Ga naar de inhoud

recensie

Griet Op de Beecks MONA blaast je omver op Festival Boulevard #TFBoulevard

Nee, deze zinnen zitten niet in de theatermonoloog Mona van Griet Op de Beeck, maar vatten de bestseller Kom hier dat ik u kus (28 drukken in krap twee jaar) mooi samen. Het eerste deel bewerkte Op de Beeck tot een van de indrukwekkendste voorstellingen van Festival Boulevard. We zien de zin van de negenjarige Mona wél als decor, compleet… 

Scenefoto de fietsendief, Johan petit. Bart van Nuffelen, Foto: Kurt van der Elst

‘Fietsendief’: Vorige-eeuws Vlaams vormingstheater op Festival Boulevard #tfboulevard

Ooit was er die film, Ladri di Biciclette, Fietsendieven in het Nederlands. De Italiaanse regisseur Vittorio de Sica vestigde er in 1948 een totaal nieuwe filmstroming mee: het neo-realisme. Amateur-acteurs speelden zo’n beetje hun eigen leven aan de onderkant van de sociale ladder. Betrokken, bevlogen, rauw en confronterend, zeker in die tijd. Kleine mensen, gevangen in de spiraal van sociaal… 

Jeroen Bosch: Tuin der lusten triptiek.

Meesterwerk Jeroen Bosch domineert opening Festival Boulevard #tfboulevard

Drie ton per jaar erbij is reden voor een feestje. Maar Viktorien van Hulst, voor het tweede jaar aan het roer van het Bossche Theaterfestival Boulevard, moest zich in haar openingswoordje inhouden. Omdat het subsidiërende Fonds Podiumkunsten een groot aantal goed presterende collega-instellingen ondanks een positieve beoordeling geen geld geeft, overstijgt het leed in de podiumkunsten de vreugde. Verscheurdheid heet dat.… 

Foto 1. Betty-Woodman-LIVERPOOL-FOUNTAIN-artwork-in-public-space-2016

Liverpool Biënnale: een grabbelton die af en toe tot verwondering leidt

“Things happen, and then they happen again, but not the same way, not quite; such is the logic of the biennial. And then there are things which have never happened before, and which happen now and in a time that seems somehow out of time, or takes our “now” out with it.” [hints]“Dingen gebeuren, en dan gebeuren ze weer, maar niet… 

Poubelle, fragment van omslag

Poubelle van Pieter Waterdrinker: MH17 en de stank van Europa

Nederland herdenkt deze maand de ramp met de MH17. Twee jaar na dato is de schuldvraag nog steeds niet eenduidig beantwoord. De hoofdpersoon van Pieter Waterdrinkers roman Poubelle heeft daar minder moeite mee: die houdt vooral zichzelf verantwoordelijk. Een gesprek met correspondent-romancier Waterdrinker: over de moderne Europese geschiedenis, de Russische mentaliteit, de Grote Literatuur en de stront van het hedendaagse Europa.

Akram Khan Until the Lions © Jean Louis Fernandez

Akram Khan’s ‘Until the Lions’ sleept je mee door grenzen heen #HF16

Al bij binnenkomst in het Ketelhuis van de Amsterdamse Westergasfabriek neemt een donker dreunende toon je op in de mistige, ietwat onheilspellende sfeer van ‘Until the Lions’ van Akram Khan Company. Een enorme schijf uit een boomstam, met grillige jaarringen en barsten, zal het toneel worden van een mythische strijd. Inzet is het menselijk lichaam: zwak, sterk, mannelijk, vrouwelijk. Grenzen zullen sneuvelen.

Ronkende, beukende bigband overdondert met conspiracies #hf16

Een bigband, een tikkende klok, samenzweringstheorieën en twaalftonigheid. Mix dat in een theatrale setting en het kan gierend uit de bocht vliegen. Toch weet componist Darcy James Argue er een stuwend en enerverend geheel van te maken, met hulp van regisseur Isaac Butler en filmmaker Peter Nigrihi.

