Ga naar de inhoud

Wijbrand Schaap

Cultuurjournalist sinds 1996. Werkte als toneelrecensent, columnist en verslaggever voor Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool en regionale kranten via de Geassocieerde Pers Diensten. Interviews voor TheaterMaker, Theaterkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcastmaker, experimenteert graag met nieuwe media. Cultuurpers heet het geesteskind dat ik in 2009 op de wereld zette. Levenspartner van Suzanne Brink huisgenoot van Edje, Fonzie en Rufus. Zoek en vind mij op Mastodon.

Alleen voor June Yanez moet je De Seizoenen al gaan zien bij Het Nationale Theater.

Het zijn vaak een beetje tragische personages in klassieke romans: de kunstenaar of wetenschapper die alles opoffert om Het Werk Over Alles te scheppen en daaraan roemloos ten onder gaat. Hoogmoed komt voor de val, denken we dan. Werk liever je hele leven aan het vervolmaken van één golf dan dat je het definitieve stuk over alles maakt. Maak je… 

Star Returning zet Chinees Yi-volk achter gaas in het Holland Festival

Kunst beleven is soms best ingewikkeld. Theaterkunstenaar Lemi Ponifasio heeft er in het Haagse Amare voor gezorgd dat ik een dikke anderhalf uur verbijsterd, geïrriteerd en soms verveeld maar toch altijd gefascineerd een zwart – en later wit –  gaasdoek heb bekeken, waarachter zich leden bevonden van de Chinese Yi-minderheid.   De Yi zijn een heel oud volk, zo leert Wikipedia… 

Lets spektakelstuk ROHTKO laat in het Holland Festival zien waar en waarom het fout gaat in de kunsten

Is kunst een manier om geld te verdienen, of iets dat de wereld verrijkt? De vraag is lastiger dan hij op het eerste gezicht lijkt. Wie kunst maakt, ziet dat werk als iets waar anderen voor moeten betalen, omdat er op zijn minst arbeid en materiaal in verwerkt is, en er ook nog eens immateriële waarde is gegenereerd. Het verhaal… 

Rechter VS: AI mag gratis leren uit boeken, maar moet er wel eerst voor betalen.

Het zijn de VS maar, en de uitspraak heeft geen rechtstreekse gevolgen voor Nederland, maar het is wel een precedent voor Nederlandse schrijvers en andere creatieven. In een grote rechtszaak van schrijvers tegen Anthropic, de ‘aardige’ maker van AI-systeem Claude, bepaalde de rechter dat deze techreus zijn systeem mag laten leren door boeken te scannen. De rechtbank vindt dat dat… 

Ring of our Time is een zacht swingende, terechte draai om de oren in het Holland Festival

Terwijl een verzameling mannen-in-pak in vreesachtige aanbidding rondom een grote oranje oorlogsgod in Paleis Huis ten Bosch aan de garnalencocktail begon, vulde enkele tientallen kilometers noordelijker een zacht, hypnotiserend ritme de Grote Zaal van de Amsterdamse Stadsschouwburg. De deinende cadans klonk als Indonesische gamelan, maar er golfde ook een Arabische tamboerijn doorheen, terwijl Afrikaanse trommels er een voortdrijvende hartslag aan… 

Omvergeblazen door eeuwenoude Noh-techniek in Otemba – Daring Women tijdens Holland Festival

Het Holland Festival is pas op de helft en er moet alweer een vastgeroest idee de prullenbak in. Dit keer is het de overtuiging dat de Japanse Noh-theatervorm een dode traditie is, toonbeeld van een eilandsamenleving die zich van de wereld heeft afgekeerd. Ik ben geen groot kenner van Noh, maar de enkele voorstelling die ik er in het verleden… 

No Change leert hoe je codes los kunt laten in het Holland Festival

Woensdag 18 juni bood het broekje het dapperste weerstand. Op de tribune van Frascati 1 was de spanning om te snijden. Zou het DD Dorvillier nog lukken om haar voet uit het kledingstuk te bevrijden, zonder haar handen te gebruiken? Ingehouden lachen klinkt hier en daar, maar het is ook stil. Wie probeert dat nooit: zo even een broek uitschoppen?… 

Michiel van der Aa maakt met From Dust een nieuwe toekomst zichtbaar in het Holland Festival.

