Het is best durven. Dat je een klassieker uit de Italiaanse opera pakt en die voorziet van een ‘oerversie’. Ik ken een klein legertje militante operacritici dat daar het liefst gewapenderhand tegen ten strijde zou trekken. Als dat dan ook nog eens uit Iran afkomstig is, heb je al gauw de poppen aan het dansen.
Om maar gelijk de eerste spanning uit de lucht te halen: Turan Dokht, gisteravond gespeeld in het Muziekgebouw, haalt het niet bij Turandot van Puccini. Daarvoor is die klassieker ook te veel ingebed in ons genoom. Die negentiende-eeuwse opera heeft alles wat je nodig hebt om het breedst mogelijke publiek tot tranen te roeren, en ook nog eens muziektechnisch op de punt van de stoel te zetten. Dat het libretto is gebaseerd op een middeleeuws Perzisch sprookje, is dan jammer voor de Perzen. Die vermaledijde Italiaan heeft het ook nog eens overgezet naar China, of all places.
Geboeid
Toch heb ik woensdagavond anderhalf uur tamelijk geboeid zitten kijken, maar vooral luisteren naar de Iraanse versie van de opera. Miranda Lakerveld, die wel vaker dit soort archeologisch operawerk doet, heeft een buitengewoon interessant ensemble bij elkaar gekregen en de componiste, Aftab Darwishi, is daar een heel belangrijk element van.
Zij voorzag het oorspronkelijke sprookje, dat wat mystieker is dan de van Puccini bekende versie, van muziek die een mix is van traditionele Iraanse instrumentatie, volkse zangklanken en westerse melodieën. Dat is zonder meer spannend en levert een muzikale tocht op langs tien eeuwen geschiedenis en tienduizend kilometer zijderoute.
Lef
Dat het acteren van de buitengewoon innemende zangeressen en die ene zanger niet echt het afstudeerniveau van de Toneelacademie van Maastricht haalt, is niet eens zo erg. Hier telt de ambitie en de overtuiging. En de liefde. Die boycots overwint.
Het grootste lef toont de componiste tegen het einde, wanneer ze een paar maten Puccini rechtstreeks citeert. Dan hoor je opeens die melodie die iedereen standaard tot janken brengt, al zullen veel ooms die het tijdens de afwas zingen niet doorhebben dat dat uit Turandot afkomstig is. Het is een mooie ode, uitgevoerd door een ensemble dat niet over Puccini heen wil plassen, maar er een klein juweeltje naast wil zetten. Dat is ze – dankzij die bescheidenheid – gelukt.
Goed om te weten
Nederlands 
English (UK) 
Français 
