Ga naar de inhoud

Wijbrand Schaap

Cultuurjournalist sinds 1996. Werkte als toneelrecensent, columnist en verslaggever voor Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool en regionale kranten via de Geassocieerde Pers Diensten. Interviews voor TheaterMaker, Theaterkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcastmaker, experimenteert graag met nieuwe media. Cultuurpers heet het geesteskind dat ik in 2009 op de wereld zette. Levenspartner van Suzanne Brink huisgenoot van Edje, Fonzie en Rufus. Zoek en vind mij op Mastodon.

De cultuursector kan best nog wat beter luisteren naar het publiek dat nu wegblijft. 

Vandaag in Trouw een paar nuttige tips aan cultuurbrengers. Het zijn reacties op de lezersvraag van een paar dagen terug, over waarom de zalen leeg blijven in onze musea, concertgebouwen en theaters. Vijf reacties zijn opgenomen, en ze zijn stuk voor stuk uitstekend. Ze tonen ook iets aan, en dat is dat de gretigheid, waarmee de zalen door de directies… 

Een nieuwe blik op nobelprijswinnend meesterwerk mag geen woord uit dat meesterwerk gebruiken.

In het Franse taalgebied heeft iedereen l’Étranger (De Vreemdeling) van Albert Camus gelezen. Het boek uit 1942, dat veel Nederlanders ook hebben gelezen, al was het maar omdat het lekker dun is voor de leeslijst Frans, verhaalt over een witte Franse inwoner van Algerije, een zogenaamde pied-noir, die zo overtuigd is van de absurditeit van het leven dat hij een… 

SPECIAL! Holland Festival 2022 laat ons zien hoe onverschillig we over vroeger zijn #hf22

Noem voor de lol eens 1 literair of cultureel klassiek Nederlands werk, waarvan je zeker weet dat mensen om je heen het ook kennen. En dan bedoel ik dus een werk, zoals een boek of een toneelstuk, dat elke paar jaar wel weer opduikt in de lijstjes, op onze podia, in onze bioscopen. Iets waar iedereen, ook nu nog, op… 

Duitsland verhoogt cultuurbudget met 7 procent. Maar loopt nog steeds achter op Nederland.

Het is natuurlijk goed nieuws: de Duitse bondscultuurminister verhoogt het budget voor Cultuur met 148 miljoen euro tot 2,3 miljard. In een tijd waarin vooral in het ‘ontwikkelde westen’ de cultuurfinanciering gestaag daalt (sinds 2010), is zo’n verhoging natuurlijk prachtig. Voor Nederlanders, die met enige regelmaat wijzen op hoe goed het met de kunsten gaat in Duitsland: per hoofd van… 

Boukje Schweigman biedt de beste uitweg uit twee jaar lockdownstress

Kunnen we vanaf nu afspreken dat we alle DJ’s vervangen door echte drummers? Ik bedoel, wat ik meemaakte bij de première van Eros, het nieuwste project van Schweigman&, was zo overweldigend, dat ik me niet meer kan voorstellen dat ik ooit op een drummachine uit mijn dak ben gegaan. Twee levende drummers, spatgelijk en tegelijkertijd afzonderlijk de sterren uit de… 

Er is een diepe crisis in het Vlaamse theater. Toneelhuis verkeert in zwaar weer.

In Vlaanderen, of liever gezegd, in de culturele hoofdstad ervan, Antwerpen, wankelt de theatersector. Het Toneelhuis, eind jaren negentig opgericht als fusie tussen de legendarische Blauwe Maandag Compagnie en stadsgezelschap KNS, is na het vertrek van Guy Cassiers in een crisis geraakt. Het verliest nu, na een vernietigend advies, meer dan de helft van zijn subsidie. De Vlaamse overheid stopt… 

NRC vroeg wanneer Wagner gecanceld zou worden. In het Holland Festival krijgen we een antwoord op die vraag, via Schauspielhaus Zürich #HF22

‘Voor mij staat de wereld van Wotan gelijk aan de wereld van Poetin.’ Christopher Ruping, regisseur van Richard Wagners Der Ring des Nibelungen die in juni in Amsterdam is te zien, windt er geen doekjes om: ‘Siegfried [centraal personage van Wagners monsterproductie, ws] is een zeer problematisch personage. Hij doodt de draak zonder vragen te stellen. Wij geven de draak… 

Theatergroep Aluin en Raymi Sambo Maakt maken voorstelling over slavernijgeschiedenis.

