Martine Dekker (Cinedans): ‘De nieuwe generatie houdt zich helemaal niet aan de afbakening tussen de kunsten. Dat is voor een festival als Cinedans heel leuk en interessant.’

Cinedans bestaat sinds 2003. Destijds was het nog een enkele avond, onderdeel van het Amsterdamse festival Julidans. Al vrij snel groeide het uit tot iets groters. Volgens Martine Dekker, sinds de editie van 2011 betrokken bij het festival, was dat te danken aan het overweldigende aanbod van dansfilms: ‘Vanaf de tweede editie werden filmmakers uitgenodigd om films in te zenden, en daarna is er ook gelijk een competitie ontstaan. Daardoor hebben we sinds die eerste editie een geweldig archief opgebouwd aan dansfilms, documentaires en shorts. Alleen dat is al buitengewoon waardevol.’

We zijn uiteindelijk los verder gegaan van Julidans omdat het heel moeilijk was om tegen de live performances aan te concurreren. Het botste op een bepaalde manier. In 2010 is Cinedans echt helemaal apart georganiseerd. In de Balie was dat.’

Technische eisen

In 2013 verhuisde het festival van De Balie naar Eye. ‘De Balie is toch meer een debatcentrum dan een filmfestivallocatie. Omdat we met verschillende filmformaten werkten was het technisch ook niet toereikend. We werken met een enorm divers aanbod, en dat betekent dat er voor de vertoning van de ene film veel meer technische eisen zijn, dan voor de andere.’

In Eye kwam het festival beter tot zijn recht. ‘We kwamen hier wel opeens voor hele andere uitdagingen te staan. De technische standaard is hier heel hoog. Dat streven we zelf ook na, maar hier hebben ze ook de menskracht en de middelen om die hoge standaard te zetten. We werken sindsdien ook met een technisch producent. Nu verloopt technisch 99 procent van de vertoningen perfect.’

Volgens Dekker zijn filmmakers ook blij met deze locatie: ‘Ze komen graag naar dit festival toe omdat ze hier de best mogelijke projectieomstandigheden hebben.’

Sinds Martine Dekker de scepter over het festival voert is gekozen voor een nieuwe vorm, waarbij het festival het ene jaar zich vooral toelegt op nederlandse makers en opleidingen, terwijl om het andere jaar het festival groots uitpakt. In 2018 vindt er zo’n grootse editie plaats.

Virtual Reality

Naast het presenteren van films, omvat het programma lezingen, presentaties en ‘labs’, waarin onderzoek naar dans en film centraal staat. Die labs komen weer voort uit de samenwerking die Cinedans heeft opgezet met allerlei opleidingen en instellingen op het gebied van film en dans.

In 2018 stond het Lab in het teken van Virtual Reality. het leverde een aantal fascinerende dingen op, zoals een toepassing die je echt dwingt om als een danser te bewegen, op aanwijzing van de computer, die je vertelt dat je objecten die op je afvliegen in VR moet ontwijken, beschermen of juist omarmen. Dat lab werd vooral bezocht door choreografen en dansers, en een enkele gefascineerde toeschouwer.

Is Cinedans een makersfestival of een publieksfestival?

‘We presenteren de makers aan het publiek. Zonder makers geen publiek, en vice versa. Natuurlijk komen makers hier ook naar elkaars werk kijken. Zoals in elke sector houden makers elkaar goed in de gaten. We proberen die uitwisseling te faciliteren, maar we willen ook de dansfilm in al zijn breedheid tonen aan het publiek.’

Algemeen publiek

‘Dat is ook het goede geweest aan die stap hier naar Eye, omdat er heel veel ‘algemeen’ publiek, dat gewoon naar Eye komt omdat ze breed geïnteresseerd zijn in film. Het zijn ook mensen die een risico durven te nemen, en dat merken wij.’

Hoe merk je dat?

‘De eerste keer dat we hier stonden kwamen hele groepen binnen, die vroegen wat er te doen was. Zo konden wij ons hele programma onder de aandacht brengen. We hebben ook vaak gratis programmering zodat mensen een idee kunnen krijgen van wat ze kunnen verwachten van dansfilm.’

Worden er wel genoeg dansfilms gemaakt om elk jaar een dansfilmfestival te maken?

‘Wij hebben deze editie uit 724 inzendingen van over de hele wereld een selectie gemaakt van 52 dansfilms. Omdat de internationale Cinedans dansfilmprijzen, de hoogste in de sector, om het jaar worden uitgereikt is de entry call langer open en ontvangen we meer films en kunnen we een scherpe keuze maken. Er is een hele ontwikkeling gaande, niet alleen in de film, maar in alle kunsten: er ontstaan mengvormen. De generatie die nu van de academies afkomt, houdt zich helemaal niet aan de afbakening tussen de kunsten. Dat is voor een festival als Cinedans heel leuk en interessant. Helemaal interessant is de dansfilm als er een werkelijke synergie is tussen dans en film.’

Community

‘Dansperformance kan live heel mooi zijn en hele mooie spanningsopbouw hebben, maar die kan niet altijd één op één vertaald worden naar film. Er moet een goed doordacht filmisch plan achter zitten om dat goed op film vast te leggen.’

‘De toeschouwer in de filmzaal heeft een heel andere verwachting dan iemand die in de zaal een live performance meemaakt. Makers zijn zich daar veel beter van bewust. Maar verder is het verschijnsel ‘dansfilm’ natuurlijk enorm breed en rekbaar.’

Zit het hier altijd vol?

‘Het zit niet altijd vol. Je hebt programma’s die heel goed lopen, en programma’s die minder goed lopen. Daar is geen peil op te trekken. We hebben weleens een community-project gedaan hier in Amsterdam Noord, met linedancers. Ik ben wel van de community, en dat iedereen kan dansen en iedereen kan filmen. Daar wil ik meer mee gaan doen. Maar bij dat project zat de hele zaal vol met Linedancers uit Amsterdam Noord, de Blue Move Dancers. Bij hun eigen film en films over linedance. Zo hebben we ook films over Flamenco of Urban Dance. Vorig jaar hadden we een zaal vol met Tangodansers. Op die avond heb ik heel veel geleerd over wat er speelt in de Nederlandse tangowereld. Ik wist bijvoorbeeld niet dat er hele grote verschillen zijn tussen Utrecht en Amsterdam. Maar die zijn er dus.’