Holland Festival vierde de live kunsten in coronatijd

De 74^e editie van het Holland Festival sloot afgelopen weekend af met de voorstellingen Transverse Oriëntation van Dimitris Papaioannou, Age of Rage van ITA–Ensemble en Pierrot Lunaire van Marlene Monteiro Freitas. In het festival werd samengewerkt met twee associate artists, de Japanse componist Ryuichi Sakamoto en de Frans-Oostenrijkse theatermaker Gisèle Vienne. Drieëntwintig gezelschappen speelden honderdelfvoorstellingen in vijfentwintig dagen. Het festival presenteerde zeven wereldpremières en coproduceerde elf internationale producties. Rondom de voorstellingen en concerten werd, deels online, een uitgebreid contextprogramma gepresenteerd dat reflectie bood op de actuele thema’s binnen het festival en liet zien wat de makers bezighoudt.

Holland Festival in coronatijd

Het Holland Festival heeft er in september 2020 voor gekozen om een live festival te organiseren in de overtuiging dat het van belang is dat publiek en performers een fysieke ervaring kunnen delen. Het (live) samenbrengen van publiek en vele makers en uitvoerende artiesten, in verschillende kunstvormen en vanuit verschillende perspectieven in een internationale context, ziet het festival als zijn belangrijkste reden van bestaan. Vanwege de coronapandemie en de daarmee samenhangende overheidsrestricties was het tot op het laatste moment onzeker of het festival mocht doorgaan, ook al werkte de organisatie zoveel mogelijk naar een live-editie toe. Het Holland Festival kreeg op 21 mei toestemming van het Ministerie OCW toestemming om onder voorwaarden van Testen voor toegang op 3 juni te starten.

Bezoekers

Het festival, dat vanwege de anderhalvemetermaatregel minder dan dertig procent van de totale zaalcapaciteit kon verkopen, verwelkomde 15.000 bezoekers in de theaters en concertzalen. Het festival presenteerde zes streams (deels live) die samen meer dan 3.250 kijkers trokken uit veertig landen. Het contextprogramma met zesentachtig activiteiten zorgde nog eens voor ongeveer 3.500 kijkers/luisteraars/bezoekers.

Associate artists

Het festival werkte samen met twee associate artists: Ryuichi Sakamoto en Gisèle Vienne. Zij toonden nieuw en bestaand werk. In samenspraak met hen nodigde het artistieke team van het festival makers uit die aan hen verbonden zijn of die hun grote interesse hebben. Het festival coproduceerde de nieuwe voorstelling Time van Sakamoto, die in het festival live in wereldpremière ging en wereldwijd als stream te zien was. Vienne toonde het hernieuwde werk Kindertotenlieder en haar meest recente productie L’Étang, eveneens een coproductie van het Holland Festival.

Opvallende voorstellingen

Ander werk dat opviel was The Sheep Song van het Belgische theatergezelschap FC Bergman. Zij presenteerden in coproductie met het festival een moderne fabel over het vinden van identiteit. Zoals vaker met een festivalproductie maakte de voorstelling veel reacties los. The Planet – A Lament van de Indonesische regisseur en filmmaker Garin Nugroho, die in 2020 gepland stond als opening van het festival, kon alsnog worden getoond en oogstte veel bewondering. Nieuw in het Holland Festival was het Nederlandse duo Boogaerdt/Van der Schoot dat in Het Hem in Zaandam de installatie Fremdkörper presenteerde, waar bezoekers een ceremonie konden bijwonen geïnspireerd op oude Griekse slaaprituelen. Performancekunstenaar Phia Ménard, ook voor het eerst in het Holland Festival, presenteerde in de Zuiveringshal een krachtige woordeloze performance over de constructies van de mens. In het Bimhuis liet de experimentele, Japanse rockband Kukangendai een tegendraads geluid horen dat het luistervermogen op scherp zette. De Zwitsers-Georgische producer en componist Alexandre Kordzaia liet zich inspireren door de muziek van Sakamoto en bracht met het concert Kordz x Sakamoto het Muziekgebouw in vervoering. Uitsmijter van het festival wórdt Dans la Forêt van Massimo Furlan en Claire de Ribaupierre, een nachtelijke wandeling door het bos. Deze voorstelling vindt door omstandigheden in september 2021 plaats in het Smithuyser Bos in Hilversum.

Online: podcasts en video

Het festival presenteerde samen met De Nationale Opera en Staatstheater Hannover de eerste akte van Soft Valkyrie van de Amerikaanse componist David Kanaga, een hedendaagse podcastversie van Die Walküre van Richard Wagner, met hoofdrollen voor onder andere Stephen Fry, Claron McFadden en Attila Csihar. De podcast blijft te beluisteren tot 2023. De tweede en derde akte verschijnen na de zomer.

Alle inleidingen op de voorstellingen werden na een succesvolle pilotserie in 2020 als podcasts gemaakt en gepresenteerd door De Groene Amsterdammer met vier presentatoren uit hun eigen gelederen. De Conversations met verschillende makers, die net als de podcasts beschikbaar blijven op de website van het festival, geven een mooie inkijk in de belevingswereld van de artiesten.

De vijfenzeventigste editie van het Holland Festival vindt plaats in juni 2022.