Het zal vast een doodzonde zijn, maar Michiel van der Aa heeft mij weten te raken op een plek waar je een serieus bevonden journalist niet moet raken. En wereldberoemd operamaker Michiel van der Aa wil vast niet geassocieerd worden met een cultserie uit de vorige eeuw. Helaas.  Deze journalist moet namelijk hardop gaan bekennen dat hij een Star Trek-fan… 

Libanon verloor alle hoop. ‘Told by my Mother’ maakt dat voelbaar in het Holland Festival

Het ergste aan vermissing is misschien wel de buitenwacht, die niet begrijpt dat achterblijvers van vermisten weigeren zich nabestaande te laten noemen. Zolang er geen tastbaar en dus onomstotelijk bewijs is geleverd van de dood van de vermiste houden ze hoop. Niet tegen beter weten in, want beter weten, dat is iets voor buitenstaanders.  De performers van ‘Told By My Mother’… 

Saus overheerst in veelbelovend recept van One Ocean in het Holland Festival

Uiteindelijk komen we allemaal uit het water. Onze allervroegste voorouders kropen immers uit de zee op vinnen die zich in de modder zouden gaan ontwikkelen tot pootjes. Pootjes die we vervolgens weer zouden gaan doorkweken tot kolenschoppen, vliegtuigvleugels en mobieletelefoonvasthouders. Dat de zee ons nog steeds samenbindt is dus een mooi thema van het project One Ocean, dat op zondag… 

Trajal Harrell’s Asbestos Hall maakt het Holland Festival weer wat minder deftig

Amsterdam heeft nog wel wat rafelranden in industrieel erfgoed, maar ze nemen snel in omvang af. De linkeroever van het IJ verandert langzaam maar zeker in een gegoede woonbuurt. De NDSM-werf is nog maar een kleine postzegel in een verder buitengewoon prettig bevolkt appartementenbos. Meer naar het oosten is er nog plek. Achter de Jumbo, aan de jachthaven, is nog… 

Bérénice van Castellucci toont Isabelle Huppert als het eenzaamste personage uit de theatergeschiedenis.

Romeo Castellucci heeft een buitengewoon interessante verhouding tot de actualiteit. Ik volg de theaterkunstenaar nu een dikke 25 jaar en steeds maakt hij voorstellingen die bijna toevallig iets met het nieuws van de dag te maken hebben. Al heeft hij dat liever niet. Zijn project ‘Democracy in America’ maakte hij niet omdat Trump toen bij zijn eerste verkiezing die democratie… 

Holland Festival zet je aan het denken over echt en onecht in About Kazuo Ohno. 

Hoe echt wil je het eigenlijk hebben? Is dat bij kunst noodzakelijk? En wat is eigenlijk echt? Een kunstwerk kan duizendvoudig in waarde stijgen als blijkt dat het niet door een amateur, maar een echte meester is gemaakt, of omgekeerd: een schilderij dat eeuwenlang voor een Rembrandt doorging kan alle waarde verliezen als blijkt dat het door een van zijn… 

Cyber Subin: Holland Festival opent met licht deprimerende presentatie van onderzoek naar AI en dans

Het fascinerendste aan al het gedoe rond AI is dat ongeveer de helft, maar misschien meer, van alle hype rondom de large language models waarop het is gebaseerd, vooral ook marketing is. Let wel: ik ben me terdege bewust van de razendsnelle ontwikkelingen rondom de nieuwe techniek. Ik sta ook verbaasd over de mogelijkheden van alle computerkracht die nu vrij… 

Cultuursector moet niet het falen van de politiek oplossen. Waarom het nooit meer over ‘impact’ moet gaan. 

“Voor het bezoeken van cultuur blijkt ook een hoge mate van stedelijkheid een positieve invloed te hebben op de kans op deelname.” Zo’n zin, daar lees je onderzoeken voor. Deze vond ik in het onderzoek van Boekman naar de mate waarin mensen aan cultuur en sport doen, en of daar trends in te herkennen zijn. Dat die hoge mate van… 

Ons recente theaterverleden moeten we niet vergeten – noodzakelijke boeken over Hollandia en ZID die elke liefhebber zou moeten lezen. 

Blokjes jong belegen kaas, slagersleverworst, originele bitterballen en bier. Zaterdag 31 mei was het even of in de Zaanse Filmfabriek de tijd een jaar of veertig had stilgestaan. Dat had alles te maken met de aanleiding. Op die plek, ooit een roestige rafelrand, nu midden in het tot een toeristische attractie van Efteling-allure omgekatte Zaanse stadscentrum, werd Hollandia geboren.  Hollandia… 

Geofferd aan de sport: Kunststof verdwijnt van Radio 1

Het is niet te geloven, maar het gebeurt toch. De NPO, ooit in het leven geroepen om ook het geluid van kleinere doelgroepen aan bod te laten komen, laat Kunststof vallen. Het programma dat we hier tijdens afwas, eten, reis naar voorstelling altijd luisteren om op de hoogte te blijven van de wereld van kunst, sneuvelt voor sport.  Lees het… 

Publieksfavoriet Dystopia opent Delft Fringe: “Ik hoop dat wij de stem van het publiek laten horen.”