Wie moet excuses maken voor het slavernijverleden en wat gebeurt er als excuses zijn gemaakt? Theatergroep Aluin en Raymi Sambo Maakt maken gezamenlijk de theatervoorstelling Ik zeg toch sorry  over de slavernijgeschiedenis. De première is aanstaande juni tijdens Oerol. Na de zomer volgt een theatertournee van september tot en met december 2022. Ik zeg toch sorry is een spannende samensmelting… 

(Update) Nicolas Stemann over zijn versie van ‘der Besuch’ op het Holland Festival: ‘We nemen zulke vrouwen tegenwoordig wél heel serieus.’ #HF22

Update 11 mei 2022

De in dit artikel aangehaalde vergelijking met de affaire-Derksen gaat sinds deze datum niet meer op, aangezien de tv-persoonlijkheid weer in volle glorie is hersteld door het televisiestation dat hem eerder ‘cancelde’. Vanaf maandag 16 mei zal hij weer in zijn oude functie terugkeren als ‘grumpy old man’ in Vandaag Inside. Zie hier de link.

Ben Frost schiet op ongrijpbaar staatsgeweld met muzikale kogels van 130 decibel #HF22

Ooit begon Ben Frost als componist van beladen ambient muziek. Niet per definitie vrolijk, meer contemplatief en gewoon een beetje deprimerend van het soort waarmee je wat kleur aan een dip kunt geven. Neem het stuk ‘You, Me and the End of Everything, dat op YouTube te vinden is. In vergelijking met de score van The Murder of Halit Yozgat,… 

Yara Piekema, aardse ster in ontwapend stuk over Bob, die de wereld bedacht. 

Ok. Eén keer zal ik het zeggen. Dat Yara Piekema de dochter van Harry Piekema is. Je weet wel: die man die eigenhandig die Zaanse Grootgrutter een menselijk gezicht gaf. Harry was al een grote in het Utrechtse, en nu blijkt hij stiekem, jaren geleden, een nog grotere het leven gegeven te hebben: Yara Piekema, niet langer de dochter van,… 

Voorlichters en journalisten, een innige liefdesrelatie, of strijd op hoog niveau?

In de best gelezen nieuwsbrief van cultureel Nederland (gemiddeld 60 procent opent en 12 procent klikt links aan, waar het landelijk gemiddelde voor soortgenoten op 30, respectievelijk 2 procent ligt) schreef ik onlangs dat het nieuws, dat het bezoek aan theaters en musea nog niet op het precoronaniveau is teruggekeerd, voor sommigen als een verrassing leek te komen. Ik noemde… 

Afscheidsvoorstelling ‘Ik ben er even niet’ van Moniek Merkx moet je gezien hebben

Wat kan kunst voor kinderen toch mooi zijn als er een echte kunstenaar mee bezig is. Wanneer thema’s als dood, verliefdheid, eenzaamheid en buitensluiting op een zo mooie manier invoelbaar worden gemaakt dat je met een dieper gevoel over het leven naar buiten stapt? Met theatermaaktser Moniek Merkx, kan dat. Een jaar geleden nam ze afscheid als artistiek leider van… 

Tamar van den Dop legendarisch in iets te uitleggerige versie van Judith Herzbergs Leedvermaak Trilogie 

Dat je opeens terug bent in 1996 bij Zwarte Sneeuw, de televisieserie waarin actrice Tamar van den Dop destijds een hele generatie kijkers aan zich wist te kluisteren. Sindsdien zijn haar ravenzwarte krullen veranderd in een schitterende wolk zilver, maar wie naar de Leedvermaak-trilogie van Het Nationale Theater gaat, ziet opeens die jonge Tamar terug. Een wonder van talent in… 

Dit dichtersavondje van Tsead Bruinja biedt zicht op een betere toekomst

Babeth Fonchi Fothchind. Onthou die naam, want ze gaat groot worden, als ze het niet al was, maar dan buiten mijn zicht. Kan gebeuren, met al die bubbels en vinkjes waartussen we ons een weg door het leven banen. In juni 2022 komt haar debuutbundel uit, en dan kun je het zelf lezen. Ik zag haar op een dinsdagavond tijdens… 

Tiago Rodrigues regisseert Isabelle Huppert in De Kersentuin op het Holland Festival: ‘Van Tsjechov, de beste vriend van alle acteurs ter wereld, spelen we elke noot.’

‘Voor het eerst in mijn leven had ik de mogelijkheid om alle noten die Tsjechov geschreven heeft, ook te spelen. Het was een intellectuele en artistieke uitdaging om echt mét Tsjechov te werken. Ik kon Tsjechov echt een van de auteurs van de voorstelling laten zijn, en dat is voor mij heel ongebruikelijk. Ik ben namelijk gewend om stukken aan… 

NBD-Biblion over recenserend algoritme: ‘Een simpele uitleg doet geen recht aan de werkelijkheid’.