Wunderbaum stuurt je met een glimlach de nacht in #HF16

Het Holland Festival zet dit jaar het Rotterdamse theatercollectief Wunderbaum in de spotlights met de herneming van ‘De komst van Xia’, premières van  ‘Privacy’ en ‘The Future of Sex’ en de film ‘Stop acting now’. Wunderbaum sluit met deze film hun vierjarige project ‘The New Forest’ af, een ‘Platform voor maatschappelijke verandering’, aldus Wunderbaum, ‘The New Forest verbeeldt de transitie en werpt een… 

Mark Haddon: ‘Zonder dood is er geen fictie, noch enige waarde in het bestaan’

Het ging allesbehalve vanzelf, het schrijven van zijn verhalenbundel De pier stort in. Mark Haddon, beroemd geworden met Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht, gaan romans een stuk gemakkelijker af. ‘Ik probeer al heel lang korte verhalen te schrijven, en ik wist dat ik ertoe in staat moest zijn, maar het lukte nooit. Het was als een… 

Courage Conny Janssen Danst

COURAGE van Conny Janssen Danst toont een heerlijke nieuwe wereld

Je hoeft helemaal niet naar Terschelling voor een sfeervolle locatievoorstelling. COURAGE van Conny Janssen Danst is een spannende beleving op een totally, totally verwaarloosde plek.

In de jaren tachtig begon ze met choreografie bij Djazzex, jaren later trad ze op voor Obama. Nu staat Conny Janssen (interview hier) met haar ensemble in de Ferro Dome. Een aftandse locatie waar je van buitenaf niet veel van verwacht. De plannen om er een Rotterdamse Heineken Music Hall van te maken zijn volgens het AD geannuleerd. Het lijkt of de stad Rotterdam tegen Conny heeft gezegd: hier heb je een plek waar wij niets mee kunnen, doe jij er wat mee. Dut lukte haar wonderwel: de hele industriële entourage heeft dankzij een creatieve aanpak een underground-uitstraling meegekregen.

Hoewel gedateerd, maakt Pina Bausch’ Nelken nog steeds indruk op #HF16

Zo vanaf rij negen is het net alsof je zelf tot aan je knieën in de anjers staat. De hoofden van het publiek voor mij gaan geruisloos over in een woud van stelen bekroond met roze, waar doorheen dansers als langbenige kippen voorzichtig heen en weer stappen.

De vondst is geweldig: Nelken van Pina Bausch toont het paradijs als een plek waar je voorzichtig moet zijn, anders gaat het fout. De anjers dwingen de dansers tot omzichtigheid. Je gaat er als toeschouwer in mee, zonder dat meteen alle onderliggende gedachtegangen tot je doordringen.

Melancholia-Bryony-Dwyer-junges-theater-basel-©-Sandra-Then

Alle 18 zwartgallig: Melancholia is concert voor zure oude mannen #HF16

We gaan er allemaal aan! Die zekerheid hebben we alvast binnen. En sinds het begin van de mensheid weet iedere nieuwe generatie steevast dat het hun nu gaat overkomen. Immers: hun opvolgers hebben nog nooit zo nergens voor gedeugd als de jeugd van tegenwoordig. Leuk uitgangspunt voor een concert, dacht de Duitse regisseur Sebastian Nübling[hints]Nuling was vorig jaar te gast in het Holland Festival met een bewerking van Hebbels toneelstuk Nibelungen, lees hier de recensie en een interview.[/hints], goed idee om te programmeren, dacht het Holland Festival. Ik vraag me serieus af, waarom.

‘Theatre of the World’ (2): een eiland dat op grote afstand blijft. #hf16

Maarten Baanders zag een opera die een eiland bleef. Een allesweter was Athanasius Kircher (1602 – 1680). Geen enkel verschijnsel in het universum kon zich aan zijn onderzoeksdrift onttrekken. Een universeel geleerde was hij, maar ook een fantast. Vandaar dat hij niet meetelt in de wetenschap. Maar voor een groteske opera kun je je bijna geen aantrekkelijker hoofdpersoon voorstellen. Louis… 

Theatre of The World (1): Vormgeving door Quay Brothers smaakt naar meer #hf16

Carré is door zijn geschiedenis en programmering een vreemde eend in de Holland Festival-bijt. Voor volgend jaar staan een boksmemorial, Toneelgroep Amsterdam en Ali B geprogrammeerd. Het zaagsel voor dressuurpaarden lijkt nooit heel ver weg. Het lijkt niet de meest voor de hand liggende plaats voor een postmoderne opera, of liever: een groteske in negen scenes. Maar nu staat hij er dan: Theatre of the World. Een gebeurtenis, zo groot, dat we er twee recensies  en een interview aan wijden.

Helen Westerik gaat in op de vormgeving van deze opera.

Dit is meer dan een recensie van de opening van het Holland Festival

Zaterdag 4 juni 2016 was ik aanwezig bij de koninklijke opening van het Holland Festival en ik kon er geen recensie over schrijven, want ik zat op de voorste rij van de Amsterdamse Stadsschouwburg. Omdat het podium verhoogd was, keek ik tegen een zwarte muur aan, waarboven alleen de voorste acteurs zichtbaar waren. De achterste en onderste helft van het toneelbeeld waren mij volledig ontgaan.

Ik schreef dat op, en het Holland Festival stelde mij ruimhartig in de gelegenheid om de voorstelling nog een keer te gaan zien, vanaf een betere plek. Tegelijk vertelde de organisatie dat de eerste drie rijen van de Stadsschouwburg bij deze voorstelling zouden worden gecompenseerd. Ik ging dus nog een keer naar Amsterdam, op maandag 6 juni.

Voorafgaand aan de voorstelling, tijdens het niet eten van een zwartverbrande hamburger in schouwburgrestaurant Stanislavski, hoorde ik van de keurige mensen aan het tafeltje naast mij dat de voorste stoelen tegen scherp gereduceerd tarief werden aangeboden, en dat mensen zoals zij die al een kaartje hadden gekocht de keuze hadden om dus een deel van het geld terug te krijgen of op de wachtlijst te gaan staan voor een plek met betere zichtlijnen. Of het hun uiteindelijk gelukt is een van de plekken met beter zicht te bemachtigen, weet ik niet. De voorstelling

Dit is geen recensie van de opening van het Holland Festival (HF16)

Je kunt dus te dicht bij een kunstwerk komen. Ik weet niet eens of het echt voor schilderijen geldt, dat er giftige dampen uit op kunnen stijgen, zoals sommigen beweren, maar het geldt zeker voor theaterkunst. Tijdens de opening van het Holland Festival 2016 zat ik op de eerste rij van de Amsterdamse Stadsschouwburg. Normaal al niet de beste plek voor wie een beetje overzicht wil houden over wat er op het toneel gebeurt. Voor de gelegenheid van ‘Die Stunde da wir nichts voneinander wussten’ was het toneel ook nog eens een halve meter verhoogd, waardoor ik voor ongeveer vier-vijfde van de tijd naar over een lichtrail stuiterende acteurshoofden heb zitten kijken.

Louis Andriessen: ‘Ik heb nog nooit een nieuwe klank gevonden’

Voor Theatre of the World, zijn vijfde avondvullende opera, liet Louis Andriessen (1939) zich inspireren door de Jezuïtische wetenschapper Athanasius Kircher (1601-1680). Hij was de laatste renaissance-man, iemand die alles kon en alles wist. Kircher schreef boeken vol over de meest uiteenlopende onderwerpen, van de betekenis van hiëroglyfen tot vulkanologie en muziekinstrumenten aan toe. Hij ontwierp zelfs een kattenpiano, vanuit de gedachte dat elke kat op een andere toonhoogte gilt als je op zijn staart trapt. Na zijn dood raakte Kircher als charlatan in diskrediet.

Onbruikbaar voor de wetenschap vormt hij echter gefundenes Fressen voor een componist als Andriessen, die graag de grenzen opzoekt tussen realiteit en fictie. Zijn opera Writing to Vermeer (1999) is gebaseerd op fictieve brieven aan de Delftse schilder; Rosa, a Horse Drama (1994) gaat over de moord op een componist, die onderdeel zou vormen van een samenzwering tegen de muziek.

