In 2016 sloegen het Holland Festival, De Nationale Opera, het Koninklijk Conservatorium en de Stockhausenstiftung de handen ineen ineen om het magnum opus van de Duitse avant-gardist op de planken te brengen in de Amsterdamse Gashouder. Licht steekt in ambitie en omvang Wagners Ring des Nibelungen ruim naar de kroon. Tegenover de vier avondvullende opera’s van zijn oudere collega plaatst Stockhausen ‘Sieben Tage der Woche’, die in totaal zo’n 26 uur duren. Nog nooit zijn alle zeven opera’s in één keer uitgevoerd. Mijn hart sprong op toen ik hoorde van deze moedige onderneming, die Nederland andermaal op de kaart zal zetten als moderne-muziekminnend land.
In tijden waarin cultuur en intellect wereldwijd onder vuur liggen kan degene die een grootse droom wil realiseren niet genoeg geprezen worden. Hulde dus aan de drie instellingen dat zij ons mee willen nemen op dit spannende avontuur. Jammer dat het ambitieuze project slechts een selectie van 16 uur omvat. – Vandaar de titel ‘Aus Licht’. Fluitiste en artistiek leider Kathinka Pasveer zei desgevraagd dat het simpelweg onmogelijk is in twee jaar tijd de veeleisende partituren onder de knie te krijgen.
Een jaar werk
De musici worden namelijk niet alleen geacht de moeilijke partijen uit hun hoofd te spelen, maar moeten tevens acteren en een grote hoeveelheid elektronica bedienen. Alleen al de voorbereidingen voor een productie van Donnerstag aus Licht in Basel in 2016 namen een jaar in beslag.
Om jonge musici vertrouwd te maken met de klankwereld van Stockhausen zette het Koninklijk Conservatorium een tweejarige masteropleiding op. Hier kregen studenten les van docenten die nog met Stockhausen persoonlijk gewerkt hebben. Naast diens erven Kathinka Pasveer en de klarinettiste Susanne Stephens zijn dat onder anderen de pianiste Ellen Corver en de slagwerker Renee Jonker.
Collega-muziekjournalist Olivier Keegel startte een petitie om deze marathon-onderneming te voorkomen, maar zijn actie had gelukkig geen succes. Van 31 mei tot en met 10 juni kunnen we in drie voorstellingen 16 uur uit de opera Licht beleven. Een buitenkans.
De Podcast
Afgelopen dinsdag 7 mei kreeg de pers alvast een voorproefje, tijdens een repetitie van het beroemde en beruchte Helikopterstreichquartett, onderdeel van ‘Mittwoch aus Licht’. Het beleefde in 1995 – eveneens in het Holland Festival – zijn wereldpremiére. Namen destijds de vier strijkers van het Arditti Quartet plaats in evenzoveel helicopters, nu waren het vier studentes van het Koninklijk Conservatorium, samen het Pelargos Kwartet geheten.
Voor de repetitie begon vertelde Renee Jonker kort over de achtergronden en de praktische invulling. Zo startten in 1995 de helicopters gewoon direct vanachter de Gashouder, maar moest nu worden uitgeweken naar een weiland vlakbij de begraafplaats Sint Barbara. Ik was erbij en ving reacties op van betrokkenen en journalisten.
Je beluistert de podcast via deze link.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
