Ga naar de inhoud

PODIUMKUNST

Alles waarvoor mensen een podium betreden.

‘De sopraan zucht, steunt, fluistert, ademt in, ademt uit, blaast, slaakt gilletjes’ – Helmut Lachenmann Got Lost in November Music

De Duitse componist Helmut Lachenmann (1935) is kampioen suggestieve piepjes, kraakjes en knarsjes. Net als bijvoorbeeld John Cage hoort hij muziek in onalledaagse bronnen. Zelden wordt een instrument bespeeld zoals het in de boeken staat. ‘Muziek maken met geluiden is relatief eenvoudig en altijd wel ergens modern,’ zei hij hier ooit over. Hoewel hij zijn carrière begon als koorknaap telt… 

‘Als een angstaanjagend koor van spookachtige buitenaardse wezens.’ Waarom je Anna Korsun in November Music gewoon moet ondergaan.

‘Anna Korsun stak met haar verrassende, ingeleefde en communicatieve muziek met kop en schouders boven haar collega’s uit.’ Dat schreef ik in 2014, toen zij de Gaudeamus Award won. ‘Van haar gaan we beslist meer horen,’ concludeerde ik en sindsdien heeft de Oekraïense die belofte meer dan ingelost. Ze maakte naam als componist, pianist, vocalist, dirigent en (mede)-organisator van concertseries.… 

Lazarus in Nederlandse première: it’s Valentine’s Day!

Voor ik iets inhoudelijks zeg over Lazarus, zondag 13 oktober dé musicalpremière voor mensen die nooit naar musicals gaan, een paar misverstanden de wereld uit. Allereerst, het album Blackstar, dat David Bowie drie dagen voor zijn dood op 11 januari 2016 uitbracht, is níet de soundtrack van Lazarus, de musical van zijn hand die een maand voor zijn dood uitkwam.… 

Muziek vanuit woede en machteloosheid – Extra aandacht voor opzienbarende componist Georg Friedrich Haas in November Music

Vorig jaar baarde de Oostenrijker Georg Friedrich Haas opzien in het Holland Festival door openlijk te vertellen over zijn meester-slaaf-relatie met zijn echtgenote Mollena. Zo mogelijk nog opzienbarender was hun gezamenlijke productie Hyena. Mollena Williams-Haas vertelde een bloedstollend relaas over hoe zij afkickte van haar drankverslaving, haar man leverde de hypnotiserende muziek. Dit jaar is Haas een van de centrale… 

‘Ik heb besloten een ongegeneerd groots romantisch gebaar te maken en mensen lekker weg te blazen’ – Mathilde Wantenaar schrijft nieuw stuk voor Rotterdams Philharmonisch Orkest

Creatief zijn op bestelling? Dat kan niet, zou je denken. Toch is het de werkelijkheid voor componisten en kunstenaars die in opdracht werken. Mathilde Wantenaar (1993) kreeg dan ook acute keuzestress toen het Rotterdams Philharmonisch Orkest haar vroeg om een nieuw stuk. Ze werkte net aan een opdracht van De Nationale Opera. ‘Ik voelde me als een konijn in de… 

We zijn nog lang niet gek genoeg. Waarom het theater dringend een beetje meer Crazy Wisdom nodig heeft.

‘Wij zullen nooit genoeg ‘hetzelfde’ zijn, wij randfiguren: bipolair, borderline, homo, lesbo, onbestemd, narcistisch, autistisch, hysterisch – en we zijn allemaal dodelijk onzeker en we hebben allemaal een knuffel nodig.’ Permanente, schijnbaar onvermijdelijke onzekerheid is de theatersector eigen. Ramsey Nasr trof dat scherp in zijn toespraak bij het ontvangen van zijn tweede Louis D’Or. De moed, of soms bijna masochistische… 

We voorspelden het goed: Zwanen voor Conny Janssen Danst en Schuitemaker

Ruben Brugman voorspelde het op 22 juni al. Dus een totale verrassing was het niet. Op vrijdag 4 oktober zijn tijdens Het Nederlandse Dansdagen Gala van Festival de Nederlandse Dansdagen 2019 in Theater aan het Vrijthof te Maastricht de VSCD Dansprijzen, de Zwanen, uitgereikt. Conny Janssen, artistiek leider van Conny Janssen Danst, ontving van minister van Engelshoven de Gouden Zwaan… 

‘Ik ben geïnteresseerd in situaties of personen die in het dagelijks leven over het hoofd worden gezien.’ – Meriç Artaç twee seizoenen gastcomponist van Dag in de Branding.

‘Ik teken mijn personages altijd uit voordat ik begin met componeren. Ze zijn geïnspireerd op mensen die ik op straat zie, persoonlijkheden die ik bewonder, details die iemand bijzonder maken… Meestal richt ik me op één specifiek aspect van een personage, een dominante stemming die ik vervolgens in mijn compositie belicht.’ Meriç Artaç, geboren in 1990 in Istanbul, werd al… 

Tijdgeest en toeval laten zich niet vatten in een algoritme. Waarom een robot de muziekprogrammeur niet moet vervangen.

Afgelopen woensdag, 2 oktober, zag ik tijdens het jaarlijks congres van de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals in Tivoli/Vredenburg een interessante presentatie van Jonas Kiesekoms, onderzoek-coördinator bij PXL-Music in Hasselt, België en musicus. De vraagstelling is inmiddels klassiek: kan een robot de muziekprogrammeur vervangen? Met zijn onderzoeksgroep werkt Kiesekoms aan diverse applicaties die met datawetenschap de kaartverkoop voor concerten beter… 

European Cultural Foundation zoekt op verjaardag naar nieuwe verbeeldingskracht.

‘Niets kan het verleden goedmaken. Maar de echte, blijvende kracht van het verleden ligt in de manier waarop het ons heden en onze toekomst beïnvloedt. Wat we kunnen doen is een toekomstige geschiedenis vormgeven waarin we bewust en vastberaden alleen het beste uit ons verleden met ons meedragen.’ Niet blijven wroeten, maar cognitieve gedragstherapie voor heel Europa, zo zou je… 

Levensvreugde en ijselijke beklemming. Ensemble Modern brengt opvallende wereldpremières van vrouwelijke componisten tijdens November Music

Ensemble Modern presenteert in November Music wereldpremières van de Duits-Nederlandse Iris ter Schiphorst en de Turkse Zeynep Gedizlioğlu. En dat is goed nieuws, want de vrouwelijke componist blijft ook anno 2019 te vaak onzichtbaar. In de brochures van willekeurig welk Nederlands orkest vind je geen, of slechts een enkel werk van een vrouw. Op de nieuwe Hart & Ziellijst van… 

‘Nogal wat ex-gelovigen hebben het kind met het badwater weggegooid: de muziek, de rituelen, de taal.’ Componist Daan Manneke wordt 80.

Daan Manneke wordt binnenkort tachtig. Op 5 oktober staat deze grootleverancier van vocale muziek en ‘kapelmeester van de ruimte’ centraal tijdens een programma van het Groot Omroepkoor in de Utrechtse Jacobikerk. Voor dit programma componeerde hij het gloednieuwe Geistliche Dämmerung, in opdracht van het AVROTROSVrijdagconcert. Ook op zijn tachtigste is Manneke één en al levenslust en energie. ‘Ik blijf verder… 

‘Ik hoop dat we met zijn allen naar een andere wereld gaan glijden.’ Calliope Tsoupaki schrijft Bosch Requiem ‘Liknon’ voor November Music

In 1988 kwam Calliope Tsoupaki (1963) vanuit Griekenland naar Nederland om compositie te studeren bij Louis Andriessen. Precies 30 jaar later werd ze aangesteld als ‘Componist des Vaderlands’. In die hoedanigheid componeerde ze al enkele hoogst actuele stukken. Toen op 15 april de Notre Dame de Paris in brand vloog klom Tsoupaki meteen in de pen. Vijf dagen daarna klonk… 

Uiteindelijk gaan we allemaal. Waarom Boukje Schweigman’s ‘Val’ onweerstaanbaar is. 

De wereld van Boukje Schweigman is spannend, maar nooit dodelijk. Of ze nu een belevingsvoorstelling maakt op een mooie locatie tijdens een zomerfestival, of meer kunstzinnig te werk gaat in de stukken die ze voor de theaters maakt: je ziet alleen maar aardige mensen. Ook in Val, haar nieuwste. Daarin zien we een heleboel aardige mensen vallen. Diep vallen, soms.… 

Clara Schumann in 1878

Clara Schumann: ook na 200 jaar nog altijd in de schaduw van Robert

Precies 200 jaar geleden, op 13 september 1819 werd Clara Schumann geboren in Leipzig, als Clara Wieck. Zij behoort tot een van de grootste pianisten van de negentiende eeuw. Tegen haar vaders zin trouwde ze met Robert Schumann, wiens werk zij vurig promootte. Ze schreef daarnaast goed ontvangen eigen composities en was beroemder dan Robert. Toch werd zij na haar… 

Wie zei ook alweer dat moderne muziek humorloos en cerebraal was? Amerikaanse Kelley Sheehan wint in Muziekweek vol humor en bespiegeling

Even lijkt de enveloppe niet te openen maar dan tovert minister Ingrid van Engelshoven toch het verlossende papiertje tevoorschijn. ‘De winnaar van de Gaudeamus Award 2019 is Kelley Sheehan!’ De kleine Amerikaanse valt bijna van haar krukje van verbazing. Waarschijnlijk niet geheel toevallig heeft de organisatie voor nieuwe muziek haar precies midden tussen haar vier medekandidaten gepositioneerd. – Zelf zou… 

Wat hebben we toch met grenzen? In theaterstuk De Grens leren we waar het leven altijd beter is.