Op deze website (en nog steeds hier te lezen) hebben we een bericht geplaatst dat we voor de grap helemaal hadden laten schrijven door kunstmatige intelligentie (AI). Het bericht zag er echt uit, had zelfs wat relevant lijkende informatie van het internet erbij gehaald en wat namen verzonnen die citaten leverden. Briljant, enerzijds, maar ook een beetje eng. Terecht maakte… 

toneelgroep Amsterdam herleeft dankzij De Warme Winkel (dus toch geen aprilgrap)

Update april 2022: het blijkt geen aprilgrap, dus alle slagen die we eerst om de arm hielden, bleken niet nodig. Sinds 2018 bestaat Toneelgroep Amsterdam niet meer, net als de Stadsschouwburg van de Hoofdstad. Samen vormen die sindsdien ‘Internationaal Theater Amsterdam’, omdat dat beter past bij de mondiale ambities van het Amsterdamse stadstheater van Ivo van Hove. Het was dus… 

Kwatta neemt indrukwekkend afscheid met prachtige ‘Metamorfosen’

We willen steeds het beste doen, maar falen meestal gruwelijk. Of dit onze gewone manier van denken is, of dat we dat idee te danken hebben aan Ovidius, we zullen het nooit weten. We kunnen wel stellen dat het literaire werk ‘Metamorfosen’, dat de Romein Ovidius in het eerste jaar van onze jaartelling publiceerde, het allerinvloedrijkste boek is van de… 

Midscheeps getroffen door een knipseltje. SMART van Matzer leert wat rijdend appen aanricht

Welke zin ons is bijgebleven? De vraag aan het publiek komt van Madeleine Matzer na afloop van de voorstelling ‘Smart’. Het is een nogal beladen vraag, want het stuk gaat over heel direct verlies. Als er net een kind dood is gegaan door een stompzinnig ongeluk is elke zin die je herinnert goud waard. Het stompzinnige ongeluk dat het onderwerp… 

‘We hebben kunst nodig om met gekken te kunnen praten’ – Holland Festival presenteert jubileumprogramma.

Angélique Kidjo kunnen we alvast bijschrijven als een van de meest ontwapenende verschijningen op het Holland Festival van 2022. De in Benin geboren zangeres is dit jaar associate artist, samen met de Duitse regisseur Nicolas Stemann. Woensdag 9 maart trad zij als bevolgen spreker op tijdens de persconferentie waarmee het Holland Festival elk jaar het pr-offensief opent. Het was een… 

NBD Biblion heeft alle 700 menselijke recensenten ontslagen.

NBD Biblion, ’s werelds grootste online bibliotheek, heeft aangekondigd dat het al zijn menselijke recensenten ontslaat. De woordvoerder van het bedrijf, Jonathan D’Angelo, zei dat de beslissing is genomen om het recensieproces te versnellen. “Met behulp van onze nieuwe AI-software kunnen we boeken nu veel sneller en nauwkeuriger beoordelen dan ooit tevoren,” zei D’Angelo. “Er zijn dus echt geen menselijke… 

‘Het was als een rampenfilm’ Filmjournaliste Lena Rubashevskaya over haar vlucht uit Oekraïne

Lena Rubashevskaya is een bekend filmjournaliste en documentairemaakster uit Oekraine. Ze was aan het werk aan een nieuwe film in Donetsk, toen Russische troepen hun invasie van Oekraine begonnen. Ze moest halsoverkop vluchten. Nu, 8 dagen later, vertelt ze ons haar verhaal vanuit Warschau. Wanneer je luistert naar haar snap je voorgoed dat vluchten voor oorlog en geweld een van… 

‘We dachten echt dat het maar drie weken zou duren’ – Jonge acteurs over afstuderen in Coronatijd

Susannah Elmecky en Emma Remmelts zaten in het derde jaar van de Utrechtse theaterschool toen Covid toesloeg. Nu zijn ze allebei afgestudeerd en begonnen aan een carrière op de planken. In deze podcast vertellen ze hoe ze de tijd van de lockdowns hebben beleefd. Ook aangeschoven is Victorine Plante, regisseur van Theatergroep Aluin, waar Susannah Elmecky nu een mooi rol… 

‘De Reiziger’: René Groothof en Leny Breederveld laten subliem zien hoe de wereld in een gevangenis kan veranderen.

Ulrich Alexander Boschwitz. Onthou die naam. Een schrijver die ons maar twee boeken naliet, en wiens levensgeschiedenis als een gruwelroman van de twintigste eeuw leest. Hij schreef, in 1939, drie jaar voor zijn dood door een torpedo in de Indische Oceaan, ‘The Man Who Took Trains’, onder zijn Engelse pseudoniem John Grane. Dit boek, in 2018 in de oorspronkelijke Duitse… 

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands