Terwijl het rommelt in de Amsterdamse dans- en performancewereld vanwege een totaal gebrek aan degelijke ondersteuning van ontwikkeling en experiment (zie Alarmbrief), toont choreograaf Ola Maciejewska dit weekend het indrukwekkende Bombyx Mori bij Veem House of Performance. Maciejewska is een mooi voorbeeld van een talentvolle maker die vanwege het afbrokkelende kunstklimaat in Nederland de wijk heeft genomen naar elders. Na…
Die tien miljoen is officieel binnen. De kunstwereld doet zijn best dankbaar te klinken. De werkgevers in de podiumkunsten, verzameld in de NAPK, hebben Bussemaker een bedankje gestuurd. Omdat ze niet 300 miljoen bezuinigt op cultuur, maar slechts 290 miljoen. Het extra geld dat vorig jaar bij elkaar geharkt werd door verschillende lobbyisten en partijen is nu verankerd in de…
Vacature: Adviseurs eenmalige subsidies – Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) Per 1 maart 2017 Het Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) investeert in kunst die het leven in de stad verrijkt. Het AFK verstrekt subsidies aan kunstenaars en culturele organisaties, jaagt innovatie aan en stimuleert de kwaliteit, dynamiek en pluriformiteit van de Amsterdamse kunst. Het AFK ondersteunt zowel het experiment…
Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) zoekt per 1-1-2017 een lid voor de Raad van Toezicht Het AFK investeert in kunst die het leven in de stad verrijkt. Het AFK verstrekt subsidies aan kunstenaars en culturele organisaties, jaagt innovatie aan en stimuleert de kwaliteit, dynamiek en pluriformiteit van de Amsterdamse kunst. Het AFK ondersteunt zowel het experiment als bewezen kwaliteit,…
‘We zijn destijds, onder invloed van de populisten, wellicht te ver gegaan in onze aanval op de kunstsubsidies.’ Dat verklaarde Jeroen Hatenboer, VVD’er en cultuurwethouder van de gemeente Enschede, tijdens het jaarlijkse Paradisodebat aan het einde van de Uitmarkt 2016. In het kader van de sorrycampagne van het huidige kabinet best een interessant voetnootje, en helemaal passend in de komende…
De wereld verandert nogal en het is fijn als kunstenaars daar iets mee doen. Festival Boulevard biedt gelegenheid aan Lizzy Timmers om een poging te wagen. Die poging, uitgevoerd in een wat verlopen cultureel centrum in een heuse Bossche krachtwijk, mag er zijn. Terugkeerturk heet deze semidocumentaire voorstelling. Timmers heeft zich verdiept in jonge, hoogopgeleide, goed ingeburgerde Turken die Nederland…
Veruit een van de meest indrukwekkende theaterervaringen van mijn leven maakte ik vrijdag 5 augustus 2016 mee. Ik was te gast bij ‘Zvizdal – Tsjernobyl so far, so close’ van het Vlaamse gezelschap Berlin, in coproductie met Het Zuidelijk Toneel. Ik zag deze ‘documentaire installatie’ in een lege fabriekshal in Den Bosch, waar het werk een prachtig rustpunt vormt in…
“Things happen, and then they happen again, but not the same way, not quite; such is the logic of the biennial. And then there are things which have never happened before, and which happen now and in a time that seems somehow out of time, or takes our “now” out with it.” [hints]“Dingen gebeuren, en dan gebeuren ze weer, maar niet…
Het Fonds Podiumkunsten maakte de toekenningen voor de periode 2017-2020 bekend. Wat betekent dat voor de danssector? Pluriformiteit en ‘doorbloeding’. Terwijl iedereen met vakantie is, maakt het Fonds Podiumkunsten de subsidietoekenningen voor de podiumkunsten voor de periode 2017-2020 bekend. En het werd nog eens onderstreept: het fonds heeft te maken met een eerder ingezette budgetvermindering van dertig procent. Dat zou…
De gevolgen van de kunstbezuinigingen door het vorige kabinet worden eindelijk duidelijk. Het Fonds Podiumkunsten maakte vandaag de winnaars en verliezers bekend van de slag om de vierjarige subsidies. Vanaf 2017 zal de Nederlandse kunstwereld een stuk kleiner, schraler en armer zijn dan tot 2013 het geval was. Grote namen zijn verdwenen, tradities afgebroken, terwijl wat er nieuw is een uiterst onzeker bestaan tegemoet gaat.
