Pas le temps de mourir ? La conférence sur le nouveau cinéma est entièrement consacrée au marketing - et à peine à Netflix.

Qu'est-ce qui va le plus secouer le monde du cinéma dans les années à venir ? Le nouveau film de James Bond ? Ou un conseil de film personnel adapté à tes précédentes visites au cinéma qui apparaîtra sur ton smartphone ? Ou peut-être une innovation technique qui créera une toute nouvelle expérience cinématographique ?

Zomaar een paar zaken die opdoemen rond het onderwerp van de deze week gehouden conferentie New Cinema. Anderhalve dag voordrachten en presentaties in Eye, voor een zaal gevuld met vertegenwoordigers van bioscopen, filmtheaters, distributeurs en andere betrokkenen. Georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters (NVBF), samen met Eye, Filmdistributeurs Nederland en Filmonderzoek Nederland. Een follow-up van het evenement dat de NVBF ruim drie jaar geleden organiseerde onder de titel Cinema 2020. Stond toen de digitalisering hoog op de agenda, nu gaat het om de uitdagingen waar de branche de komende vijf jaar voor komt te staan.

Netflix

Overigens is het uitgangspunt tamelijk comfortabel. In haar openingswoord onthult NVBF-voorzitter Winnie Sorgdrager dat 2019 qua bioscoopbezoek in de richting van een topjaar gaat. Zo zijn er meer feiten die aangeven dat Nederland het in Europa lang niet slecht doet. Gemeten naar bezoek is bijvoorbeeld de Top 20 minder dominant dan in andere landen.

Ook is Nederland een van de weinige landen die over de afgelopen 18 jaar een stijgend bezoek laten zien.

Wat uitdagingen betreft dacht ik ook direct aan het opvijzelen van het Nederlandse marktaandeel, en aan Netflix. Opmerkelijk genoeg is over het eerste hoegenaamd niets gezegd. Niet veel meer dan de opmerking dat er diverser aanbod moet komen, plus de aanbeveling meer risico te nemen. De aanwezigen (zie hieronder) hebben er weinig vertrouwen in.

En Netflix? Ergens valt de opmerking dat Netflix niet met de bioscoop concurreert, maar met Fortnite en slaaptijd. Maar toch krijg ik het gevoel dat er om de pot heen wordt gedraaid. Pas tegen het eind van de bijeenkomst geeft Wendy Bernfeld (Rights Stuff BV) een snelle schets van het Video on Demand-landschap en noemt zij het de ‘olifant in de kamer’.

Blockchain

Bij gebrek aan kristallen bol blijft het natuurlijk lastig om vooruit te kijken, al is het maar vijf jaar. Misschien is dat de reden dat veel bespiegelingen eerder een impressie van de huidige situatie zijn, terwijl toch niet de minste sprekers zijn uitgenodigd. Wel de nodige leerzame statistiek, minder uitdagende vergezichten. En dan meestal nog in betrekkelijk algemene termen. Enkele aanwezigen die ik halverwege spreek hebben dan nog weinig nieuws gehoord.

Wel noteer ik uitspraken als: stel je doelen hoog, net als toen de eerste mensen naar de maan gingen. Als je ambitieus genoeg bent komt de innovatie vanzelf. Wees open-minded. Of: de tech-lieden van Silicon Valley hebben het niet alleen voor het zeggen.

Het meest concreet is misschien nog wel de Indiase filmmaker Anurag Kashyap. Hij ergert zich aan het gebrek aan inzicht dat hij als filmmaker krijgt van de distributie- en vertoningsketen. Met behulp van de blockchain-techniek werkt hij nu aan een platform waar makers hun film uploaden, die daarna tegen betaling te bekijken is. Makers kunnen precies zien wat er gebeurt

Les défis

Wanneer moderator Robert Daverschot alle sprekers vraagt wat volgens hen de grootste uitdaging waar de bioscoop de komende tijd voor staat. Dat leverde stellingen op als:

• Personalisering van de marketing.
• De strijd om de vrije tijd.
• Bestaande formules doorbreken.
• Samenwerking bioscoop en VoD
• Nieuwe redenen bedenken om daar de bioscoop te gaan.

Intussen kan ook de zaal via de smartphone live antwoord geven op een aantal vragen. Zo zien we dat de meerderheid niets ziet in een centraal online-verkooppunt voor bioscoopkaartjes, een voorstander is van experimenteren met release-windows (wat al gebeurt), niet verwacht dat Netflix een eigen bioscoopketen zal beginnen en geen vertrouwen heeft in een stijging van het Nederlandse marktaandeel.

Expérience cinématographique

Als ik een rode draad probeer te vinden merk ik dat het minder om technologische vernieuwing gaat, maar veel meer over verfijnde marketing en het verbeteren van de ervaring van het bioscoopbezoek. Niet alleen extra luxe stoelen, maar ook de voor- en nazorg. De bioscoop moet niet op een winkel lijken, zoals een spreker opmerkt. Zorg voor een fijne sfeer, maak eens een praatje met de bezoekers, geeft ze tips voor een andere film die ze misschien interesseert. En waarom vijf bezoeken niet beloond met een gratis kaartje voor de zesde – of zoiets.

Het meest bondig en tegelijk veelzijdig is Patrick von Sychowski van het ironisch getitelde, maar informatieve platform Celluloid Junkie. Als aftrap van de meeting vat hij trends, ontwikkelingen en aandachtspunten samen in een A tot Z. Dat kunt u ongetwijfeld straks vinden in het binnenkort te publiceren conferentieverslag. Ik noem alleen een paar voorbeelden.

De A staat voor Alibaba, de Chinese online-shoppinggigant die ook in filmfinanciering gaat. De D is van Disney+, die zich met Netflix en anderen in de VoD-strijd mengt. Maar op hoeveel streamers wil een filmliefhebber zich abonneren? E is de Escape room, de nieuwe concurrerende attractie voor een uitje met vrienden. En met Z haalt hij het voorbeeld aan van Zoo Palast, de 100-jarige Duitse bioscoop. Terwijl het in heel Duitsland sukkelen is met het bioscoopbezoek, is het geheel vernieuwde, opgewaardeerde en van leuke attracties (water- en lichtshow) voorziene Zoo Palast de uitzondering.

Recherche

Vers van de pers komt ook het door ABN Amro gepubliceerde rapport Netflix jaagt innovatie in de bioscoop aan ter tafel. In samenwerking met Filmonderzoek Nederland hield de bank een onderzoek onder een steekproef van ruim 1000 bioscoopgangers. Wie zijn ze en wat verlangen ze.

Twee bevindingen als voorbeeld. Het kan de moeite waard zijn om te experimenteren met flexibele prijzen, dus meer betalen voor een première, en minder voor een zitplaats vlak voor het doek. Ook geconstateerd: wie graag naar Netflix kijkt, gaat ook veel naar de bioscoop.

Mooie afronding is het praatje met drie sprekers, als live-podcast opgenomen voor de site Film Disruptors van Alex Stolz. Heel aardig om Michel Reilhac (programmeur van de VR-competitie in Venetië) eerst zijn hoofd hoog in de VR-wolken te zien steken met een fantasie over een virtuele bioscoop. Waarna hij op aarde landt met een bijna ouderwetse aanprijzing van de traditionele cinemabeleving.

En James Bond? Tja, het schijnt dat er na de stroom van blockbusters met Marvel-helden nu toch ietsje minder van dit soort veilige eventfilms in de steigers staan. De hoop voor 2020 is dus gevestigd op Pas le temps de mourir, verwacht in april.