Voices Outside The Echo Chamber: zulke exposities hebben we nodig

Een tentoonstelling die onze blik op migratie en migranten centraal stelt, ons migratiebeleid kritisch bejegent, maar niet in makkelijk pamflettisme vervalt, dat is ‘Voices outside the echo chamber’. Vrijdag 29 april opende in de Tolhuistuin de expositie “Voices outside the echo chamber“– een expositie van Framer Framed, de Amsterdamse organisatie die al jaren de beeldtaal in onze kunsten bevraagt en becommentarieert. Immers,… 

Maarten Ornstein Foto- ©Foppe Schut 2014

Voor wat, hoort wat: Maarten Ornstein schreef een liedje voor ons! #tegendebakker

‘Schrijf dáár nou eens over!’ Hoe vaak ik dat als cultuurjournalist niet te horen of te lezen heb gekregen. Van heel goede en interessante mensen natuurlijk. Mensen die prachtige dingen maken, ook nog eens. Maar ook mensen die ervan uitgaan dat ik als schrijver op een website dan ook direct op de trein stap naar een uithoek van het land… 

Toch zonde van die critici! 1 reden om de nieuwe Boekman aan te schaffen.

Is er een reden om het tijdschrift ‘Boekman 106′ aan te schaffen? Voor mij wel, al zou ik een tijdschrift dat beweert hét Nederlandse forum voor kunst, cultuur en beleid te zijn, direct in de vuilcontainer moeten werpen wegens getoonde arrogantie. Hoe kun je immers, met een oplage van slechts 1400 exemplaren, en vier keer per jaar verschijnend, jezelf zo’n… 

Erik Voermans ‘Van Andriessen tot Zappa’: enthousiasmerend pleidooi voor elitaire muziek

Erik Voermans (1958) is zo iemand die opschrijft wat je zelf denkt, maar nooit publiekelijk zou ventileren. De muziekredacteur van Het Parool poseert graag als je argeloze buurjongen, die met verbazing naar de muziekwereld kijkt. Neem het fenomeen opera: ‘Dat is als iemand met een mes in zijn taas een half uur loopt te zingen dat hij doodgaat.’ Als hij… 

Muziekjournalist Erik Voermans: ‘Ik blijf componisten interviewen of ze willen of niet’

Op 4 februari werd het nieuwste boek van muziekjournalist en musicoloog Erik Voermans gepresenteerd: Van Andriessen tot Zappa. Na vijfentwintig jaar schrijven voor Het Parool heeft Voermans zijn gesprekken met de grootheden van de modern-klassieke muziek gebundeld in een chique uitgave. De gedetailleerde tekeningen van Paul van der Steen inspireren tot luisteren naar de besproken muziek. De presentatie in de Grote Zaal van het Muziekgebouw… 

De Vriend vertrekt bij Orkest van het Oosten, voormalig chef Van Zweden nieuwe baas New York Philharmonic

Het gebeurt niet vaak dat Norman Lebrecht, auteur van het wereldwijd veel gelezen blog Slipped Disc, twee dagen op rij aandacht besteedt aan dirigenten van het Orkest van het Oosten. Eerst over het vertrek van chef-dirigent Jan Willem de Vriend, daarna over de benoeming van voormalig chef-dirigent Jaap van Zweden bij het wereldberoemde New York Philharmonic. Uiteraard bracht Lebrecht beide… 

connie palmen

Een zaterdagavond met Connie Palmen, Adriaan van Dis en Socrates. #wu16, #wn16

De volgende keer zitten we met 10 mensen in de rij voor een hotseat, 100 online kijkers en tientallen live toeschouwers in de foyer. Dat hoop ik tenminste, want dan heeft het experimenteren met nieuwe vormen, apps en apparaten natuurlijk pas zin. Tijdens de tweede Winternachtenavond, zaterdag 16 januari in het Theater aan het Spui, hadden we iets minder kijkers dan… 

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands