“Dit hadden we echt niet van je mogen vragen.” Als je dat als jurycommentaar krijgt op je auditie voor de toneelschool, heb je iets gruwelijk gênants gedaan. Femke Halsema had voor haar auditie aan de Arnhemse toneelschool een monoloog voorbereid uit Oriana Fallaci’s roman ‘Een Man’ over haar geliefde, de Griekse verzetsstrijder Alexandros Panagoulis. Hoe kwam Halsema tot die keuze?…
“Maak je zorgen over het leed van anderen. Luister naar ze en bekommer je om hen.” Zelden sloot een aflevering van Zomergasten in de afgelopen decennia af met een zwaarder doordringend slotakkoord dan die van zondag 17 augustus 2025. Zomergast Uğur Ümit Üngör bekroonde daarmee de diepe indruk die hij maakte tijdens de drie uur die hij doorbracht met ons…
Dat hebben wij dus niet, in Nederland. Kunstfamilies die zo groot en nog steeds samen zijn dat ze met zijn allen een vol bezette locatietheatervoorstelling in elkaar kunnen zetten, inclusief band. We hebben natuurlijk de Krabbé’tjes en de Croisetjes, maar daarna houdt het een beetje op. Misschien dat de Van Kootens iets samen kunnen met de Derwigjes, maar dat is…
“Ik heb je gretig zien voelen.” Best een interessante zin, qua bouw. Niet onverwacht uit de mond van iemand als Griet Op de Beeck die haar sporen in de letteren ruimschoots heeft verdiend. Maar waarom was deze observatie, gevolgd door de constatering van Op de Beeck dat het “helemaal goed zou komen” met Eva Crutzen, de afsluiting van drie uur…
Je kunt je afvragen wat er in Tilburg Noord in het drinkwater zit. Want hoe komen die zes spelers van het ensemble van Het Zuidelijk Toneel uit Tilburg anders aan die tomeloze energie? Of zijn het de hallucinerende dampen van de asfaltfabriek die het decor vormt van Not Quichot? Wereldliteratuur on acid is al langer het unique selling point van…
Marte Boneschansker heeft het voor elkaar gekregen om mij een uur lang bezig te houden terwijl alles in mij in opstand kwam tegen wat ze me liet meemaken en ik uiteindelijk overging tot lijdzaam verzet. Het was een fascinerend ding om mee te maken en ik kan het iedereen aanraden. Voor zoiets ga je dus naar een festival, zoals Boulevard…
“Ja, snap ik.” Het klonk best vaak uit de mond van presentator Griet Op De Beeck, tijdens uitzending 2 van Zomergasten 2025. Dat zei ze dan, voordat ze had gecheckt of wij thuis dat ook gesnapt hadden. Best lastig, want er waren zoveel wijsheden en doordenkers in het uiterst boeiende verhaal van Simon Kuper, dat je bijna ging smeken om…
Waarom zou je iemand drie uur lang interviewen, die zelf al niet van de buis te slaan is? Wat vraag je iemand die in zijn overal leesbare werk uitgebreid vertelt over hoe hij werd wie hij geworden is? Welke strategie kies je om tot het ‘rosebud’-moment te komen, waarop iedereen zit te wachten? ‘Rosebud’ als dat ene alles verklarende geheim…
Als je de eerste maten van Bachs Matthäus uitvoert op een flink versterkte elektrische piano, gebeurt er iets in de zaal. De onheilszwangere noten klinken in een grote zaal met laag plafond, en dan komen dansers op die daar een bundel energie tegenaan gooien waarvan je diep in je stoel gedrukt zou worden. Als je een stoel had. Maar tijdens…
Zijn er redenen om níet naar Enschede te gaan op een zaterdagavond? De stad bruist best wel, met zijn centrale plein vol terrassen waar elke keer dat ik er kom, iets met pop- en rockbandjes aan de gang is. Dat zou ook een motivatie kunnen zijn om juist niet te gaan, want al die mensen die daar komen kijken, drinken…
De vrijplaats rondom Het Nut op het Utrechtse Berlijnplein wordt met de dag unieker. Dat ligt vooral aan de bouwprojecten eromheen. Ooit was het een kleurrijke oase in bar braakland. Nu is het landje vrijwel helemaal ingesloten door appartementenblokken. Zo valt op hoe uniek het is dat die kavel op die dure locatie nog steeds ruimte biedt aan een soort…
Het zijn vaak een beetje tragische personages in klassieke romans: de kunstenaar of wetenschapper die alles opoffert om Het Werk Over Alles te scheppen en daaraan roemloos ten onder gaat. Hoogmoed komt voor de val, denken we dan. Werk liever je hele leven aan het vervolmaken van één golf dan dat je het definitieve stuk over alles maakt. Maak je…
Kunst beleven is soms best ingewikkeld. Theaterkunstenaar Lemi Ponifasio heeft er in het Haagse Amare voor gezorgd dat ik een dikke anderhalf uur verbijsterd, geïrriteerd en soms verveeld maar toch altijd gefascineerd een zwart – en later wit – gaasdoek heb bekeken, waarachter zich leden bevonden van de Chinese Yi-minderheid. De Yi zijn een heel oud volk, zo leert Wikipedia…
Is kunst een manier om geld te verdienen, of iets dat de wereld verrijkt? De vraag is lastiger dan hij op het eerste gezicht lijkt. Wie kunst maakt, ziet dat werk als iets waar anderen voor moeten betalen, omdat er op zijn minst arbeid en materiaal in verwerkt is, en er ook nog eens immateriële waarde is gegenereerd. Het verhaal…
Terwijl een verzameling mannen-in-pak in vreesachtige aanbidding rondom een grote oranje oorlogsgod in Paleis Huis ten Bosch aan de garnalencocktail begon, vulde enkele tientallen kilometers noordelijker een zacht, hypnotiserend ritme de Grote Zaal van de Amsterdamse Stadsschouwburg. De deinende cadans klonk als Indonesische gamelan, maar er golfde ook een Arabische tamboerijn doorheen, terwijl Afrikaanse trommels er een voortdrijvende hartslag aan…
Het Holland Festival is pas op de helft en er moet alweer een vastgeroest idee de prullenbak in. Dit keer is het de overtuiging dat de Japanse Noh-theatervorm een dode traditie is, toonbeeld van een eilandsamenleving die zich van de wereld heeft afgekeerd. Ik ben geen groot kenner van Noh, maar de enkele voorstelling die ik er in het verleden…
Woensdag 18 juni bood het broekje het dapperste weerstand. Op de tribune van Frascati 1 was de spanning om te snijden. Zou het DD Dorvillier nog lukken om haar voet uit het kledingstuk te bevrijden, zonder haar handen te gebruiken? Ingehouden lachen klinkt hier en daar, maar het is ook stil. Wie probeert dat nooit: zo even een broek uitschoppen?…
Het zal vast een doodzonde zijn, maar Michiel van der Aa heeft mij weten te raken op een plek waar je een serieus bevonden journalist niet moet raken. En wereldberoemd operamaker Michiel van der Aa wil vast niet geassocieerd worden met een cultserie uit de vorige eeuw. Helaas. Deze journalist moet namelijk hardop gaan bekennen dat hij een Star Trek-fan…
Het ergste aan vermissing is misschien wel de buitenwacht, die niet begrijpt dat achterblijvers van vermisten weigeren zich nabestaande te laten noemen. Zolang er geen tastbaar en dus onomstotelijk bewijs is geleverd van de dood van de vermiste houden ze hoop. Niet tegen beter weten in, want beter weten, dat is iets voor buitenstaanders. De performers van ‘Told By My Mother’…
Uiteindelijk komen we allemaal uit het water. Onze allervroegste voorouders kropen immers uit de zee op vinnen die zich in de modder zouden gaan ontwikkelen tot pootjes. Pootjes die we vervolgens weer zouden gaan doorkweken tot kolenschoppen, vliegtuigvleugels en mobieletelefoonvasthouders. Dat de zee ons nog steeds samenbindt is dus een mooi thema van het project One Ocean, dat op zondag…
Amsterdam heeft nog wel wat rafelranden in industrieel erfgoed, maar ze nemen snel in omvang af. De linkeroever van het IJ verandert langzaam maar zeker in een gegoede woonbuurt. De NDSM-werf is nog maar een kleine postzegel in een verder buitengewoon prettig bevolkt appartementenbos. Meer naar het oosten is er nog plek. Achter de Jumbo, aan de jachthaven, is nog…
Romeo Castellucci heeft een buitengewoon interessante verhouding tot de actualiteit. Ik volg de theaterkunstenaar nu een dikke 25 jaar en steeds maakt hij voorstellingen die bijna toevallig iets met het nieuws van de dag te maken hebben. Al heeft hij dat liever niet. Zijn project ‘Democracy in America’ maakte hij niet omdat Trump toen bij zijn eerste verkiezing die democratie…
Hoe echt wil je het eigenlijk hebben? Is dat bij kunst noodzakelijk? En wat is eigenlijk echt? Een kunstwerk kan duizendvoudig in waarde stijgen als blijkt dat het niet door een amateur, maar een echte meester is gemaakt, of omgekeerd: een schilderij dat eeuwenlang voor een Rembrandt doorging kan alle waarde verliezen als blijkt dat het door een van zijn…
Het fascinerendste aan al het gedoe rond AI is dat ongeveer de helft, maar misschien meer, van alle hype rondom de large language models waarop het is gebaseerd, vooral ook marketing is. Let wel: ik ben me terdege bewust van de razendsnelle ontwikkelingen rondom de nieuwe techniek. Ik sta ook verbaasd over de mogelijkheden van alle computerkracht die nu vrij…
We zitten hier thuis al een paar dagen op het puntje van de stoel van Thomas Vinterbergs laatste televisiedrama. In Families Like Ours beschrijft de maker van Festen en Jagten hoe Denemarken wegens klimaatverandering wordt opgeheven. Hij gebruikt daarvoor geen enkel spectaculair special effect, geen CGI van vloedgolven, geen enorme massascènes. De wereld die in Families Like Ours ten onder…
