‘We denken dat we divers kunnen denken, maar uiteindelijk moet er een uitwisseling bestaan in dat denken. Dan moet je ook andere perspectieven binnen laten komen. Je hoeft het dus niet allemaal zelf te bedenken.’ Samora Bergtop heeft opvattingen over theaterkritiek en hoe die uit zijn witte bubbel zou kunnen komen. Marijn lems en ondergetekende gaan het gesprek aan…
Godfried Bomans stierf een halve eeuw terug. Bijna meteen daarna verzonk Nederlands meest geliefde schrijver in de vergetelheid. Het is tijd voor een herwaardering van Bomans’ literaire werk én zelfs zijn politieke standpunten. Ik dook in de archieven, tevens speurend naar de schaarse sporen van Bomans in Amersfoort. Eerst een paar ronde getallen. Hij verzorgde zeventig jaar terug een lezing…
In een brandbrief aan Minister van Engelshoven vragen meer dan duizend acteurs en regisseurs de vrije theaterproducenten financieel te steunen in de Corona crisis. De vrije theaterproducenten zorgen met elkaar jaarlijks voor 60% van het aanbod in de Nederlandse schouwburgen en theaters. Dat doen zij met eigen investeringen en zonder subsidie. Door de maatregelen genomen in de strijd tegen Corona…
Het gaat weer eens waanzinnig met de Nederlandse theaters en concertgebouwen. De directies, verzameld in de VSCD, slagen er ieder jaar weer in om in het najaar met werkelijk fantastische cijfers naar buiten te komen. Ook dit jaar is het gejuich niet van de lucht. Alles groeit. Het aantal banen, en het aantal vrijwilligers, bijvoorbeeld. (beiden met 3% gestegen in…
‘Wij zullen nooit genoeg ‘hetzelfde’ zijn, wij randfiguren: bipolair, borderline, homo, lesbo, onbestemd, narcistisch, autistisch, hysterisch – en we zijn allemaal dodelijk onzeker en we hebben allemaal een knuffel nodig.’ Permanente, schijnbaar onvermijdelijke onzekerheid is de theatersector eigen. Ramsey Nasr trof dat scherp in zijn toespraak bij het ontvangen van zijn tweede Louis D’Or. De moed, of soms bijna masochistische…
Samen met twee 12-jarige kids ga ik naar een toneelvoorstelling. Naar een toneelvoorstelling met het label ‘volwassen voorstelling’. De kaarten kosten 25,- per stuk. Korting voor studenten. Korting voor CJP. Geen korting voor kinderen, excuus, jongeren, want ja, die twee brugklassers zijn al 12. Is deze voorstelling gemaakt voor kinderen? Nee. Ze is gemaakt voor de nieuwsgierige, open kijker, voor…
Zou het dan toch gebeuren? Zou de droom van Liesbeth Coltof echt uitkomen? 36 jaar lang maakte ze theater waarin de leeftijd van het publiek geen rol speelde. Zaterdag 6 oktober kreeg ze uit handen van Hedy d’Ancona de Oeuvreprijs uitgereikt van de vereniging van schouwburgdirecteuren (VSCD). Daarmee streeft ze Ivo van Hove voorbij. De internationaal doorgebroken leider van het…
De kans dat je in een museum geholpen wordt door iemand die daar onbetaald, puur voor haar lol staat, is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen. Dit geldt vooral voor museumwinkels, museumcafés en garderobes, kortom, alles wat met commerciële activiteiten en bedrijfsvoering te maken heeft. Dit blijkt uit een nader onderzoek van de tamelijk juichende cijfers over 2017, die de Museumvereniging…
Opa vertelt. In 1989 koos een commissie van deskundigen voor een andere theaterkoers in mijn stad, Utrecht. Het net opgekomen festival Theater aan de Werf zou meer geld krijgen, het margetheater zou uit ’t Hoogt verdwijnen en de rest zou met minder dagen programmeren voor de nieuwkomer moeten gaan zorgen. Toen gingen we de straat op tegen de zogenaamde ‘festivalisering’,…
Er worden meer opera’s en klassieke concerten aangeboden in de Nederlandse schouwburgen en concertzalen. Ook werd er meer theater aangeboden voor de jeugd. Mooie ontwikkelingen, maar de stijging in het aanbod (3 procent) leidde niet direct tot een evenredige stijging in het publiek. Dat nam met slechts 1 procent toe. Het aantal toeschouwers voor toneel en cabaret daalde zelfs. Daarom…
Donderdag 17 mei opent SPRING Performing Arts Festival in Utrecht met o.a. Sic Transit Gloria Mundi van Dries Verhoeven en to come (extended) van Mette Ingvartsen. In tien dagen zijn er ruim vijfentwintig internationale dans- en theaterproducties, installaties en performance werken in de publieke ruimte en stedelijke omgeving te zien. Een week eerder oogt festivaldirecteur Rainer Hofmann ontspannen. ‘Tot nu…
‘Als Mohammed niet naar de berg komt, komt de berg naar Mohammed’, dachten ze bij Operadagen Rotterdam. Eerder dit jaar al gaf de in Enschede gevestigde Nederlandse Reisopera een perspresentatie in Carré. Dit keer togen de Rotterdammers naar de hoofdstad. Artistiek directeur Guy Coolen en dramaturg Tobias Kokkelmans vertelden een select clubje journalisten wat het publiek van 18-27 mei te wachten…
Vandaag komt de Raad voor Cultuur met een van de minder sterke adviezen in zijn bestaan. Het hoogste culturele adviescollege van Nederland toonde eerder dit seizoen visie, leiderschap en durf met de ‘Verkenning’ en het ‘Sectoradvies Muziek‘. De verkenning pleitte voor een omkering van de subsidiestromen, waarbij stedelijke regio’s het initiatief zouden krijgen. In het advies voor de muzieksector brak…
Nu we het toch over diversiteit hebben: binnen het dominant blanke theaterpubliek zit het ook vol met bubbels. Zo heb ik het de afgelopen twee weken maar eens op me laten inwerken hoe weinig overlap er zit tussen het publiek van de twee kunsttheaters in mijn stad, Utrecht. Althans: ik heb me even soort van ondergedompeld in de wereld van…
Half september valt de beslissing officieel, maar achter de schermen is zij al genomen. Nederland krijgt een hele kleine culturele basisinfrastructuur voor de podiumkunsten, en een heel erg groot fonds waar iedereen die toneel, dans, mime of muziek wil maken bij moet aankloppen. Ik heb de afgelopen tijd wat rondgevraagd, en dat wordt het dus. Zo kan de politiek geen…
Radio Kunststof is één van de succesvolste programma’s in de vroege avond op onze landelijke rampenzender Radio 1. Dat succes komt deels door de mooie formule: een lang gesprek met een meer of minder bekend figuur uit de kunst- en mediahoek. Veel belangrijker reden voor dat succes is echter het uitzendtijdstip. Tussen zeven en acht uur ’s avonds zitten heel…
Een van de hoogtepunten van het jaar is altijd de presentatie van ‘de cijfers’ door de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD). Die zijn namelijk onverminderd positief. Al jaren. En dus is het al jaren een uitdaging om uit te zoeken waarom die positieve cijfers zo lastig te rijmen zijn met het beeld van de werkelijkheid. Dat helemaal niet zo…
In de Volkskrant van 8 mei 2017 laat Sarah Sluimer zich gaan. De opiniemaakster (voor onder meer Volkskrant en De Correspondent) was voorheen theatermaker en vraagt zich nu hardop af waarom ze een beetje klaar is met het theater. Want dat schrijft ze feitelijk op. Ik citeer: ‘Ik ademde theater. Ik vrat voorstellingen en was ervan overtuigd dat wat daar,…