In de Kunsthal in Rotterdam is een grote overzichtstentoonstelling van het werk van Fernando Botero (1932) te zien, onder de titel Botero: Celebrate Life! De drukte van de opening van zo’n tentoonstelling kost hem energie, maar gek genoeg put schilderen hem nooit uit, vertelt hij in zijn atelier in Monaco. ‘Ik heb nooit iets ervaren wat vervullender is dan schilderen of beeldhouwen. Schilderen haalt je uit de dagelijkse realiteit. Je vergeet je lichaam – zelfs je bestaan. Het is intens, maar tijdens het schilderen voel ik geen enkele vermoeidheid, ook na zeven of acht uur werken niet. Terwijl ik op een cocktailparty al na een halfuur doodop ben.’
In onze participatiesamenleving is Community Art ‘hip, hot & happening’. Er zijn dan ook veel projecten en initiatieven die amateurs en professionals samenbrengen. Gelukkig maar, want hoe breder kunstuitoefening en -beleving gedeeld en gedragen worden door zoveel mogelijk mensen, hoe mooier de wereld wordt, vind ik dus.
Zo vanaf rij negen is het net alsof je zelf tot aan je knieën in de anjers staat. De hoofden van het publiek voor mij gaan geruisloos over in een woud van stelen bekroond met roze, waar doorheen dansers als langbenige kippen voorzichtig heen en weer stappen.
De vondst is geweldig: Nelken van Pina Bausch toont het paradijs als een plek waar je voorzichtig moet zijn, anders gaat het fout. De anjers dwingen de dansers tot omzichtigheid. Je gaat er als toeschouwer in mee, zonder dat meteen alle onderliggende gedachtegangen tot je doordringen.
De Oostenrijkse politicus Jörg Haider bestempelde haar werk als Weltkatzenmusik. Toen zijn extreemrechtse Freiheitliche Partei Österreichs in 2000 toetrad tot de regering, leidde dit tot massaprotesten. Tijdens een zo’n bijeenkomst laakte Olga Neuwirth (Graz, 1968) onder de titel ‘Ich lass mich nicht wegjodeln’ diens anti-intellectuele en anti-culturele agenda. De rest is geschiedenis: Haider reed zich in 2008 te pletter, Neuwirth…
Ooit liet Johan Maurits van Nassau-Siegen het Mauritshuis bouwen met geld, verdiend in Brazilië, onder andere in de slavenhandel. Nu exposeert een Braziliaan in datzelfde Mauritshuis met perfecte 3d-replica’s van de achterkant van beroemde schilderijen. Speciaal voor deze tentoonstelling maakte hij er vijf nieuwe. Vier bekende topstukken uit het Mauritshuis, maar ook een schilderij dat betrekking heeft op de Braziliaanse avonturen van toen.
Zaterdag 4 juni 2016 was ik aanwezig bij de koninklijke opening van het Holland Festival en ik kon er geen recensie over schrijven, want ik zat op de voorste rij van de Amsterdamse Stadsschouwburg. Omdat het podium verhoogd was, keek ik tegen een zwarte muur aan, waarboven alleen de voorste acteurs zichtbaar waren. De achterste en onderste helft van het toneelbeeld waren mij volledig ontgaan.
Ik schreef dat op, en het Holland Festival stelde mij ruimhartig in de gelegenheid om de voorstelling nog een keer te gaan zien, vanaf een betere plek. Tegelijk vertelde de organisatie dat de eerste drie rijen van de Stadsschouwburg bij deze voorstelling zouden worden gecompenseerd. Ik ging dus nog een keer naar Amsterdam, op maandag 6 juni.
