON. Namelijk, uit ‘Then I’d heard a bachelor’s cry’ van Benjamin Clementine. Medhi voelde veel voor de titel Endlessly Free omdat dit ook aan zou sluiten bij het nieuwe werk dat hij momenteel creëert met 2 dansers van NDT 1. Bijna alle titels van de programma’s, zoals ze oorspronkelijk voor seizoen 2020-2021 zijn opgesteld, zijn afgeleid van teksten uit de gebruikte muziek van de geplande balletten.’
In het programma nog geen werk van Kylián (dat weer terugkeert), en ook geen werk van Lightfoot en León (dat voorlopig niet meer terugkeert). Wel werk van Medhi Walerski (wereldpremière en SOON) en van een van de meest stabiele kwaliteitsfactoren van het Haagse dansgezelschap: Crystal Pite (The Other You). Je ziet een drieluik met een kleine, veilige bezetting van 2 of 4 dansers per choreografie.
Introdans in de Eubebius
Wil je een grote bezetting van dansers dan moet je naar de Eusebius, een kerk in Arnhem. Voor veel mensen zijn Rooms-Katholieke kerken slechts culturele gebouwen waar je tegen betaling een kaarsje kunt opsteken. Vanwege leegloop van de kerk vormen kerkgebouwen nu nog meer een culturele functie, ook voor dans. Choreografen tonen doorgaans eerbied voor het kerkelijke (dans wordt zelf ook haast religieus beoefend), zie bijvoorbeeld recent werk van Kenzo Kusuda, en de Nederlandse choreografe Regina van Berkel zet in deze ‘heilige’ ruimte onder de titel sustained resonance een dansinstallatie voor maar liefst 33 dansers van Introdans op, begeleid door live muziek van het Van Dingstee kwartet.
DAT-relatie
Een indrukwekkende reeks werken van verschillende choreografen kun je, na lange afwezigheid in het theater van ‘s lands grootste gezelschap, bewonderen in Dancing Apart Together: maar liefst drie nieuwe choreografieën van artistiek leider Ted Brandsen, en werk variërend van Sedrig Verwoert (won de BNG Bank Dansprijs 2019, de Leo Spreksel Award en hij werkte mee aan Beyoncé’s Black is King), tot publiekslieveling Annabelle Lopez Ochoa. Extra interessant is ook dat het legendarische Live van Hans van Manen in september te zien is met vijf voorstellingen.
NACHTRAVEN
Wil je legaal met honderd man naar een nachtclub en genieten van muziek van Het Balletorkest, dan kun je terecht in NACHTRAVEN, een ‘voorstelling die alleen in deze tijd van corona kon ontstaan’. In het Transformatorhuis van Westergas onderga je een fusie van hiphop, breakdance en klassieke muziek, van Stravinsky tot Lauryn Hill. Marco Gerris, de ambitieuze artistiek leider van ISH Dance Collective die allerlei culturele kruisverbanden tot stand brengt: “In deze bizarre tijd is de wereld op zichzelf al een choreografie”.
Champagne bij de Stilte
In 2019 adviseerde de Raad voor Cultuur om jeugdpodiumkunsten in Nederland integraal op te nemen in de Basisinfrastructuur. Dat leidde er onder andere toe dat in juni dit jaar bekend werd dat het Bredase jeugddansgezelschap de Stilte in 2021 weer terug is in de BIS. Op 12 september viert de Stilte bovendien haar 25-jarig jubileum met twee gratis toegankelijke voorstellingen.
Tot slot
Houd er alsjeblieft rekening mee dat dansers na een hele tijd geïsoleerd tot het lamlendige aan toe in huiskamers voor een camera stonden te dansen, nu als het ware nieuw het maagdelijke terrein van een podium opgaan. Let er ook op dat er speciale spelregels gelden voor het zien van dans in theaters. Dit kan betekenen dat alleen bezoekers uit een huishouden naast elkaar mogen zitten, dat horeca in het theater is geopend, dat er een gezondheidscheck (vragenlijst) is bij binnenkomst, gebruik wordt gemaakt van ‘kuchschermen’, of zoals een theater het benadrukt: wees lief voor elkaar.