Er is nogal wat te doen over grenzen, de laatste tijd. Daar hebben auteurs Floor Leene en Greg Nottrot een voorstelling over gemaakt, samen met Wil van der Meer, Tijs Huys en Pascal van Hulst. Het ensemble van het Nieuw Utrechts Toneel (NUT) speelt, in een regie van Daniël van Klaveren, het stuk op de oudste grens die we kennen,… 

Ivo van Hove regisseerde een topuitzending van Zomergasten, met een prachtige hoofdrol voor Janine Abbring.

Janine Abbring is erin geslaagd het wat krakkemikkige instituut Zomergasten uit het slop te trekken. Ze heeft er lol in, is uitstekend voorbereid, is daadwerkelijk in haar gasten geïnteresseerd en heeft het eeuwige strijd-element naar de achtergrond weten te drukken, zonder de uitzendingen minder spannend te maken. Dat strijd-element was altijd: slaagt de interviewer erin de gast te ‘breken’?  Want… 

Kunst kan niet exclusief genoeg zijn. Op Festival Noorderzon kan iedereen dat zelf meemaken 

In Groningen klinken minder vaak politiesirenes dan in een stad als Amsterdam. Toen ze afgelopen woensdagavond klonken, was dat omdat inwoners van de panden achter de lokale kunstacademie, Minerva, alarm sloegen. Op het dak stond geen uil, maar een vrijwel naakte man te schreeuwen dat hij de Coop zou gaan overvallen. Mads Wittermans, de acteur in kwestie, was vergeten de… 

‘In Groningen heerst een open kunstklimaat’

Een kunstenaar maakt iets – maar voor wie en waarom? Hoe verhoudt het gemaakte zich tot de maatschappij en welke rol wil die creatie hierin vervullen? Naast alle theatervoorstellingen op Noorderzon klinkt ook de kritische vraag: ‘Wat is eigenlijk de zin van theater?’ Kan kunst mensen verbroederen? Dat is nog niet zo makkelijk. Neem theaterbezoekers. Die lijken nogal op elkaar.… 

Gijs Naber pakt noodgedwongen rust en ziet af van hoofdrol in Lazarus. Dragan Bakema vervangt.

Dragan Bakema gaat de hoofdrol van Newton spelen in David Bowie’s Lazarus. Gijs Naber heeft de rol noodgedwongen teruggegeven, nadat hij tot de conclusie kwam dat hij de afgelopen tijd te veel hooi op zijn vork heeft genomen. Gijs Naber: “In de aanloop naar de repetitieperiode ben ik tot de conclusie gekomen dat ik de afgelopen jaren te veel hooi… 

Waarom de openingsvoorstelling van Noorderzon een parel is

Sommige critici vonden de openingsvoorstelling van Festival Noorderzon in Groningen om te huilen zo slecht. Anderen waren minder negatief. Die hebben zeker een punt. Maar dan moet je wel verder kijken dan je gewend bent. Wanneer Bear, de held van de openingsshow van Noorderzon 2019, gevangen is gezet in een toren, betreurt hij zijn lot door een welluidend doch droevig… 

Sociaal Fonds Podiumkunsten blijkt moneypit: vermogen in vijf jaar tijd gehalveerd. Waarom is dat slecht nieuws?

‘Als we op de huidige voet doorgaan is het fonds in afzienbare tijd uitgeput.’ Dit staat te lezen in het jaarverslag over 2018 van het Sociaal Fonds Podiumkunsten. Genoeg reden om alarm te slaan, inderdaad. Is dit het zoveelste slachtoffer van de bezuinigingen door het kabinet? Niet echt, blijkt. Wanneer je de stukken in detail bekijkt, zie je vooral dat… 

Oproep van Wim Claessen, oud-directeur Theaterfestival Boulevard: ‘Zijn er nog bestuurders die het tij durven te keren?’

Dit is een ingezonden brief van Wim Claessen, die in 1984 oprichter was van Boulevard, en in 2002 het stokje doorgaf aan Geert Overdam, die in 2014 werd opgevolgd door Viktorien van Hulst. “Het is een blamage dat we nog altijd hier staan”, sprak Viktorien van Hulst bij de opening van Theaterfestival Boulevard in het Theater aan de Parade. “Hoe… 

‘Een spel spelen is leuk, helemaal als het een stiekem spelletje is.’ Wat doet Yan Duyvendak op Noorderzon met zijn toeschouwers?

Slechts gewapend met instructies, die bestaan uit een kort scenario en getuigenverslagen van eerdere deelnemers, voer je samen met maximaal elf anderen een aantal stiekeme opdrachten uit. Op straat.  Wat deze subtiele verstoringen van het alledaagse precies zijn, blijft geheim totdat de voorstelling begint. Het belooft een van de bijzonderste projecten te worden op Festival Noorderzon, dat van 15 tot… 

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands