Skip to content

VVD’er zegt sorry tegen kunstwereld tijdens #paradisodebat

‘We zijn destijds, onder invloed van de populisten, wellicht te ver gegaan in onze aanval op de kunstsubsidies.’ Dat verklaarde Jeroen Hatenboer, VVD’er en cultuurwethouder van de gemeente Enschede, tijdens het jaarlijkse Paradisodebat aan het einde van de Uitmarkt 2016. In het kader van de sorrycampagne van het huidige kabinet best een interessant voetnootje, en helemaal passend in de komende reparatie van de ergste schade aan ons kunstsubsidiestelsel. In de nieuwe begroting zal de VVD immers na enig formeel sputteren akkoord gaan met een jaarlijks extraatje van 24 miljoen, dat nu door D66-leider Alexander Pechtold werd aangekondigd.

Pechtolds belofte volgde op een iets voorzichtiger ‘hint’ van cultuurminister Jet Bussemaker. Zij vond het heel erg dat door de huidige systematiek een succesvol en gewaardeerd gezelschap als Orkater moest verdwijnen. En we weten: als een minister iets openlijk heel erg vindt, dan gebeurt het niet. Zij wees desgevraagd op de 10 miljoen die het kabinet onder druk van de oppositie had gevonden voor dit jaar. Waarna dus het opbieden begon.

Er was applaus in Paradiso, maar geen gejuich. Logisch, want zoals een twitteraar opmerkte: 24 miljoen is nog steeds niet de 300 miljoen die zonder enige onderbouwing van de Nederlandse kunstwereld werd afgepakt door VVD fractieleider Halbe Zijlstra.

Enfin. Over dat afpakken ging het natuurlijk ook op het Paradisodebat, maar dan anders. Dat was tenminste de bedoeling. Elk jaar wil organisator Kunsten ‘92, de belangenclub van alle kunstproducenten, het niet over subsidies hebben, en geen klagende kunstenaars in de zaal hebben. Lukt natuurlijk niet, maar de poging om de zaak breder te trekken was dit jaar wel bijzonder. Uitgenodigd was de Nederlands Amerikaanse econome Saskia Sassen, het vrouwelijke voorbeeld van Thomas Piketty. Zij hield een stevig betoog met dreigende sheets, waarin duidelijk werd dat we allemaal redelijk ernstig de sjaak zijn, nu de economische middenklasse letterlijk wordt leeggebaggerd door de grote systemen van Google, Facebook en de banken. ‘We kunnen verwoesting fabriceren,’ verklaarde ze, ‘maar kunnen we ook iets moois maken?’

Henk Oosterling, de Rotterdamse filosoof die – als hij eenmaal op stoom is – garant staat voor duiding zonder kapsones, riep de kunstwereld op om nu eens echt op zoek te gaan naar publiek. Hij heeft lak aan autonome kunst en termen als ‘intrinsieke waarde’: kunst is tegenwoordig volgens hem hoe dan ook openbaar terrein. Hij hield zijn gehoor voor dat in een wereld waarin iedereen over de creatieve middelen beschikt, en iedereen aan massacommunicatie kan doen, het steeds belangrijker wordt om uniek en bijzonder te zijn, en dat kan alleen als je snapt in welke wereld je publiek leeft.

Na dit filosofische uurtje was het de beurt aan de politiek, en ging het na enige filosofische aarzeling dus weer gewoon ouderwets over geld, en wie dus hoeveel zou gaan uitdelen.

Op de borrel na afloop, korter dan anders, omdat iedereen nog naar het afscheidsfeestje van schouwburgdirecteur Melle Damen moest, waren geen bitterballen.

Wijbrand Schaap

Cultural journalist since 1996. Worked as theatre critic, columnist and reporter for Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool and regional newspapers through Associated Press Services. Interviews for TheaterMaker, Theatererkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcast maker, likes to experiment with new media. Culture Press is called the brainchild I gave birth to in 2009. Life partner of Suzanne Brink roommate of Edje, Fonzie and Rufus. Search and find me on Mastodon.View Author posts

Small Membership
175 / 12 Months
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360 / Year
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50 / Year
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)