Het laagdrempelige theater waarmee festivals als Amsterdam Fringe, Café Theaterfestival Utrecht en Delft Fringe een nieuw publiek bereiken, is niet iets wat je snel in elkaar zet. Dat bewijzen de drie jonge makers van Dystopia. Ze maken hun voorstelling naast hun betaalde werk als theaterdocent, toneelschrijver en productieleider. Fleur Mennega, Mathijs Demper en Myrthe Ligtenberg maken volgens eigen zeggen “voorstellingen die… 

Bianchi’s ‘Brotherhood’ is een geniale ontkleding van mannelijke zelfoverschatting

Deze editie van het Holland Festival bevat minstens 1 voorstelling waarvan je je als man uiterst ongemakkelijk gaat voelen. Toch daag ik de mannenbroeders die dit lezen, uit om te gaan kijken. Ik heb het ook gedaan, ben ervoor helemaal naar Brussel gegaan en heb er breinvoer voor de komende jaren voor terug gekregen. Dat komt omdat de maker een… 

Die terloopse ontsporing. Waarom Families Like Ours zo onweerstaanbaar goed is.

We zitten hier thuis al een paar dagen op het puntje van de stoel van Thomas Vinterbergs laatste televisiedrama. In Families Like Ours beschrijft de maker van Festen en Jagten hoe Denemarken wegens klimaatverandering wordt opgeheven. Hij gebruikt daarvoor geen enkel spectaculair special effect, geen CGI van vloedgolven, geen enorme massascènes. De wereld die in Families Like Ours ten onder… 

Bruins Brievenbus

Het lobbyseizoen is begonnen. Vandaag twee brieven aan onze zwijgzame cultuurminister, die zo zijn best doet het tijdens deze voortslepende kabinetsperiode vooral níet over kunst te hebben. Danssector Brief 1 is van de Nederlandse danssector die vraagt om meer rust in de tent, en meer aandacht voor de specifieke problemen van de danswereld. Mooi is de aandacht die ze vragen… 

Erik Akkermans: ‘Mensen zonder empathie hebben het makkelijker’

Wat zijn de valkuilen en kansen voor een bestuurder in de cultuursector? Erik Akkermans deelt 48 jaar ervaring. Luister op Substack Luister naar deze podcast over leiderschap. Erik Akkermans heeft er 48 jaar ervaring mee. ‘Mensen zonder empathie hebben het makkelijker’ by Cultureel Persbureau Wat zijn de valkuilen en kansen voor een bestuurder in de cultuursector? Erik Akkermans deelt 48… 

Rutgers wint kort geding tegen Civitas Christiana – Waarheid wint het van leugens

Rutgers heeft vandaag de rechtszaak gewonnen tegen Civitas Christiana. De rechter roept desinformatie, leugens en online haat met dit vonnis een halt toe. Volgens de rechter is Civitas te ver gegaan met haar beschuldigingen over Rutgers, haar lesmateriaal en de Week van de Lentekriebels. De rechter heeft Rutgers op alle vlakken gelijk gegeven: het zwartboek wordt verboden en Civitas moet… 

Een acteur, een tekst, een overtuiging. Meer heb je niet nodig, laat Aluin zien

Er is niks mis met gewoon heel erg goed zijn in wat je doet. Niets mooier dan een enkele artiest op een lege vloer met niets anders dan diens muziek, lijf en stem. De top drie van mijn legendarische kunstmomenten:  Allemaal dingen uit de oude doos, dat geef ik toe, maar dat is het met topmomenten: eenmaal gevestigd is het… 

De bus van Queering Puppets heeft nog plek

Als je avond begint met een strippende festivaldirecteur en eindigt met paaldans, weet je dat je niet in een gewoon theater bent. Klopt, ik was bij de opening van het Queering Puppets Festival in het Pleinste Theater van Amsterdam en het was een feestje. Dat heeft het Plein Theater grotendeels te danken aan die strippende directeur Berith Danse, die in… 

Klein Cultureel Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Bij omzet minder dan 250.000 per jaar.
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance