Ga naar de inhoud

ACTUEEL

Alles over politiek, beleid, samenleving en hoe die dingen met cultuur en kunst te maken hebben.

Secrets of Karbala: De Kruistochten in oosters licht en glazen marionetten #hf16

Hoe kun je een intens gecompliceerde geschiedenis herschrijven vanuit een ander perspectief? Door groteske glazen marionetten te gebruiken en geen acteurs. Deze revolutionaire vondst was op 8 juni te zien in het Holland Festival, en is daar 9 juni nog mee te maken. De Egyptische kunstenaar Wael Shawky neemt ons in die film mee naar vervlogen eeuwen en toont ons… 

The Walking Forest is voorstelling die je zeker twee keer wilt bekijken (HF16)

De Braziliaanse Christiane Jatahy was vorig jaar al met het stuk What If they went to Moscow op het Holland Festival. Ze kwam, zag en overwon. Dit jaar komt ze met het laatste deel uit de trilogie van toneeladaptaties, The Walking Forest. De titel verwijst naar de drie heksen in William Shakespeare’s Macbeth, die zijn opkomst en ondergang voorspellen. Het stuk vormde het uitgangspunt voor een performance met vier videoschermen, een bar, een actrice, een dode vis en, o ja, publiek.

Anneke Brassinga, Jeet Thayil, Laura Accerboni: nu live op Poetry International

De poëzievoordrachten vormen het hart van Poetry International festival. Anneke Brassinga, Laura Accerboni en Jeet Thayil lezen alle gedichten die ze voor het het Poetry international Festival hebben meegenomen. De vertalingen naar het Nederlands en/of Engels worden simultaan met de voordracht mee geprojecteerd, zodat u er geen woord van hoeft te missen. Voorafgaand aan hun voordracht worden de dichters kort… 

Openingsavond Poetry International toont springlevende dichtkunst #PIFR

Misschien waren de eerste woorden die de mens ooit uitsprak wel een gedicht. In ieder geval zal de mens eerst gezongen hebben, voor hij woorden gebruikte. Als we de destijds geuite oerklank om mee aan te geven dat die duif toch echt van jou is tenminste als zang kunnen omschrijven. Feit blijft, dat Poetry International het festival dat gisteren een prachtige openingsavond beleefde, gewijd is aan een de oudste kunstvormen ter wereld: de poëzie. Maar hoe spinglevend is die kunst wel niet?

Holland Festival goes Nuclear: Atomic van Mark Cousins

Iedereen die zich de val van de muur kan herinneren is opgegroeid met de dreiging van een nucleaire aanval. En daarbij horen de idiote adviezen van overheidswege om in geval van een atoomexplosie onder de tafel te gaan zitten, liefst met een vergiet op het hoofd. En om genoeg blikvoer en water achter de hand te houden.

Vik Muniz ‘vervalste’ het achterwerk van Mona Lisa

Ooit liet Johan Maurits van Nassau-Siegen het Mauritshuis bouwen met geld, verdiend in Brazilië, onder andere in de slavenhandel. Nu exposeert een Braziliaan in datzelfde Mauritshuis met perfecte 3d-replica’s van de achterkant van beroemde schilderijen. Speciaal voor deze tentoonstelling maakte hij er vijf nieuwe. Vier bekende topstukken uit het Mauritshuis, maar ook een schilderij dat betrekking heeft op de Braziliaanse avonturen van toen.

Documentaire over Remco Campert krijgt voorproef op Poetry (PI16)

Het belooft een prachtig portret te worden, de film die regisseur John Albert Jansen aan het maken is over dichter Remco Campert. Poetry International (van 7 t/m 11 juni in Rotterdam) vertoont alvast een voorproefje. ‘Ik vind het ontroerend te zien dat er bij Remco nog altijd sprake is van een zekere verlegenheid, alsof het jongetje nog altijd onder de oppervlakte verborgen zit. Dat komt heel mooi in beeld.’

Harrison Birtwistle: van schokkend naar keelsnoerend muziektheater

In zijn jeugd was Harrison Birtwistle (1934) een van de Angry Young Men van de Engelse muziek, inmiddels is hij in de adelstand verheven en gaat hij als ‘Sir Harry’ door het leven. Hij werd opgeleid  als klarinettist en componist aan the Royal College of Music in Manchester, waar hij zich ergerde aan het behoudende klimaat. Samen met John Ogden,… 

Dit is meer dan een recensie van de opening van het Holland Festival

Zaterdag 4 juni 2016 was ik aanwezig bij de koninklijke opening van het Holland Festival en ik kon er geen recensie over schrijven, want ik zat op de voorste rij van de Amsterdamse Stadsschouwburg. Omdat het podium verhoogd was, keek ik tegen een zwarte muur aan, waarboven alleen de voorste acteurs zichtbaar waren. De achterste en onderste helft van het toneelbeeld waren mij volledig ontgaan.

Ik schreef dat op, en het Holland Festival stelde mij ruimhartig in de gelegenheid om de voorstelling nog een keer te gaan zien, vanaf een betere plek. Tegelijk vertelde de organisatie dat de eerste drie rijen van de Stadsschouwburg bij deze voorstelling zouden worden gecompenseerd. Ik ging dus nog een keer naar Amsterdam, op maandag 6 juni.

Voorafgaand aan de voorstelling, tijdens het niet eten van een zwartverbrande hamburger in schouwburgrestaurant Stanislavski, hoorde ik van de keurige mensen aan het tafeltje naast mij dat de voorste stoelen tegen scherp gereduceerd tarief werden aangeboden, en dat mensen zoals zij die al een kaartje hadden gekocht de keuze hadden om dus een deel van het geld terug te krijgen of op de wachtlijst te gaan staan voor een plek met betere zichtlijnen. Of het hun uiteindelijk gelukt is een van de plekken met beter zicht te bemachtigen, weet ik niet. De voorstelling

Emscherkunst: stof genoeg voor discussie over inspraak bij kunstwerken

Op dezelfde dag dat in Arnhem onze koning Sonsbeek 16 opende, was er ook een feestje rond de Phoenixsee in Dortmund. Daar opende namelijk Emscherkunst 2016, en voor wie daar nog nooit van gehoord heeft: het is de voortzetting van eerdere kunstmanifestaties in het Ruhrgebied, het voormalige industriehart van Europa. Ik ben er zelf al een keer wezen kijken, 6 jaar geleden, en had gemengde gevoelens: is het investeren in kunst werkelijk een geschikte methode om een door de economie in de steek gelaten gebied te redden?

Dit is geen recensie van de opening van het Holland Festival (HF16)

Je kunt dus te dicht bij een kunstwerk komen. Ik weet niet eens of het echt voor schilderijen geldt, dat er giftige dampen uit op kunnen stijgen, zoals sommigen beweren, maar het geldt zeker voor theaterkunst. Tijdens de opening van het Holland Festival 2016 zat ik op de eerste rij van de Amsterdamse Stadsschouwburg. Normaal al niet de beste plek voor wie een beetje overzicht wil houden over wat er op het toneel gebeurt. Voor de gelegenheid van ‘Die Stunde da wir nichts voneinander wussten’ was het toneel ook nog eens een halve meter verhoogd, waardoor ik voor ongeveer vier-vijfde van de tijd naar over een lichtrail stuiterende acteurshoofden heb zitten kijken.

‘Poëzie is altijd politiek’. Poetry International onderzoekt ‘framing’

Is de taal van poëzie nog vrij van ideologie en manipulatie? Of is het onzin om te denken dat dichterlijke taal zich onttrekt aan framing, het ideologisch laden van woorden? Dat is dit jaar het hoofdthema van poëziefestival Poetry International, dat op dinsdag 7 juni van start gaat.

Meg Stuart op Holland Festival: ‘Het heilige theater is weg, maar de verwachtingen blijven.'(HF16)

De voorstelling Sketches/Notebook (2013), die op 6 juni in het Holland Festival haar Nederlandse première beleeft, is virtuoos, radicaal en uiterst zachtaardig. Choreograaf Meg Stuart houdt van kleinschaligheid, ook als ze de grootste podia bezet met partners als de Volksbühne (Berlijn), Théâtre de la Ville (Parijs) of de Münchner Kammerspiele. Details winnen het van grote lijnen en spelen vaak een hoofdrol in stukken die het menselijk gedrag op ongenadige wijze onder de loep nemen.

Sketches/Notebook valt op

Nederlandse kampioene wint brons op WK Poetry Slam

Ivo van Hove is de beste theaterregisseur van Amerika. De Nationale Opera haalde pas nog een Oscar voor de International Opera of the Year en nu heeft Carmien Michels, de Nederlandse kampioen Poetry Slam, de derde trede van het erepodium op de WK Poetry Slam bereikt. En dat in het jaar waarin gedoodverfde Girowinnaars de sneeuw in vallen, autocoureurs op weg naar… 

Suzanna Jansen over Pauperparadijs: ‘Armoede leidt nog steeds tot isolement’

De schreeuwerige bordjes KEUKENHOF blijven maar voorbij deinen langs café Dwaze Zaken, op een zeer plakkerige dinsdagmorgen. Hordes toeristen drommen er achteraan, klaar om geld uit te geven aan pittoreske plaatjes en unieke ervaringen. Mijn interesse gaat vandaag uit naar het tegenovergestelde, de desolate 19de eeuwse koloniën in Drenthe, destijds ‘Hollands Siberië’ genoemd. Bij mij is Drenthe bekend als ‘ een fietsersparadijs’ maar schrijfster Suzanna Jansen schreef er 2008 de bestseller het Pauperparadijs over, waarin ze de geschiedenis van haar familie tot vijf generaties terug nauwkeurig uitploos.

Ze draagt een zomerse blauwe jurk en is op doorreis naar de ‘plaats delict’ van ons gesprek, Veenhuizen, om met RTV Drenthe langs haar ‘lievelingsplekjes’ te rijden. Een tikje ironisch is dat wel, aangezien zij Drenthe voornamelijk kent via haar voorouders, die onder erbarmelijke omstandigheden het leven (ver)sleten in de koloniën.

15 juni 2016 gaat daar in Veenhuizen theaterspektakel Het Pauperparadijs   in premiere op de binnenplaats van het Gevangenismuseum, over ‘een van de meest dramatische verborgen geschiedenissen van Nederland’.

Pauperbeeld zonder tekst

Maar liefst 1 miljoen Nederlanders stammen af van Veenhuizenklanten[hints]Uit de registers blijkt dat onder andere Ruud Lubbers, Geert Mak en Alexander Pechtold, Thea Beckmann, Anton Pieck en Bert Haanstra verwant zijn aan paupers uit de 19de-eeuwse armenkolonies[/hints].

Kunst in de tang. Waarom theaters wel met juichende cijfers móeten komen.

Een week geleden presenteerden de schouwburgen aangesloten bij de VSCD  tijdens het jaarlijkse congres mooie cijfers. Het aantal voorstellingen daalde weliswaar, maar de gemiddelde zaalbezetting was andermaal gestegen. Menigeen in de sector fronste de wenkbrauwen, en na enig narekenen kwam Wijbrand Schaap na aanvankelijk positief nieuws tot de conclusie dat het helemaal niet zo goed gaat met de podiumkunsten. En ook op dat bericht is weer kritiek mogelijk; de VSCD omvat niet alle theaters, sommige zijn gefuseerd etc. Weer een dag later legde Jeffrey Meulman in zijn blog de vinger op de zere plek:

Vergeten Nederlandse opera’s in Kröller-Müller

Het Kröller-Müller Museum associeer je niet onmiddellijk met klassieke muziek. Toch bezocht ik zondagmiddag 29 mei een concert in dit in de Veluwse bossen gelegen instituut. Het werd georganiseerd door het Helene Kröller-Müller Fonds in samenwerking met 401 Nederlandse Opera’s. Deze organisatie streeft ernaar vergeten en nooit uitgevoerde opera’ uit Nederland en Vlaanderen (opnieuw) onder de aandacht te brengen. Voor deze gelegenheid werden aria’s en duetten uitgevoerd uit de periode dat Helene Kröller-Müller (1869-1939) de kunstverzameling aanlegde van het naar haar vernoemde museum.

Helene Kröller-Müller
Helene Kröller-Müller

Nederlandse muziek van eind negentiende, begin twintigste eeuw lijkt weer hot.

Brazilië-expo in Den Haag heeft nauwelijks last van turbulentie in Brasilia

Afzettingsprocedures, sociale onrust, corruptie: recente berichten over Brazilië schetsen een weinig optimistisch beeld. Toch staat juist dit land centraal in de grote jaarlijkse grote sculptuurexpositie in Den Haag. Aanleiding: de Olympische Spelen, later dit jaar in Rio. Maar maakt de schorsing van president Roussef Brazilië tot een riskante samenwerkingspartner voor een tentoonstelling?

Cijfers liegen niet: het gaat beroerd met de Nederlandse podia

Het zal aan mijn onverwoestbare humeur hebben gelegen, en aan de diepe behoefte om nu eens eindelijk goed nieuws te brengen over de culturele sector, maar ik had het dus fout. Dinsdag meldde ik dat de podiumkunsten er weer bovenop aan het komen waren, na de draconische bezuinigingen van Halbe Zijlstra, maar dat is dus niet zo. Hoe graag de sector zelf ook graag wil dat het goed gaat, de cijfers spreken het keer op keer weer tegen.

De Vereniging van Schouwburg en Concertgebouw Directies heeft ons allemaal toch weer een beetje in het ootje genomen. Met een heuse infographic nog wel. Maar, zoals dat gaat met infographics: je kunt er nog zoveel vrolijke kleurtjes en kreetjes in zetten, en onderop zelfs ‘Bravo!’ en ‘Applaus!’roepen, de cijfers zelf liegen niet, ook al presenteer je ze net even iets anders dan vorig jaar.

Choreograaf Jan Martens op Spring: ‘Ik hou iedere keer m’n hart vast, hoe het uitpakt.’

De nieuwe voorstelling van choreograaf Jan Martens, The Common People, is dit weekend in Utrecht te zien tijdens Spring. Tientallen vrijwillige performers hebben een blind date op het podium van de grote zaal van de Stadsschouwburg. Het publiek kan tussendoor in en uit lopen, een biertje drinken voor de duur van een of meerdere duetten of op het achterpodium grasduinen en… 

De schouwburgen doen het steeds beter: 6 lessen van de VSCD @congresPK

Op maandag 23 en dinsdag 24 mei vergaderde de VSCD, en was in de Nijmeegse Concertzaal De Vereeniging het Congres Podiumkunsten aan de gang (@congresPK). Ik ging er kijken en ontdekte wat nieuwe dingen.

1 De eminente heren zijn weg.

Er is het nodige veranderd in het Nederlandse theater, sinds het begin van deze eeuw. Ergens rond het jaar 2000 was ik te gast op een bijeenkomst van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouw Directeuren, en het was een bizarre ervaring. Ik bevond me tussen een gezelschap dat het best te omschrijven was als een herenclub, waarbij het aantal omhooggevallen gemeenteambtenaren het aantal artistiek bevlogen theaterliefhebbers oversteeg.

Nu, 16 jaar later,

Festival Spring opent met teleurstellend stuk van Nicole Beutler

De eer om het Utrechtse dans- en performancefestival SPRING te openen, viel dit jaar te beurt aan choreograaf Nicole Beutler[hints]Nicole Beutler (München, 1969) is choreograaf en theatermaker. Na een studie Beeldende Kunst aan de Kunstacademie (Münster en München) kwam zij naar Amsterdam voor de School voor Nieuwe Dansontwikkeling van de AHK, waar zij in 1997 afstudeerde. Haar werk bevindt zich op het grensvlak van beeldende kunst, theater en dans(bron)[/hints]. De voorstelling 6: The Square vertoont een onnavolgbare fascinatie voor het dansen en denken in vierkanten. Squaredance, een vooral in Amerika populaire, zeer oude volksdanstraditie in koppels, en de futuristische functionaliteit van Bauhaus worden in deze choreografie verbonden met gedachten over orde scheppen en hokjesgeest. Hoe precies

De underdogs van Mark Haddon

Zijn roman Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht, met de innemende autistische jongen Christopher in de hoofdrol, maakte de Britse schrijver Mark Haddon (1962) in één klap tot publiekslieveling. In zijn eerste verhalenbundel De pier stort in toont hij zich opnieuw sterk in het beschrijven van mensen die net iets anders zijn dan de meesten, maar toch o zo herkenbaar in het dagelijks leven. Mededogen met de underdog, dat is waar het om draait.

Mark Haddon gaf

Klein Lidmaatschap
175 / 12 Maanden
Speciaal voor organisaties met een omzet  of subsidie van minder dan 250.000 per jaar.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
5 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon account op onze instance
Cultureel Lidmaatschap
360 / Jaar
Voor culturele organisaties
Geen storende banners
Een premium Nieuwsbrief
10 proefabonnementen op de nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten
Inzage in financiën
Exclusieve archieven
Zelf persberichten (laten) plaatsen
Eigen mastodon-account op onze instance
Samenwerking
Privé Lidmaatschap
50 / Jaar
Voor natuurlijke personen en zzp’ers.
Geen storende banners
Een premium nieuwsbrief
Al onze podcasts
Meepraten over ons beleid
Inzage in de financiën
Exclusieve archieven
Eigen mastodon account op onze instance
nl_NLNederlands