Het twee uur durende heldenepos Until Our Hearts Stop van Meg Stuart, dat deze week in de Rotterdamse Schouwburg te zien is, doet niet aan een dramatische opbouw volgens de regels van de Poetica van Aristoteles. We weten niet wie die mensen zijn daar op het toneel. Ze lijken ook geen speciale opdracht meegekregen te hebben, al worden ze duidelijk…
Dit verhaal schreef ik in 2003, naar aanleiding van het verschijnen van een groot historisch onderzoek naar het schouwburgbezoek. Ik keer er vaak naar terug, dit onderzoek. Omdat het me met beide benen op de grond houdt tijdens het schreeuwen om cultuur. En omdat het de noodzaak onderstreept om het systeem toch maar eens grondig te herzien. ‘Niets zo constant…
Dit stuk gaat me heel veel vrienden kosten, maar het moet er even uit. Het gaat namelijk slecht met de toneelsector. En ik zie steeds beter waar dat aan ligt. En dat is nu eens niet Halbe Zijlstra. Of de VVD, of de bevolking, of Nederland in het algemeen, dan wel de tijdgeest. En het ligt ook niet aan Netflix…
Het is een nieuwe en belangrijke trend binnen de programmering van internationale dans- en performance festivals in Nederland: niet alleen relevant werk van internationale choreografen tonen, maar ook uitdrukkelijk aandacht besteden aan dansmakers verbonden met de Nederlandse danspraktijk. Spring Utrecht opende in mei met Nicole Beutler en sloot af met Jan Martens, terwijl tijdens Julidans Pere Faura de spits mocht afbijten met sin baile no hay paraíso (no dance, no paradise).
Een week geleden presenteerden de schouwburgen aangesloten bij de VSCD tijdens het jaarlijkse congres mooie cijfers. Het aantal voorstellingen daalde weliswaar, maar de gemiddelde zaalbezetting was andermaal gestegen. Menigeen in de sector fronste de wenkbrauwen, en na enig narekenen kwam Wijbrand Schaap na aanvankelijk positief nieuws tot de conclusie dat het helemaal niet zo goed gaat met de podiumkunsten. En ook op dat bericht is weer kritiek mogelijk; de VSCD omvat niet alle theaters, sommige zijn gefuseerd etc. Weer een dag later legde Jeffrey Meulman in zijn blog de vinger op de zere plek:
Het zal aan mijn onverwoestbare humeur hebben gelegen, en aan de diepe behoefte om nu eens eindelijk goed nieuws te brengen over de culturele sector, maar ik had het dus fout. Dinsdag meldde ik dat de podiumkunsten er weer bovenop aan het komen waren, na de draconische bezuinigingen van Halbe Zijlstra, maar dat is dus niet zo. Hoe graag de sector zelf ook graag wil dat het goed gaat, de cijfers spreken het keer op keer weer tegen.
De Vereniging van Schouwburg en Concertgebouw Directies heeft ons allemaal toch weer een beetje in het ootje genomen. Met een heuse infographic nog wel. Maar, zoals dat gaat met infographics: je kunt er nog zoveel vrolijke kleurtjes en kreetjes in zetten, en onderop zelfs ‘Bravo!’ en ‘Applaus!’roepen, de cijfers zelf liegen niet, ook al presenteer je ze net even iets anders dan vorig jaar.
Op maandag 23 en dinsdag 24 mei vergaderde de VSCD, en was in de Nijmeegse Concertzaal De Vereeniging het Congres Podiumkunsten aan de gang (@congresPK). Ik ging er kijken en ontdekte wat nieuwe dingen.
Er is het nodige veranderd in het Nederlandse theater, sinds het begin van deze eeuw. Ergens rond het jaar 2000 was ik te gast op een bijeenkomst van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouw Directeuren, en het was een bizarre ervaring. Ik bevond me tussen een gezelschap dat het best te omschrijven was als een herenclub, waarbij het aantal omhooggevallen gemeenteambtenaren het aantal artistiek bevlogen theaterliefhebbers oversteeg.
Nu, 16 jaar later,
Nederlands 
English (UK) 
Français
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.