Voorafgaand aan de voorstelling, tijdens het niet eten van een zwartverbrande hamburger in schouwburgrestaurant Stanislavski, hoorde ik van de keurige mensen aan het tafeltje naast mij dat de voorste stoelen tegen scherp gereduceerd tarief werden aangeboden, en dat mensen zoals zij die al een kaartje hadden gekocht de keuze hadden om dus een deel van het geld terug te krijgen of op de wachtlijst te gaan staan voor een plek met betere zichtlijnen. Of het hun uiteindelijk gelukt is een van de plekken met beter zicht te bemachtigen, weet ik niet. De voorstelling
Op dezelfde dag dat in Arnhem onze koning Sonsbeek 16 opende, was er ook een feestje rond de Phoenixsee in Dortmund. Daar opende namelijk Emscherkunst 2016, en voor wie daar nog nooit van gehoord heeft: het is de voortzetting van eerdere kunstmanifestaties in het Ruhrgebied, het voormalige industriehart van Europa. Ik ben er zelf al een keer wezen kijken, 6 jaar geleden, en had gemengde gevoelens: is het investeren in kunst werkelijk een geschikte methode om een door de economie in de steek gelaten gebied te redden?
Wunderbaum. Onder liefhebbers van fris en jong toneel bracht dit collectief van makers in het begin van deze eeuw iets teweeg. Hemelbestormers waren ze, opgegroeid onder de vleugels van Johan Simons, waar ze het jeugdelftal van diens legendarische Theatergroep Hollandia vormden. En omdat destijds echt iedere jonge maker iets moest met de wereld, wilde JongHollandia, later Wunderbaum, dat ook. Maar omdat ze in het postideologische tijdperk leefden en dagelijks zagen hoe de idealen van hun docenten, ouders en mentoren op niets uitliepen, werd het vooral een club van twijfelaars. En daar waren ze dan wel weer heel goed in.
De voorstelling Sketches/Notebook (2013), die op 6 juni in het Holland Festival haar Nederlandse première beleeft, is virtuoos, radicaal en uiterst zachtaardig. Choreograaf Meg Stuart houdt van kleinschaligheid, ook als ze de grootste podia bezet met partners als de Volksbühne (Berlijn), Théâtre de la Ville (Parijs) of de Münchner Kammerspiele. Details winnen het van grote lijnen en spelen vaak een hoofdrol in stukken die het menselijk gedrag op ongenadige wijze onder de loep nemen.
Sketches/Notebook valt op
Ivo van Hove is de beste theaterregisseur van Amerika. De Nationale Opera haalde pas nog een Oscar voor de International Opera of the Year en nu heeft Carmien Michels, de Nederlandse kampioen Poetry Slam, de derde trede van het erepodium op de WK Poetry Slam bereikt. En dat in het jaar waarin gedoodverfde Girowinnaars de sneeuw in vallen, autocoureurs op weg naar…
Tongzoenen, paaldansen, voorbinddildo’s en anale penetratie associeer ik doorgaans niet met de danskunst en verwacht ik niet in een stadsschouwburg, maar voor Florentina Holzinger en Vincent Riebeek lijkt niks te gek. “Europa’s meest provocatieve performance duo” – in de woorden van Rainer Hofmann, artistiek directeur van Spring festival – liet zich voor ‘Schönheitsabend‘ inspireren door hun voorgangers, die begin 20e eeuw de dans opnieuw uitvonden met taboedoorbrekende choreografieën. In drie aktes presenteren Holzinger en Riebeek zichzelf als voortzetters van die traditie en zoeken ze de grenzen op van het theater.
Afzettingsprocedures, sociale onrust, corruptie: recente berichten over Brazilië schetsen een weinig optimistisch beeld. Toch staat juist dit land centraal in de grote jaarlijkse grote sculptuurexpositie in Den Haag. Aanleiding: de Olympische Spelen, later dit jaar in Rio. Maar maakt de schorsing van president Roussef Brazilië tot een riskante samenwerkingspartner voor een tentoonstelling?
Op maandag 23 en dinsdag 24 mei vergaderde de VSCD, en was in de Nijmeegse Concertzaal De Vereeniging het Congres Podiumkunsten aan de gang (@congresPK). Ik ging er kijken en ontdekte wat nieuwe dingen.
Er is het nodige veranderd in het Nederlandse theater, sinds het begin van deze eeuw. Ergens rond het jaar 2000 was ik te gast op een bijeenkomst van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouw Directeuren, en het was een bizarre ervaring. Ik bevond me tussen een gezelschap dat het best te omschrijven was als een herenclub, waarbij het aantal omhooggevallen gemeenteambtenaren het aantal artistiek bevlogen theaterliefhebbers oversteeg.
Nu, 16 jaar later,
Dit is een bespreking van een voorstelling die alweer voorbij is, en waar ik bovendien zelf aan meewerkte. Dat mag helemaal niet. Maar het is ook een verhaal over vluchtelingen in Europa, een theater dat boven de wolken zweeft, een kerkje van marsepein, tunnels in Palestina en 49 trekken. Dus ik doe het toch.
Afgelopen weekend, tijdens het Kunstenfestivaldesarts, voltrok zich een mirakel in de Koninklijke Vlaamse Schouwburg te Brussel. Scenograaf Jozef Wouters en zijn ploeg waren neergestreken in de oude zaal met koepeldak. Tien jaar geleden helemaal gerenoveerd, is ‘de Bol’ nu een ouderwets lijsttheater voorzien van de nieuwste theatertechniek. Inclusief die 49 trekken, en daar draaide het om.
Aan een trek,
‘Dit regiem heerst ook over je na je dood. Het regiem steelt je verhaal. Ze gebruiken je om hun eigen verhaal te vertellen. Nabestaanden worden gedwongen om verklaringen te onderteken dat de dode is vermoord door de oppositie. Het regiem gebruikt de doden om de levenden te onderdrukken.’ De Libanese kunstenares Tania El Khoury heeft een statement gemaakt: Gardens Speak (Tuinen Spreken). Een installatie, een immersieve[hints]definitie: onderdompelend, waardoor je de echte wereld om je heen vergeet.[/hints] voorstelling, waarin de toeschouwers zelf acteur zijn. Een voorstelling die bestaat uit een berg aarde waaruit zacht stemmen klinken vanonder grafstenen. Die voorstelling komt in juni naar Amsterdam, als een van de voorbeelden van de nieuwe Holland Festival-programmering door festivaldirecteur Ruth MacKenzie.
De berg aarde waarin en waarop de installatie zich afspeelt staat voor de vele duizenden anonieme achtertuingraven in Syrië. In het begin van de Syrische burgeroorlog was de strijd nog vooral een strijd tussen tegenstanders van de dictatuur van president Assad en diens (geheime) politie. De eerste slachtoffers waren vaak nog gewoon studenten die meededen aan vreedzame demonstraties, die pamfletten uitdeelden, of die de begrafenis van een vriend bezochten. Immers: het bombarderen van begrafenisplechtigheden was en is een beproefde methode van moorddadige regiems en misdaadsyndicaten om opstandige netwerken uit te schakelen.
Tania El Khoury hoorde in 2013 van het Syrische alternatief: de privébegrafenis in eigen achtertuin, of bij gebrek daaraan in een anoniem stadspark, zonder grafsteen of herdenkingsplek. Zo’n actie is zowel een uiting van angst als een daad van verzet: dit zijn doden die de regering niet meer kan misbruiken. ‘Het stuk is oorspronkelijk ook niet bedoeld voor het Europese publiek. Het is in Libanon gemaakt en de tekst was ook in het Arabisch. Het laatste waar ik aan dacht was het Europese publiek. Het idee was
Nederlands 
English (UK) 
Français
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.